Her gecen gun bize, danışanlarımızı değerlendirirken daha doğru ve sonuca daha hızlı ulaşabilmemizi sağlayan yeni yontemler sunuyor.
Oncelikle şuana kadar uyguladığımız yontemleri hatırlatarak başlayalım. Diyet yazabilmek icin en az 5 yıllık lisans eğitimini tamamlayan beslenme uzmanlarına gidenlere tanıdık gelecek bu yontemler,
kişinin vucut olculerini almak (boy, kilo, bel cevresi)
oksijen tuketimine bağlı olarak, bazal metabolizma hızını yani vucudunun ne kadar kalori yakabildiğini en gercekci şekilde saptamak
vucut kompozisyonunu (BIA) yani vucudundaki yağ, kas, su ve mineral dağılımını saptamak
karın ici yağlanmasını yansıtan abdominal yağ analizi yapmak ve bunları yorumlamak icin gerekli biyokimyasal kan testleri yaptırmaktır.
Butun bu sonucları bireyin hem genetik yapısının yani genlerinin hem de cevresel faktorlerin etkilediğinin sanırım herkes farkındadır. Bu nedenle işe yarayan beslenme planı herkes de farklıdır ve bireyseldir. İşte bu noktada molekuler test devreye giriyor ve daha hedef odaklı ve hızlı bir şekilde sonuca ulaşmamıza yardımcı oluyor.
Molekuler test yardımıyla 36 ayrı genin 200 farklı analizi değerlendirilerek izlenecek yol haritası saptanıyor ve bu yol haritasını doğru cozumleyebilecek uzmanlarda anlam kazanıyor. Test sonucunda değerlendirilen noktalar şoyle;
Obeziteye olan yatkınlığınız ve diyetinizin vucut ağırlığınıza olan etkileri
Toplumun geneliyle karşılaştırılır ve sizin genetik yapınıza uygun oneriler sunulur. Metabolizmanızın yağ asitlerine (doymuş, tekli ve coklu doymamış yağ asitleri) verdiği yanıt saptanır.
Orneğin, ilgili (APOA2) geninin olumsuz varyantını taşıyan bireylerin fazla doymuş yağ tuketimi diğer bireylere gore fazla tartılı olma riskini 2 kat arttırır. Olumsuz kopya gene sahip bireyler doymuş yağ alımını onlar icin onerilen aralığa cektiğinde beden kitle indekslerinde 4 kg/m2 ’ye varan duşuşler olduğu saptanmıştır. (Boya gore kilonuzun 30 kg/m2’den, 26 kg/m2’ye duşmesi gibi)
Genlerinizin yağ metabolizmasına olan etkisi
İyi, kotu kolesterol ve kan yağlarımızın duzeyi başlıca beslenme gibi yaşam tarzından etkilendiği kadar genetik yapımızdan da etkilenir. Orneğin kotu kolesterol (LDL) duzeyinizi cevresel faktorler %40, genleriniz ise %60 oranında etkileniyorsa kotu kolesterol değerlerinizi duzeltebilmek icin vakit kaybetmeden beslenme ve yaşam tarzı alışkanlıklarınızı olumlu olanlar ile değiştirmeniz gereklidir.
Genlerinizin karbonhidrat metabolizmasına olan etkisi
Orneğin, herkes de karbonhidrat alımı sınırlanmamalıdır. İlgili (FTO) geninin olumsuz kopyasını taşıyan bireylerin yeterli karbonhidratı tuketmeseler bile bu genin olumlu kopyasına sahip bireylere gore fazla kilolu olma riskinin 3 kat daha fazla olduğu saptanmıştır.
Bu bireylerin karbonhidrat alımı duzenlendiğinde riski duşurdukleri gorulur. Ya da yapılan başka bir analiz ile kan şekeri duzeyiniz %25 genetiğinizden ve %65 cevresel faktorlerden etkileniyorsa durumu duzeltmek ve kan şekerinizi dengeleyici hapları azaltabilmek icin biran once şu elinizde olan %65’lik yuzdeyi kullanıp kontrolu ele almalısınız.
Genlerinizin beslenme alışkanlıklarınız uzerine olan etkisi
Alkol, Kafein ve Laktoz metabolizmanızın etkinliği
Kas yapınıza hangi egzersizin daha olumlu etki yaptığı
Detoksifikasyon, antioksidan metabolizmanız ve gereksinimleri
Yani yaşlanmaya karşı genetik yatkınlığınız ve cevresel faktorler yardımıyla ne oranda karşı durabildiğinizin sonucu ve
Metabolik işleyişiniz icin kilit nokta olan vitamin, mineral ihtiyacınızın bireysel onerisi
Bu bolumde B6,B9,B12,D vitamini ve demir, sodyum, potasyum ve kemik yoğunluğunuza etki eden genler inceleniyor. Standartlara gore saptanmış genel oneriler yerini vucudun daha cok hangi vitamin ve minerale ihtiyac duyduğunu yansıtıyor. Besinler yoluyla tuketilmesi onerilen miktarlar bireye yonelik, saptanıyor.
Orneğin B6 vitaminin sinir sistemi ve yağ metabolizmasının duzgun calışabilmesi ve cilt sağlığı icin onemli gorevleri vardır. İlgili genin (ALPL) olumsuz iki kopya genini taşıyorsanız B6 duzeyleriniz %40 duşuk olma eğilimindedir.
Buna birde kullandığınız ilac, bu vitaminden fakir olan beslenmeniz ya da kronik rahatsızlığınızın getirisi eklendiğinde kas krampları, sinir sisteminin işleyişinde bozukluklar ve cilt dokunuzda bozulmalar kacınılmazdır.
Konuyu derinleştirmeden diğer vitamin ve minerallere başka yazılarda gondermelerde bulunacağım.
Dikkatinizin dağıldığının farkındayım ozetle doğru yol alabilmek icin bircok faktorden etkilenen bu salgın (epidemik) hastalık yani obezite ya da genel sağlığın korunması ancak multidisipliner yollarla etkili bir şekilde cozumlenebilir.

[h=2]İstanbul Diyetisyen uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]