Kadın Genital Sistem Anatomisi
Kadın ureme organları ;dış ureme organları ve ic ureme organları olmak uzere iki gruba ayrılır. İc ureme organları leğen kemikleri ve bel kemiği tarafından oluşturulan kemik catının (pelvis) icinde karın boşluğunda yer almaktadır.
Kemik Catı (Pelvis)
Erişkin pelvisi dort kemikten oluşmuştur. Yanlarda ve onde iki kalca kemiği, arkada sakral kemik ve koksigeal kemiğin birleşmesiyle meydana gelir. Pelviste uc onemli duzlem vardır ve bu duzlemlerde de onemli caplar vardır.
Bu duzlemler
1-Pelvis girimi
2-Orta pelvis
3-Pelvis cıkımı
Doğumda fetus % 95 baş geliş pozisyonundadır. Fetusun başının pelvis minordan gecebilmesi icin fetus başının capları ile pelvis caplarının birbirine uygun olması gerekir. Fetusun kafa kemikleri henuz birbiriyle kaynaşmamış olduğundan, doğum sırasında kemiklerin birbiri uzerine gecmesi ile kafa capı biraz kuculebilir. Boylece eğer pelvik caplar ile fetus kafasının capları arasındaki uygunsuzluk fazla değilse, doğum vajinal yoldan gercekleşebilir.Fakat daha ciddi bir uygunsuzluk sozkonusu ise fetus kafası pelvisten gecemez ve normal yoldan doğum olamaz. Bu nedenle pelvis caplarının ve pelvis tipinin doğumdan once bilinmesi onemlidir.
Pelvis Tipleri
a)Gynecoid pelvis: Klasik kadın tipi pelvistir. Kadınların % 40 kadarında bulunur.
b)Android pelvis: Erkek pelvisine benzer. Kadınların % 20’sinde gorulur. Doğum acısından uygun değildir.
c) Anthropoid pelvis: On-arka cap transvers capdan daha uzundur. d) Platypelloid pelvis: Yassılaşmış bir gynecoid pelvisdir.
Turkiye de yapılmış calışmalarda Turk kadını icin en sık rastlanan pelvis tipinin gynecoid, ikinci en sık rastlanan tipin ise platypelloid olduğu gorulmuştur.
İc Genital Organlar
Fallop Tupu
Rahimin iki yanında simetrik olarak bulunan boru şeklindeki bu tuplerin dış ucları, yumurtlama sırasında overden (yumurtalık) cıkan yumurta hucrelerinin kanal icerisine alınmasını sağlayarak rahime taşırlar. Fallop tupunde ilerleyen yumurta hucresi buradan gelen spermle karşılaştığında dollenme gercekleşir.
Over (yumurtalık)
Rahimin iki yanında bulunan ve kadınlık hormonu (ostrojen, progesteron) ile az miktarda erkeklik hormonu (testosteron) ureten organlardır. Fallop tupleri aracılığı ile overlerden cıkan yumurtalık hucreleri rahime ulaştırılır.
Rahim
Rahim şekil itibariyle ter duran bir armuda benzeyen cok kaslı bir organdır.İc kısmı sumuksu bir tabakayla kaplıdır. Dollenmiş yumurta fallop tupleri aracılığı ile rahime girdiğinde bu sumuksu yapı kalınlaşarak yumurtayı korumaya ve beslemeye hazır hale gelir. Yumurta olmazsa oluşan bu ortamdaki sumuksu yapı progesteronun azalmasıyla dışarı atılır. (adet gorme)
Dış Genital Organlar
Dış (buyuk) dudaklar (labium majus):
Vajina girişini sağlı sollu orten, vulvanın dış sınırını belirleyen, cilt kıvrımlarının dışta yer alanlarıdır. Kucuk dudaklara gore daha etli ve kalındır. Dış dudaklar onde mons pubis tepesinde, arkada ise anusun hemen ustunde birleşirler. Uzerleri pubik kıllarla kaplıdır ve cilt altında yağdokusu ve salgı bezleri icerirler.
İc (kucuk) dudaklar (labium minus):
Sağlı sollu dış dudakların ic yuzlerinde yer alan, klitorisin ust kısmından başlayıp (uretra) idrar deliğini saran ve vajina girişinin altına uzanan kıvrımlı yapılardır. Vagina girişini kapatacak şekilde onden arkaya uzanırlar.İc dudaklar normal şartlarda bacaklar kapalıyken gorunmezken bazı kadınlarda dış dudaklardan daha geniş olduklarından dışarı taşabilirler. Kılla kaplı değildirler ve ciltaltı yağ dokusu icermezler.
Klitoris :
Embriyolojik olarak erkekteki penis başının kadındaki karşılığıdır. İki kucuk dudağın on tarafta birleştiği yerdedir. Bu organ kadın cinsel organlarında en duyarlı bolgedir, uyarı ile sertleşir ,kan damarlarından oldukca zengin bu yapı kadın orgazmında onemli gorevler ustlenir. Klitorisin hemen alt kısmında idrar deliği, idrar deliğinin altında ise vajina girişi bulunur.
Vajina girişi :
İc dudakların devamında yer alan ve kızlık zarına kadar devam eden 1-2 santimetrelik bir kısımdır. Kızlık zarı yırtıldıktan sonra vajinayla birleşir.
Kızlık zarı (hymen):
Vagen girişindeki bu mukaza kıvrımı, en sık gorulen şekliyle ortasında adet kanının ve vajinal salgıların akmasına yarayan ufak bir delik bulunan yarı esnek, ince bir veya daha fazla sayıda delik iceren bir yapıdır. Her kadında farklı yapıya sahip olmasına karşın, genellikle ilk ilişki esnasında hafif bir kanamayla yırtılır ve boylece vajina girişiyle vajinanın birleşmesini sağlar.
Bazı kadınlarda bu yapı cok sert veya cok esnek olabilir. Bazı kadınlarda ortada bir yerine iki veya daha fazla sayıda delik bulunabilir. Ender durumlarda zarın ortasındaki delik o kadar buyuktur ki, muayenede neredeyse zar hic yok sanılabilir. Bazı cok ender durumlarda ise zarda hic delik yoktur (imperfore himen).
Bu durumda adet kanaması genc kızlıkta gorulen ilk kanamadan itibaren surekli genital kanal icinde birikir ve her adet doneminde kız “adet olamamaktan, ancak aşırı ağrı duymaktan” yakınır. Kanama oyle ileri boyutlarda birikebilir ki, tum rahim ve tum vajina kanla dolmuş ve genc kızda halen ilk adet kanaması gercekleşmemiş olabilir. Bu ciddi bir durumdur ve kadının genital sisteminin zarar gormemesi icin ameliyatla kızlık zarına delik acılarak icerideki kanın boşalması sağlanmalıdır.
Hymen tipleri:
Annuler (halka şeklinde) kızlık zarı en cok rastlanan şekildir.
Semilunar (yarım halka veya esnek) kızlık zarının dıştan ice kalınlığı fazla olmadığı icin genelde ilişki sırasında yırtılmaz. Ancak doğum sırasında yırtılır.
Cribriformis (delikli veya elek tarzında) kızlık zarlarının ilişki esnasında yırtılması biraz daha fazla acılı ve zordur.
Carnosus (etli) kızlık zarı ise kalınlığı fazla olduğundan ilişkide kolay kolay yırtılmayan, bazen ufak bir cerrahi mudahale gerektiren, bazende kanaması cok fazla olabilen tipte kızlık zarıdır.
Kızlık zarı nispeten esnek olmasına karşın kolaylıkla yırtılan ve kanayan bir anatomik yapıdır. Ancak kişiler arası onemli yapısal farklılıklar nedeniyle kızlık zarı aşırı esnek olanlarda veya zar uzerinde yapısal olarak az sayıda damar bulunması durumunda ilk cinsel ilişkide kanama gercekleşmeyebilir.

[h=2]İstanbul Kadın Doğum uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]