Gebelikte Hipertansiyon
Preeklampsi, daha evvel normal kan basıncı değerlerine sahip olan hastada, 20.gebelik haftasından itibaren kan basıncının yukselmesi ve idrarda protein artışı ile karakterize bir durumdur. Kan basıncında hafif bir artış dahi preekelmapis belirtisi olabilir. Tedavi edilmediği durumda ise anne ve bebek hayatının tehlikeye atan bir hastalıktır.
Preekelampsinin, gunumuzde bilinen tek tedavisi doğumun gercekleşmesidir. Miada yakın donemde doğum gercekleştirilir ve bebek eşi cıkarıldıktan sonra anne kan basıncı normal sınırlara doner. Ancak, gebeliğin daha erken donemlerinde preeklampsi tanısı konulduğu takdirde bebeğin gelişimi icin zaman vermekle anne hayatını tehlikeye atmamak arasında ince bir cizgi vardır.
Gebelikte Hipertansiyon (Preeklampsi) Belirtileri:
Preeklampsi 20.gebelik haftasından sonra yavaş yavaş gelişebilir, ancak genellikle aniden başlar. Daha once normal kan basıncı değerlerine sahip olan hastada şu belirtiler preeklampsi acısından uyarıcı olabilir:
Yuksek tansiyon. Tansiyonun 140/90 mmHg veya uzerinde olması, en az 6 gun en fazla 7 gun arayla iki defa kan basıncı olcumunun yuksek olması.
İdrarda yuksek oranda protein bulunması.
Şiddetli baş ağrısı.
Gorme bulanıklığı.
Karın ust bolgesinde ve ozellikle kaburgaların altındai sağ tarafra ağrı olması.
Bulantı, kusma.
Baş donmesi.
İdrar miktarının azalması.
Hızlı kilo artışı.
Yuz ve ellerde şişlik preeklampsiye eşlik eder, ancak preeklampsi tanısı acısından değerli değildir, cunku normal gebeliklerde de şişlik beklenir.
Şiddetli baş ağrınız, gorme bulanklığınız ve karında şiddetli ağrınız olursa acilen doktorunuzu gorunuz.
Gebelikte Hipertansiyon (Preeklampsi) Nedenleri:
Preeklampsinin nedenleri tam olarak anlaşılabilmiş değildir. Halk arasında gebelik zehirlenmesi olarak isimlendirilen bu durumda daha once anne kanında zararlı bir maddenin dolaştığı duşunulurdu. Ancak bu goruş artık kabul gormemektedir. Araştırmacıların uzerinde durduğu bazı teoriler şunlardır:
Rahime yetersiz kan akımı.
Kan damarlarının hasar gomuş olması.
Bağışıklık sistemi ile ilgili bir bozukluk.
Yetersiz beslenme.
Gebelikte hipertansiyon:
Preeklampsi, gebelikte hipertansiyon ile karakterize durumlardan biridir. Diğerleri:
Gestasyonel hipertansiyon. Gebeliğe bağlı hipertansiyon gorulur, ancak idrarda protein gorulmez. Gestasyonel hipertansiyon ile takip edilen kadınların bir kısmında preeklampsi gelişebilir.
Kronik hipertansiyon. Gebeliğin 20.haftasından evvel gorulen ve doğum sonrası en az 12 hafta devam eden yuksek tansiyondur.
Kronik hipertansiyon zemininde gelişen preeklampsi.
Risk faktorleri:
Preeklampsi hikayesinin olması.
İlk gebelik olması.
Yeni bir partner. Her yeni partnerden olan gebelikle birlikte preekelampsi riski, aynı partnerden ikinci ya da ucuncu gebeliğe gore artar.
Yaş. 20 yaşından genc ya da 40 yaşından buyuk annelerde risk daha fazladır.
Obezite.
Coğul gebelik.
Gebelikler arasında gecen surenin uzun olması.
Diabet ve gestasyonel diabet varlığı.
Birtakım kronik hastalıkların varlığı. Kronik hipertansiyon, migren, diabet, bobrek hastalığı, romatoid artrit ya da lupus varlığında risk artar. Gebelik sırasında gecirilen diş hastalıkları ve uriner sistem hastalıklarınınd a riski arttırdığı gosterilmiştir.
D vitamini eksikliği.
Komplikasyonlar:
Preeklampsili gebeler genelde sağlıklı bebek doğururlar. Preeklampsi ne kadar şiddetli ve ne kadar erken donemde gelişirse bebek ve anne acısından o oranda riskli olur. Sağlık durumunuz ve gebelik haftası goz onunde bulundurularak doktorunuz tarafından en uygn doğum yontemi secilir.
Preeklampside bebeğe giden kan miktarı azalır.
Plasental abrupsiyo. Yani plasenta rahim duvarından doğum eylemi gercekleşmeden evvel ayrılır.
Eklampsi. Preeklampsiye nobetlerin eklenmesi ile ortaya cıkan bu durum preeklempsinin tedavisiz kaldığı durumda ortaya cıkar.
Preeklampsi oykusu olan hastalarda kardiyovaskuler hastalık riski artar.
Testler ve Tanı:
Preeklampsi, 20.gebelik haftasından itibaren kan basıncında artma ve idrar ile protein kaybının ortaya cıkması ile karakterizedir. Ek testler tanıyı ve preeklampsinin şiddetini belirlemek amacıyla kullanılır. Bunlar:
Kan testleri. Kanın pıhtılaşmasını sağlayan hucre sayısına bakılır.
24 saat boyunca toplanmış idrarda protein bakılması.
Fetal ultrason. Bebeğin buyumesi taki edilir.
Nonstres test veya biyofizik profili. Bebekle ilgili birtakım bulguların bir arada değerlendirilerek bebeğin iyilik halinin tespit edilmesidir.
Tedavi ve İlaclar:
Preeklampsinin tek bilinen tedavisi doğumdur. Ancak erken gebelik haftalarında bu kararı vermek doktorunuz ve sizin acınızdan epey guctur.
Kullanılacak bazı ilaclar:
Tansiyonu duşurmeye yarayan ilaclar.
Kortikosteroidler. Gecici bir sureyle karaciğer fonksyonları duzeltir, trombosit sayısını arttırır ve belki de en onemlisi, bebeğin akciğer gelişimine katkıda bulunur.
Antikonvulzan tedavi. Hastanın nobet gecirmesini onlemek amacıyla kullanılan ilaclardır.
Bu tedaviler sırasında hastanın loş ve sessiz bir odada, duzenli aralıklarla kan basıncı ve bebeğin iyilik hali olculerek yatırılması gerekir.
Doğum:
Preeklampsi tanısı konulduktan sonra, eğer miada yakın bir gebelikse, doktorunuz gebeliğin bir an evvel sonlandırılmasını tavsiye edecektir. Sizin ve bebeğin durumu, rahimde acıklık olup olmadığı doğum şeklini belirlemede onemlidir. Normal doğum ya da sezaryen kullanılabilir.
Doğumdan sonraki birkac hafta icinde kan basıncı değerleriniz normal sınırlara doner.
Onlenmesi:
Preeklampsinin engellenmesi amacıyla bilinen etkin bir yotem yoktor. Daha az tuz yemek ya da aktiviteyi değiştirmek preeklampsi riskini azaltmamaktadır. Bu durumda yapabileceğiniz en onemli şey erken donemde tanın konulması ve duzenli kontrollerle doktorunuzla işbirliği icerisinde olmaktır.

[h=2]İstanbul Kadın Doğum uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]