2015 Dunya raporuna gore (UNODC), 246 milyon kişi 15- 64 yaş arası her 20 kişiden biri gectiğimiz yıl en az bir kez madde kullanmıştır. Her ne kadar her yaşta gorulebilse de, uyuşturucu kullanımı ve bağımlılığı en yaygın olarak ergenlik ve erken yetişkinlik doneminde ortaya cıkmaktadır.
Uyuşturucu madde bağımlılığının buyuk oranda fiziksel, psikolojik ve sosyal zararları vardır. Uyuşturucu madde bağımlılıklarında tum bağımlılıklara uyan tek bir neden sel sıra yoktur. Kişinin kullanmaya başlamasında en cok gorulen uc neden; merak, arkadaş baskısı ve keyif almadır. Yaşamın stresinden kurtulma, kişisel uyumsuzluk, cevresel ve sosyokulturel etkenler gibi başka nedenlerde bağımlılıkta rol oynar.
Uyuşturucu kullanmaya başlayan bircok bağımlı genc zamanla; daha cok icine kapanma, arkadaşlarına karşı ilgisiz(uyuşturucu grubunda olanlar haric), cinselliğe ilgisiz, duygularında tutarsızlıklar, okul başarısında duşuş, okula devamsızlığında artış, başarıya yonelik rekabete dayalı cabalarda belirgin bir duşuş gosterme gibi davranışlar sergilerler.
Uyuşturucu madde kullanmaya başlayan genclerde maddenin etkisinden kaynaklı davranışlar ise; kilo kaybı, zayıflama hali (İştahsızlık), halsizlik, yorgunluk, konuşmada gucluk veya konuşmada peltekleşme gorulur. Okulda sınıf icerisinde; dikkatini toplayamama, dalgınlık, uykulu bir hal ya da fazla hareketli olması, derse odaklanmada gucluk gibi davranışlar gorulur. Giderek okuldan uzaklaşır ve sonrada hic gelmemeye başlar.
Uyuşturucu madde bağımlısı olan genclerde yoksunluk belirtileri maddeyi kullanım suresi ve miktarı ile ilişkili olarak hafif veya şiddetli olabilir. Yoksunluk (madde etkisini kaybettiğinde tekrar alınmadığı zamanki hal) halinde kullanılan maddeye gore yaşadıkları ise şoyledir;
Amfetamin yoksunluğu belirtileri; yorgunluk, uykusuzluk, aşırı iştah hali, huzursuzluk, sinirlilik ve hoş olmayan ruyalardır. Morfin ve benzeri madde yoksunluğu belirtileri; sıklıkla bacaklarda ve sırtlarda ortaya cıkan kas ağrıları, sıkıntı, huzursuzluk, sinirlilik buna surekli madde arama ve ilac arama davranışı, ağrı hassasiyetinde coğalma eşlik eder. Bulantı ve kusma, goz yaşarması veya burun akıntısı, goz bebeği buyumesi, tuylerin dikleşmesi, ishal, aşırı terleme, ateş, uykusuzluk gorulur. Kokain yoksunluk sendromu belirtileri; iştah artması, uykusuzluk ya da aşırı uyku, isteksizlik, yorgunluk, hoş olmayan ruyalar, sıklıkla madde arama gibi belirtilerin yanında depresyon, bitkinlik, intihar duşuncesi ve intihar davranışı da gorulebilir. Ağır esrar bağımlılarında yoksunluk belirtileri; uykusuzluk, huzursuzluk, mide bulantısı, sinirlilik gorulmektedir.
Uyuşturucu madde bağımlılığı Tedavisi
Başlangıcta bağımlıya fiziksel ve psikolojik desteği ve yoksunluk doneminde yardım etmeyi iceren tedaviler uygulanır. Bağımlılar coğunlukla yoksunluğun yarattığı rahatsızlıklardan korkarlar ancak hastanede coğunlukla bu rahatsızlığı yatıştırmak icin ilac verildiğinden bu durum birden bire yaşanmaz. Tedavide, fiziksel yoksunluk doneminin bitmesinden sonra, onceden bağımlı olan kişinin yaşadığı topluma yeteri kadar uyum sağlar hale gelmesi ve ileride de uyuşturucu kullanımından kacınmasına yonelik terapilere ağırlık verilir.
Psikolog Duygu Yakupoğlu

[h=2]İstanbul Psikoloji uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]