Gebelikte sık karşılaşılan hastalıklar ve ilac kullanımıSİNDİRİM SİSTEMİ HASTALIKLARI
Sindirim sistemi rahatsızlıklarıyla gebelikte sık karşılaşılır. Bulantı ve kusmalar hafif olabileceği gibi, kilo kaybı ile vucutta su ve elektrolit kaybına neden olabilecek kadar şiddetli de olabilir.Gebelik bulantı ve kusmalar,Gebelik reflusu,anti asitler,H2 Reseptorler Antagonistleri,Proton pompa İnhibitorleri
GEBELİK BULANTI VE KUSMALARI
Bulantı ve kusma gebelerin %70-85 ini etkileyen bir durumdur. Bulantı-kusma gebelerin %2’sinde şiddetli hale gelebilir. Coğul gebeliğin yanında, ailede veya onceki gebelikte şiddetli kusmaları olanlar risk grubundadır. Gun ici bulantı suresine, kusma sıklığına ve kilo kaybına gore durumun şiddeti değerlendirilir. Gunde 6 saatten fazla bulantı hissi olan ve 5 kereden fazla kusan gebeler ileri tetkik ve değerlendirme icin doktora başvurmalıdırlar.
Bulantı ve kusmanın tedavisi onlemle başlar. Gebe kalmadan once multivitamin destek alan hastalarda bulantı ve tedavi gerektiren şiddette kusma daha nadir olarak izlenir. Sık ve az yemek, yağlı –baharatlı yiyeceklerden kacınma, proteinli gıdalar tuketmek ve yatak başında kraker bulundurularak kalkmadan tuketilmesi şikayetlerin azalmasını sağlar.Hafif-orta şiddetteki durumlarda B6 vitamini, metoklopramid (metpamid), trimetobenzamid (emedur) gibi ilaclar kullanılabilir. Ağır vakaların hastaneye yatırarak tedavi edilmesi gerekebilir.

GEBELİK REFLUSU
Sadece yaşam tarzı değişiklikleri bile şikayetlerin azalmasında etkili olmaktadır. Yastık sayısını artırmak, baharatlı yiyeceklerden, kahve ve cikolatadan kacınmak, aşırı kilo almamaya dikkat etmek, yemeklerden hemen sonra yatmamak ve sık aralarla kucuk oğunler yemek bu onlemlerden sayılabilir. Tum bunlara rağmen şikayetlerinde gerileme olmadığı takdirde doktor kontrolu altında aşağıdaki ilaclar kullanılır.
1)Antiasitler
2) H2 reseptor antagonistleri

Antiasitler
Bu tur ilaclar magnezyum, aluminyum, kalsiyum, karbonat gibi metal tuzları icermektedir. Gaviscon, Rennie ,Talcid adlı ilacların tablet ve suspansiyon formları bulunmaktadır. Yemeklerden sonra yaklaşık 30 dakika – 1 saat sonra ya da ağrı anında tablet emilir veya 1-2 olcek suspansiyon icilir. Antiasitlerin gebelikte kullanımı guvenlidir fakat uzun sureli ve yuksek doz kullanımında metal tuzlarının birikimi soz konusu olduğundan dikkat edilmelidir.

H2 Reseptorler Antagonistleri
Antiasitlere cevap vermeyen inatcı reflu şikayetleri olan hastalarda H2 reseptor antagonistleri kullanılır. Etkisi hızlı değildir. İlacın emilimi ve vucutta dağılımı icin zamana ihtiyac vardır. Famotidin (famodin), simetidin, ranitidin (ranitab, zantac) bu grup ilaclardır. Gebelikte kullanımında, ilk trimesterde bile doğumsal anomali artışı tespit edilmemiştir. Bu grup ilaclar plasentadan gecerler. Doktor kontrolunde kullanılmalıdırlar.

Proton pompa İnhibitorleri
Gebe olmayan hastalarda ulser, gastrit ve reflu tedavisinde kullanılır.Omeprazol (demeprazol), esomeprazol (nexium) ve lansoprazol(lansor) bu grup ilaclara ornektir. Bebekte kalp , yuz, bobrek anomalilerine sebep olabilir. Her ne kadar fetusta anormallik ypatığı gosterilmemişse de genelde gebelikte kullanılması onerilmez.

KABIZLIK
Gebelikte kabızlık ozellikle ilk ve 3. trimesterda daha fazla olmak uzere sık karşılaşılan bir durumdur. Gebelikte artan progesteron hormonu ince ve kalın barsak hareketlerini yavaşlatır. Bol sıvı almak, fiziksel aktiviteyi arttırmak, lifli gıdalarla beslenmek gebeleri kabızlıktan korur. Bunlara rağmen şikayetler devam edecek olursa kullanılabilinecek ilaclar şoyledir.
Osmotik laksatifler : Laktuloz ( Duphalac, laktulak, osmolak, importal vb)
Sorbitol (kansilak, sabalaks lavman vb)
Katyonik laksatifler: magnesium hidroksit (Magnokal, magnesie calcinee, magcine)
Uyarıcı laksatifler: Bisakodil (laksotek, bekunis, bisakol, sekolaks)
GEBELİKTE DEPRESYON VE ANTİDEPRESAN KULLANIMI
Depresyon ureme cağındaki kadınlarda sık olarak rastlanır. Gebelerin de
%10-20’sinde depresyon gorulur. Destek gruplarına katılım, psikoterapi ve ilac kullanımı tedavi secenekleridir. Gebelik oncesi depresyon tanısı ile tedavi alan hastalarda kısmi cevap olur olmaz veya gebelik tespit edilir edilmez antidepresanların erken kesilmesi durumunda depresyonun tekrarlama olasılığı yuksektir. Fakat gebelik oncesi paroksetin ve venlafaksin grubu antidepresan başlanan hastalarda gebelik tespit edildiğinde bu ilaclar kalp anomalisi riskini arttırdığı ve yenidoğanda yoksunluk sendromuna (bebekte titreme, mide -bağırsak problemleri, uyku bozuklukları ve tiz sesle ağlama) neden olabileceğinden kesilmeleri onerilir. Serotonin gerialım inhibitorlerinden fluoksetin (prozac, depreks, depset,florac, fulsac) gebelikte kullanımının bebek uzerine etkisi en fazla araştırılan depresyon ilacıdır. İlk trimesterde bile kullanımının bebek uzerine olumsuz etkilerinin olmadığı calışmalarla kanıtlanmıştır. Sertralin, sitalopram, essitalopram gibi diğer serotonin gerialım inhibitorleri yeni kuşak ilaclardır. Doğumsal anomalilerle ilişkili bulunmamışlardır fakat bu ilaclar daha kucuk olcekli calışmalarda incelenmişlerdir ve guvenirliliklerinin
kanıtlanması icin daha geniş caplı araştırmalara ihtiyac vardır.

GRİPAL ENFEKSİYONLAR VE SİNUZİT
Grip ve sinuzit gebelikte sık karşılaşılan durumlardır. Asıl olan hastalıktan korunmaktır. Damlacık yoluyla havadan bulaşan bir hastalık olduğundan grip salgınları sırasında kapalı yerlerde uzun sure kalmamak onemlidir. Gebelik sırasında bağışıklık sistemi de etkilendiğinden hastalık her zamankinden daha uzun surebilir. Grip sebebi viruslerdir ve antibiyotikler viruslere etki etmediklerinden kullanımı yararsızdır. Hastalık seyri sırasında şikayetleri azaltmak icin bir takım onlemler alınabilinir.
• Sıvı alınımını artırmak. Taze sıkılmış meyve suları hem sıvı ihtiyacınızı karşılar hem de iştahınızın azalmasıyla oluşan besin acığının bir kısmını telafi eder.
• İştahınız azalmışsa kendinizi 3 buyuk ana oğun yemeğe zorlamayın.Bunun yerine 6 kucuk oğun yapın.
• Dinlenme zamanınızı arttırın.
• Yastıklarla sırtınızı yukseltmek nefes almanızı rahatlatıp, genize doğru olan
akıntıyı da azaltacaktır.
Gribin oluşturduğu rahatsızlıkları azaltmak icin ilaclar da kullanılabilinir. İlacın kullanım yolu onemlidir. Ağız yoluyla alınan bir ilaca kıyasla burun spreyi veya damla olarak kullanımda bebeğe gecen ilac miktarı cok daha az olacaktır. Bu nedenle mumkun olduğunca lokal etkili ilaclar tercih edilmelidir.

• Burun tıkanıklığı icin serum fizyolojik veya okyanus suyu spreyleri ve buğuseptil gebeliğin her ayında rahatlıkla kullanılır.
• Soğuk algınlığı, kırıklık, kas ağrıları ve hafif ateş icin gebeliğin her ayında parasetamol (minoset, parol vb) iceren ilaclar kullanılabilinir.
• Nezle icin gebeliğin 3. ayından sonra psodoefedrin iceren (sudafed,eksofed, rinogest) ilaclar kullanılabilinir.
• Nezle icin kullanılan Otrivin ve illiadin gibi ilaclarda damarları kasan maddeler olduğundan bunlar ozellikle rahim ici gelişme geriliği riski olan gebeliklerde uterin arter (rahimi besleyen damar) kasılmasına neden olarak bebeğe giden oksijenin azalmasına neden olabilir. Sağlıklı gebeliklerde ise boyle bir etki gorulmemiştir.
• Boğaz ağrısı icin hafif tuzlu suyla gargara veya pastiller (strepsils, viks, bepantehene) kullanılabilinir.
Ateşinizi mutlaka gunde en az bir kez takip edin. Ateşiniz 38.5 derecenin uzerine cıkarsa ve nefes darlığı, sarı-yeşil balgam cıkarma, goğus ağrısı, yutkunmakta yemek yemenize engel olacak şekilde boğaz ağrısı gibi şikayetleriniz olursa mutlaka doktora başvurmalısınız.

[h=2]Ankara Kadın Doğum uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]