Gomulu dişGomulu diş ne demektir?
Surme zamanı geldiği halde ceşitli nedenlerle ağızda yerini alamayan dişlere ” gomulu dişler” denir. Ucuncu buyuk azı dişleri ( yirmi yaş dişleri veya akıl dişleri olarak da bilinir ), en sık rastlanan gomulu dişlerdendir. Ucuncu azı dişlerinin surebilmesi icin ağızda yer bulunmuyorsa ve kişi 25 yaşına geldiği halde halen surmemişse, ” gomulu ” olarak değerlendirilirler. Bazen de bu dişler kısmen surer, ancak hicbir zaman tam yuksekliğe ulaşamazlar. Ucuncu azılarınız henuz surmemişse, diş hekiminizi ziyaret ederek durum hakkında bilgi edinebilir ve gomulu kalan dişlerin neden olabildiği ağrı, şişme, enfeksiyon, curuk ve diş eti hastalıkları gibi bazı problemler ortaya cıkmadan etken dişin cekilmesini sağlayabilirsiniz.
30 yaşındayken de yirmi yaş dişi cıkar mı?
20 yaş dişlerinin tomurcuğu 15–16 yaşında oluşmaya başlar. İlerleyen yaşlarda ağız icinde surmemiş, surmuş yada yarı surmuş olarak bulunabilirler. Dolayısıyla 30 yaşındaki bir hastada eğer 20 yaş dişi tomurcuğu oluşmuş ise, tamamen surmuş, yarı surmuş yada surmemiş olarak bulunabilir.
Gomulu dişlerin ağız icerisinde surememe nedeni nedir?
Bir teoriye gore bir kişi anne-babasının birinden genetik olarak dar bir cene diğerinden ise geniş caplı dişler miras aldığında yirmi yaş dişleri surmek icin yeterli yer bulamamakta ve gomuk kalmaktadır.Bir başka neden de yirmi yaş dişlerinin normal gelişimleri sırasında ilk olarak cenede yatay olarak gelişmesi, cenenin buyumesi ve dişin gelişimi ile acısının once mesio-angular sonra da vertikale(dikey) donmesidir. Dişin eksenindeki bu donme hareketi tam gercekleşmezse dişler gomuk kalmaktadır.
Yirmilik dişlerde bir rahatsızlık olmasa da cekilmesi gerekir mi?
Dişinizden rahatsızlığınız olmasa bile kontrol olması acısından doktorunuzla goruşup, muayene olup, bir panaromik filmle durumuna bakmak gerekir. Eğer pozisyonunda bir sıkıntı yoksa, enfeksiyon, yer darlığı, curuk problemi, ağız kokusu yoksa daha sonra değerlendirilebilir. Ama unutulmamalıdır ki bunların hepsi aniden beklenmedik bir zamanda ortaya cıkıp cok daha fazla sıkıntı ve ağrıya neden olabilirler. Bu durumun ortaya cıkmaması icin koruma amaclıda cekilebilirler.
Gomuk 20 yaş dişlerinin cekilmemesi ne gibi sorunlara yol acar?
Gomulu yirmi yaş dişi ikinci buyuk azı dişinin kemik desteğini zayıflatır ve zaten rahat temizlenemeyen bu bolgede periodontal(diş eti) sorunlar olabilir. Bu şekildeki gomulu dişlerin erken donemde cekilmesi periodontal problemlerin cıkmasını engeller.
Diş eti absesine (perikoronitise)neden olur. bir kısmı surmuş dişlerde , o bolgedeki enfeksiyon yumuşak dokuya da sıcrar ve ağız kokusuna , ağrıya ve odeme neden olur.bazı durumlarda ağzın tam acılamaması halide oluşur(trismus).Bu durum daha da ilerlerse lenfler aracılığı ile yanak ve boyun bolgesine de yayılır. Bu bolge iyi temizlenemediği icin enfekte olmaya yatkındır.
Yirmi yaş dişi kısmen veya tamamen gomulu olduğunda diş curuğune neden olan bakteriler hem 2.buyuk azıyı hem de yirmi yaş dişini etkileyerek her iki dişte de curuk oluşturabilir.
Gomulu diş komşu olduğu dişin koku uzerine belli bir basınc yaparak onun rezorbe(erimsine) olmasına neden olabilir.
Gomulu dişler surerken cevresindeki folikulun(kılıf) rezorbe olmamasından kaynaklanan kistik oluşumlar gorulebilir. Bu oluşumlar buyuyup kemikte rezorpsiyona(aşınmaya) neden olabilir ve kemikte buyuk boşluklar oluşturup cene kemiğini zayıflatabilir. Bunlarda cene kemiğinde kırıklara yol acabilir. Nadirde olsa bu kistler tumorlere donuşebilir. Bu riski almamak icin yirmilik dişlerin cekimi geciktirilmeden yapılmaktadır.
Gomulu dişler yukarıda sayılan tum bu komplikasyonlardan korunmak icin cerrahi olarak cıkartılmalıdır.
Gomulu dişlerinin ağrısı hangi bolgelerde kendini hisettirir?
Surme sırasında 20 yaş dişleri komşu dişlere de baskı yapıp o bolgede basınc ağrısına neden olabilir.Genellikle alt cenedeki gomuk dişler kulak ve boğaz ağrısı ile karakterizedir.Ust gomuk dişler ise sinus bolgesinde hissedilen ağrılara neden olur.Aynı zamanda goz ve burunda da ağrılar olabilmektedir.Coğu zaman oradaki gomulu dişin cıkartılması ağrı şikayetenin kaybolmasını sağlayabilir.
Ağrılı bir durum varsa şişlik oluşmuşsa yirmilik diş cekilebilir mi?
Genellikle akut ve aktif bir enfeksiyon soz konusudur. Bu durumda antibiyotik kullandırılıp ağız hijyeni de kontrol altına alınıp cekim yapılır. Aksi takdirde enfeksiyonun cevreye yayılma faktoru oluşur, anestezik maddenin uyuşturma etkisi az olur ve bu da operasyonda ağrı duyulmasına neden olur. Operasyondan sonra enfekte alanın iyileşme donemi de zor ve uzun olur.
Peki, yirmilik dişlerin cekimi icin en uygun zaman nedir?
Boyle bir zaman olmamakla beraber eğer iyileşmenin daha hızlı ve problemsiz olması acısından 20-30 yaşları arasında cekilmesi iyi olur. 40 yaşın uzerinde operasyonlar zorlaşır, hem operasyon sonrası donem daha zor gecer, iyileşme donemi uzar.

[h=2]İstanbul Diş Hekimi uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]