Fıtığın cıktığı acıklık, bebek anne karnındayken, anne ile arasındaki kan akımını sağlayan kordonun karın duvarına girdiği yerdir. O nedenle gobek fıtıkları da yine “doğumsal bir zayıf noktadan” cıkan fıtıklardır. Yaklaşık 100 kişiden 4-5‘inde fıtık şikayeti mevcut olup, bunların % 8-9 ‘u gobek fıtığıdır.
Gobek fıtığı doğumdan itibaren her yaşta ve cinste gorulmekle birlikte, fazla doğum yapmış kilolu bayanlarda daha sık rastlanmaktadır. Normalde iceri doğru olması gereken gobek cukuru, dışarı doğru bombeleşmiştir.
Gobek cukurundaki bombelik ilk başlarda zaman zaman kaybolur. Daha sonraları hasta sırt ustu yatınca veya eli ile fıtığı iceri itince kaybolur. İleri donemlerde fıtık deliğine sıkışır ve hic kaybolmaz. Bu donemde ağrıya neden olabilir.
Genel cerrahlar arasında kucuk gobek fıtıklarını yamasız, direk dikiş ile onarma şeklinde bir eğilim mevcut ancak ben tum gobek fıtıklarında yama ile onarım yapılmaktayım. Cunku Avrupa Fıtık Derneğinin tavsiyesi tum gobek fıtıklarında yama ile onarımın nuksleri onlemek acısından daha doğru olduğu şeklindedir. Yama ile onarılmayan gobek fıtıklarının kucuk dahi olsa, zaman icinde nuks ettiği tespit edilmiştir.
[h=3]GOBEK FITIĞI AMELİYATI NASIL YAPILIR?[/h]Gobek fıtıkları acık ve kapalı yontemle ameliyat edilebilir. Acık yontemle standart yamalar kullanılırken, kapalı yontemde mutlaka kompozit yama (cift yuzlu=dual yama) kullanımak gerekmektedir. Kompozit yamalar daha pahalı olduğu icin ameliyat maliyetini artırır. Ancak kapalı yontemde yama karın icine yerleştirildiği icin karın duvarındaki deliğin en sağlam kapatılması bu şekilde yamanın icerden konması ile mumkundur. Cok kucuk gobek fıtıklarında bile kapalı yontem hem estetik acıdan hem yamanın sağlam ve dayanıklılığı bakımından onemi bir avantaj oluşturur. Ayrıca cok buyuk gobek fıtıklarında kapalı yontem hasta icin daha kolay ve konforlu olabilir.
Gobek fıtıkları buyuduğunde, artan oranda boğulma riski taşır. Daha onceleri, uzanınca veye elle iceri itince kaybolan fıtık, artık iceri girmiyordur. Acil bir durum olan fıtık boğulması ağrı ve bolgede kızarıklık da yapar. Acil durumlarda yeterli sağlık hizmeti bulmakta gucluk cekilebilir, bu nedenle gobek fıtığınız eğer buyuyorsa, en kısa surede ameliyat olmanız daha iyi olacaktır.
Gobek fıtıkları kucuk olduğunda lokal anestezi ile de onarılabilir. Ancak genel anestezi alabilecek hastada, ameliyatın guvenliği ve hastanın rahatlığı icin genel anestezi tercih ediyoruz. Kucuk fıtıklarda genel olarak ameliyat gunu hastayı evine taburcu etme şansı vardır. Hastalar kısa sure icinde normal yaşamlarına ve işlerine donerler. Yama ile onarıldıkları takdirde nuks etme riskleri cok duşuktur.
Gobek fıtıkları nuks ettiğinde daha kısa zamanda buyuk fıtık haline donuşurler. Bu durumda nuks gobek fıtığı, ameliyat yeri fıtıkları gibi cok buyuk boyutlara ulaşabilir. Her nuksden sonra gobek fıtığının yeniden nuks etme riski artar. O nedenle nuks etmiş gobek fıtıklarını dikkatle ve doğru şekilde onarmak gerekir: doğru cins yama; uygun buyuklukteki yama, doğru doku katmanları arasına yerleştirilmesi ve gereken olgularda yamanın dokuya tespitinin iyi olması. Bunların birinin yanlış olması durumunda gobek fıtığı nuks edecektir.
[h=3]KAPALI GOBEK FITIĞI AMELİYATININ AVANTAJLARI NELERDİR?[/h]Buyuk bir kesiye karşılık uc kucuk delik olması
Gobek fıtıkları ve kesi yeri fıtıklarının acık ameliyatı buyuk kesilerle yapılabilir. Ozellikle fıtığın buyukluğu ile alakalı olarak kesinin uzunluğu da artar. Kesinin uzunluğu ozellikle şişman hastalarla diabeti olan hastalarda onemlidir cunku yara iyileşmesi sorunları olur. Yamalı fıtık ameliyatlarında yara enfeksiyonu kısa zamanda yamayı tehdit eder. Bu nedenle hic istenmeyen bir komplikasyondur.
Buna karşılık kapalı fıtık ameliyatlarında yara iyileşmesi veya buna bağlı komplikasyon riski yok denecek kadar azdır. Yara iyileşme sorunu olmaması, yamanın da guvenliği acısından cok onemlidir. Kapalı fıtık ameliyatlarının en onemli avantajlarından birisidir kesilerin cok kucuk olması.
Kucuk kesiler ayrıca yan tarafta bel bolgesinde olduğu icin gorunmez bir yerdedir ve bir sure sonra kaybolur gider. Kapalı fıtık ameliyatında deliklerin kesisi, hem ameliyat sonrası ağrı hem de estetik acısından duşunursek, kapalı fıtık ameliyatları, acık fıtık ameliyatlarından daha ustundur.
Butun karın duvarının icerden gorulmesi
Acık ameliyat sırasında karın duvarının sadece ilgili kısmını gormek mumkundur ama buna karşılık kapalı fıtık ameliyatında karın icine hava verip şişirdikten sonra tum karın duvarını icerden gozlemek mumkundur.
Tum karın duvarını icerden gormenin avantajı, icerde başka kucuk fıtık veya zayıf noktalar varsa bunları da onarmak mumkundur.
Gobek veya gobek bolgesi fıtıklarında icerden yapılan onarımlarda cevrede başka delik veya zayıf nokta varsa bunlar da yamanın orttuğu alan icinde bırakılıp onarılabilir. Bunun icin biraz daha buyuk bir yamayı uygun pozisyonda tespit etmek yeterlidir.
Kapalı fıtık ameliyatlarının bu ustunluğu kesi yeri fıtıklarında daha da onemlidir. Kesi yeri fıtıkları eski kesi izi boyunca hızla buyur. Daha onceki ameliyata ait dikişlerin olduğu cizgi boyunca yeni fıtıklar veya başka zayıf noktalar olabilir. Bunları acık ameliyat sırasında yukardan gormek mumkun değildir. Halbuki karın ic kısmından tum bu kucuk fıtıkları da gorup yamanın ona gore yerleştirilmesi hastayı ilerde buradan cıkacak fıtıklardan korumuş olabilir.
Yamanın daha arka katmana karın icine konması
Yama karın duvarı katmanları arasında şu 3 yerden birine konabilir;
Cilt ile adale arasına (onlay),
Adale ile karın zarı-periton arasına (sublay)
Karın (zarı) icine (inlay).
Yamanın yerleştirildiği yer ile fıtık ameliyatının başarısı arasında bir ilinti vardır. Yama karın icine ne kadar yakın olursa hem o derecede direncli ve sağlam olur; hem de yara ve yama komplikasyonları daha az gorulur. Ozellikle cilt ile adale arasına konan yamalar hem kolayca acılır hem de bu bolgedeki yağlı dokuların ozelliğinden kolayca vucut tarafından red edilebilir. Yamanın en ic kısma konması yani karın icine yerleştirilmesi ancak kapalı fıtık ameliyatları ile mumkundur.
Acık ameliyatlarda yama adale ustune (onlay) veya adale arkasına sublay konabilir.
Daha az doku zedelenmesi, daha az ağrı ve kısa yatış suresi
Kapalı fıtık ameliyatları 3 kucuk delikten gercekleştirilir. Gobek fıtıkları ve kesi yeri fıtıklarında karın icine verilen gazla karın ici şişirilir ve bu doğal boşlukta ameliyat gercekleştirlir. Bu teknik nedeni ile karın duvarı dokularında zedelenme minimumdur.
Buna karşılık acık ameliyatlarda fıtığın buyukluğu ile doğru orantılı uzun bir kesi yapılır. Eğer hasta şişman ve karın duvarı kalın adale katmanı arkasına ulaşmak icin ciddi bir doku kesilmesi gerekir. Bu nedenle oluşan doku zedelenmesi acık ameliyatta fazladır.
Doku zedelenmesi arttıkca ameliyat sonrası hastanın ağrı şiddeti ve suresi de daha uzun olur; buna karşılık verilen ağrı kesici ilacları da daha fazla doz ve surelerde kullanmak gerekir.
Hastanın doku zedelenmesi daha az ve ağrı kesici ihtiyacı daha duşuk olunca hastanede yatış suresi de daha kısa olacaktır. Acık fıtık ameliyatı sonrası 2-4 gun arası hastanede yatan hastalar aynı fıtık ameliyatı kapalı yontemle yapılınca ertesi gun taburcu olabilirler.
Hastanın işine gucune ve sosyal hayatına hızlı donuşu
Kapalı fıtık ameliyatlarının kısa zamanda yaygınlaşması ve bu konuda tum dunyada araştırma geliştirme calışmalarının arkasındaki motivasyon hastanın işine erken donmesini sağlamaktır; diğer bir deyişle işgucu kaybını en aza indirmektir.
Acık ameliyat sonrası 2-4 gun hastanede yatan hasta kapalı ameliyat sonrası aynı gun veya tercihen ertesi gun taburcu olur. Hastanın bir hafa icinde işinin başında olması mumkundur Buna karşılık acık ameliyatlarda bu sure, yamanın buyukluğu ve hastanın yaptığı işin ağırlığına gore 3-4 haftayı bulabilir.
Kapalı fıtık ameliyatları ozellikle ağır işte calışan, kendi iş yerinde esnaf gibi calışan ve spor yapan hastalar icin cok uygundur. Kapalı fıtık ameliyatında kullanılan ozellikli yamaların karın icine konması sonucu erken donemde ağır kaldırma ve egzersize karşı da daha dayanıklıdır; nuks ihtimali yok denecek kadar duşuktur.
Ameliyat suresinin kısalığı
Gobek fıtıkları ve kesi yeri fıtıklarında kapalı fıtık ameliyatının bir avantajı da ameliyat suresinin acık fıtık ameliyatına gore daha kısa olmasıdır. Ameliyat suresi ozellikle kalp ve akciğer hastalıkları yonunden riskli hastalarda daha onemlidir. Ameliyat suresi uzadıkca hastanın guvenliğini sağlamak anestezi hekimi icin daha zor olabilir.
kucuk fıtıklarda ameliyat sure farkları cok fazla olmayabilir hatta bir birine yakındır. Ancak fıtık buyudukce acık ameliyat suresi ciddi oranda artarken, kapalı fıtık ameliyatında sure aynı kalır veya cok az değişir. Bunun nedeni acık ameliyatta kesi uzunluğu fıtık buyukluğu ile orantılıdır ve sureyi etkiler. Ayrıca acık fıtık ameliyatlarında yamayı yaymak icin bir cep oluşturmak gerekir. Boyle bir cep oluşturulması ve yamanın buraya yayılıp dikişe tespit edilmesi zaman almaktadır. Buyuk fıtıklarda daha daha buyuk yama kullanılır. Bu durumda oluşturulacak cep buyuduğu icin sure uzar.
Buna karşılık kapalı fıtık ameliyatında boyle bir cep oluşturma zorunluluğu yoktur. Yama karnın icine otomatik vidalar ile bir kac dakika icinde tutturulur.
[h=3]GOBEK FITIĞI NEDEN NUKS EDER?[/h]Gobek fıtığının nuks etmesinin bir kac nedeni vardır:
Sadece dikiş ile yapılan fıtık onarımları nuks nedenidir.
Yama seciminin hatalı olması
Yama olcusu yanlış secilebilir veya yamanın cinsi uygun olmayabilir.
Yamanın doğru katmana yerleştirilmemesi ve uygun malzeme ile yerine tespit edilmemesi. Nuks nedeni ile ileri derecede buyumuş fıtıklarda bazen ameliyat acık yontemle de yapılsa dual mesh kullanmak gerekebilir. Hastanın karnındaki defekt (fıtık oluşturan yırtık, acıklık) karşı karşıya kolayca gelemiyorsa, sadece dual mesh ile kapatmak en kolay ve guvenilir cozum olabilir.

[h=2]Bursa Genel Cerrahi uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]