Genc yaşta kalp kriziToplumumuzda yaygın ama yanlış bir inanışla kalp hastalıkları hep ileri yaşla beraber anılmaktaydı. Oysa modern ve sanayileşen toplumun getirilerinden olan yanlış beslenme ve yoğun stres altında calışma, kalp hastalıklarını hızla erken yaşlara cekiverdi.
Aslında kalp hastalıkları acısından hic de kucumsenmeyecek bir sayıya ve yuzdeye sahip olan Turkiye'de yıllarca "Bana bir şey olmaz" inanışı icinde kulak arkası yapılan sağlık kontrollu yaşam, sanırım yavaş yavaş, yaşamımızın olmazsa olmaz kurallarından biri olacaktır. Zaten doğrusuda budur. Amerika Birleşik Devletlerinde kişilerin sozleşmelerinin devam etmesi icin zorunlu olan yıllık olağan sağlık kontrolu, artık Turkiye'de de yerleşmeye başladı. Bunu ardı ardına acılan chech up merkezlerinden anlamak mumkun.
Evet, Turkiye'de ve dunyada erkekler icin birinci sırada olum nedeni olan kalp ve damar hastalıklarına sahip nufus Turkiye icin yaklaşık 2-2.5 milyon olarak tahmin ediliyor. Kalp hastalıklarından olenlerin sayısı da yaklaşık 200.000 civarında. Yine yapılan araştırmalara gore Turkiye'de erkeklerde olumlerin yarısından kalp ve damar hastalıkları sorumlu. Kadınlarda ise bu oran %30 'lar civarında. Kadınlarda dikkat ceken bir ozellikte menopoz sonrası bu oranın giderek yukselmesi. Yine son donemlerde moda olan "Sağlık icin spor yapmalı" duşuncesi, yanlış ve bilincsiz yapılan spor nedeniyle insanlarımız icin faydalı olmaktan cok zararlı olmaya başladı. Hicbir kontrolden gecmeden yapılan maksimum spor anlayışının getirisi kacınılmaz olarak ani olumlere kadar ulaşıyor.
[h=3]Şimdi isterseniz yavaş yavaş kalp hastalıklarının nedenlerine goz atalım.[/h][h=3]Yanlış Beslenme[/h]Kalp hastalıklarının temel nedeni olarak ele alınmalıdır. Ulkemiz icin dikkat ceken bir araştırmaya gore kalp krizinden olumlerin en cok gorulduğu bolge Karadeniz, en az gorulduğu bolge ise Akdeniz Bolgesi 'dir. Bize gore burada esas neden beslenme tarzıyla ilgili. Tereyağı gibi hayvansal ve katı yağların ve bu yağlarla yapılan kızartma et urunlerinin en cok tuketildiği bolge olan Karadeniz'e karşı, zeytinyağı ve sebze urunlerinin en cok tuketildiği Akdeniz. Diğer acıdan, rafine urunlerin en cok tuketildiği sanayileşmiş ulkelerde hızla arttığı saptanan kalp hastalıkları. Butun bu veriler kotu beslenmenin kalp hastalıklarının temel nedenlerinden biri olduğunu ispatlıyor.
[h=3]Genetik Ozellikler[/h]Birinci derecede akrabalar arasında erkekler icin 55, kadınlar icin 65 yaşın altında kalp hastalığına yakalanmış kişiler genetik olarak kalp ve damar hastalığına yatkın olarak kabul ediliyor. Bununla birlikte ailede genetik olarak hiper kolesterolemi, hipertansiyon mevcutsa bu kişilerin cok genc yaştan itibaren kalp ve damar hastalıkları acısından duzenli kontrolleri gerekiyor.
[h=3]Sigara[/h]Artık zararlı olduğu konusunda herkesin hemfikir olduğu sigaranın, kalp krizinden olum riskini 3 kat arttırdığı biliniyor.
[h=3]Aşırı Yorgunluk ve Stres[/h]Yoğun stres altında calışan veya cok yoğun spor yapan kişilerde magnezyum iyonunda azalma oluyor. Kalp kasının calışmasında cok onemli role sahip olan magnezyumun azlığı, aşırı yada bilincsiz spor yapanlarda gorulen kalp krizine bağlı ani olumlerin en buyuk nedenlerinden biridir. Bu nedenlerden sonra, genc yaşlarda olumun cok gorulmesine de bir acıklama yapmak durumundayız. Turkiye'de yanlış beslenme sonucu, yaklaşık 20-25 yaşlarında başladığı kabul edilen damar sertliği dediğimiz, damarların ic duvarında biriken yağların oluşturduğu aterom plaklarının damarı daraltması, o damarın beslediği bolgeye giden kan akımının azalmasına neden olmaktadır. Vucut, temel ozelliği olan savunma mekanizması icinde, yavaş yavaş yıllara yayılan bir şekilde, daralan bu damarlara karşı doğal by-pass dediğimiz yan damarlar geliştiriyor. Bu damarlar ancak 50 'li yaşlardan sonra gelişebiliyor. İleri yaşlarda zaten % 50 'lerin uzerinde daralmış olan damarlara karşı gelişen bu yan damarlar, ana damar tıkandığında, ilgili bolgeye asgari oranda kan gitmesini sağlayarak, kişinin hayatını kurtarıyor. Oysa, genc yaşlarda bu damarlar henuz gelişmediğinden, ustelik genc yaşlarda damar icindeki bu plaklar daha kolay yırtıldığından, esas damar tıkanınca ilgili alana kan akımı tamamen kesildiği icin ani olumlerle sıklıkla karşılaşılıyor. O halde şoyle bir toplam yapacak olursak, ailesinde erken yaşta kalp hastalığına yakalanan kişiler olan genetik yonden kalp hastalığına yatkın kişiler, kotu beslenme sonucu oluşan yuksek kolesterol seviyesinin yanı sıra yoğun stres altında calışıp, sigara icmeye devam ederse, bir de bunların uzerine hicbir kontrolden gecmeden veya yapılan kontrol sonuclarına aldırmadan sağlık icin(!) yoğun spor yapmaya başlarsa, kalp hastalığına bağlı olume davetiye cıkarmış olmaz mı? Ne dersiniz?
Kalp krizi riskine karşı ne yapalım sorusuna gecmeden once, kalp krizi oncesi gorulen uyarıları da belirtmek istiyorum.
[h=3]İşte alarm belirtileri:[/h]Ara ara gelen goğus ağrıları
Aşırı stresle veya yorgunlukla goğus ağrılarının suresinin uzaması
Goğuste basınc ve sıkıntı hissinin oluşması
Goğus ağrısının sırta ve sol kola doğru yayılması
Eforla ve yoğun stresle oluşan carpıntı, terleme, halsizlik ve baş donmesi gibi yakınmalar.
Mutlak ki; bu belirtilerle kalp krizinin olduğunun veya olacağının kesinliği soz konusu değildir. Ancak, soylemek istediğim bu belirtilerden bir veya birkacını gozlemliyorsanız, en kısa surede bir dahiliye, hatta kardiyoloji uzmanına gorunmeniz gereklidir.
Şimdi isterseniz kalbimizi koruma şartlarına bir goz atalım.
Aşırı stres ve aşırı yorgunluktan kacınmak zorundayız. Kilomuzu ayarlayacağız. Fazla kiloya sahipsek bunu vermek icin cok ağır diyetlerden kacınacağız. Bilmeliyiz ki ideal kilo vermek haftada 1 kg. şeklinde olmalıdır.
Gunluk calışma tempomuz icinde, kendimize dinlenebilecek zamanlar yaratmalıyız. Ornek olarak oğle saatlerinde yatmak icin değil, dinlenmek icin kendimize 30 dakika ayırabiliriz. Gunde 3 oğun yemek yemeye dikkat edeceğiz.
Uykumuza dikkat edeceğiz. Her gun en az 6 saat uyumalıyız. Aşırı sıcaklarda ve aşırı soğuklarda cok yoğun programlardan kacınıp, ağır yemekler yemeyeceğiz.
Ailemizde veya kendimizde yuksek tansiyon hastası varsa kendimizi duzenli kontrol ettirip, tansiyonu ideal sınırlarda tutacağız.
Kolesterolumuzu olcturup, total kolesterolun 150 civarında olmasına dikkat edeceğiz. Ailede kalp hastalığı varsa, erkekler icin 150 'nin, kadınlar icin 180 'nin uzerine cıkmasına izin vermeyeceğiz. Eğer diyetle kolesterol duşmuyorsa statin grubu ilaclarla kolesterolumuzu ideal duzeylerde tutacağız.Sigara iciyorsak derhal bırakacağız. Ozellikle sigara kullanımının yoğun olduğu kapalı yerlerde gerekirse cevremizi uyaracağız.
Şeker hastalığımız mevcutsa yada ailede şeker hastalığı varsa genc yaşlardan itibaren şekerimizi duzenli aralıklarla kontrol ettirip, gerekli onlemleri alacağız.
Kadınlar doğum kontrol hapı kullanıyor ve sigara iciyorsa cok daha fazla risk altında olduklarını bilmelidirler. Spor yapmak sağlıklı olmak icin gereklidir. Ancak spor yaparken;
Uzun zaman spor yapmamışsak birdenbire ağır sporlara başlayıp kendimizi zorlamamalıyız.
Sporu sağlık icin yapmalı, asla kendimizle yarışmamalıyız.
Spor yaparken aşırı hırslanmaktan ve stresten kacınmalıyız.
Sporu aşırı sıcaklarda ve yemek sonrası yapmamalıyız.
Unutmayalım ki, her gun sabah ve akşam kendimizle yarışmadan yapacağımız 30-60 dakikalık duzenli ve tempolu yuruyuşler 40-50 yaş sonrası icin ideal spordur.
Eğer spor yapacaksak, mutlaka duzenli sağlık kontrolunden gecmeli ve doktorumuzun dediklerine dikkat etmeliyiz.
Son olarak eforlu EKG dediğimiz testin %80 oranında doğru sonuc verdiğini belirtip, bu test sonucları negatif bile olsa yukarıda bahsettiklerime dikkat etmenizi sağlık veririm.

[h=2]İzmir Genel Cerrahi uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]