Gebelikte bulantı ve kusmaErken gebelik haftalarında yorgunluk hissedilmesi, bulantı ve kusmalar gorulmesi oldukca sık karşılaşılan bir durumdur. Gebelerin yaklaşık yarısında bulantı ve kusma gorulurken , %30 da kusma olmadan sadece bulantı oluşur. Gebelik sırasında gorulen bulantı ve kusmalar rahatsız edici , fakat gebelik surecinin tamamen normal bir parcasıdır ve bebeğinizin risklerini artırmaz. Yapılan araştırmalar , gebeliği sırasında bulantı-kusma problemi yaşıyan gebelerin daha sağlıklı bir gebelik sureci gecirdiklerini , duşuk ve oludoğum risklerinin daha az olduğunu gostermektedir.

Gebelik bulantı ve kusmaları , istirahat ederek ve diyetinizde yapacağınız değişikliklerle genellikle kontrol edilebilmektedir. Fakat bazen maalesef gunluk yaşantınızı ciddi olarak olumsuz etkileyecek boyuta ulaşabilmekte ve daha ciddi yaklaşımları gerekli kılmaktadır.

BELİRTİLER
Sıklıkla sabahları gorulmekle beraber, gunun herhangibir saatinde de bulantı ve kusmalar olabilmektedir. Coğu gebede belirtiler son adet tarihinden 6 hafta sonra ve de genellikle 9. Haftadan once başlar. Genellikle haftalar ilerledikce belirtilerin şiddeti azalır, %90 vakada gebeliğin 16. Haftasından once kaybolur.

NE ZAMAN ACİL TIBBİ YARDIM İSTEMELİSİNİZ?
Bulantı ve kusmalar nadiren de olsa daha ciddi nedenlerle, orneğin: idrar yolu enfeksiyonu, apandisit nedeni ile oluşabilir. Aşağıdaki durumlarda doktorunuza acilen ulaşmalısınız:
İdrarınız cok koyu renkli ise veya son 8 saattir idrar cıkarmadınız ise
Karın ağrısı ve ateşiniz var ise
Kendinizi cok gucsuz veya baygın hissediyorsanız
Kusmuğunuzda kan var ise
Tekrarlayan ve durdurulamayan kusmalarınız oluyor ise
Son 24 saatte sıvı veya katı gıda alamadınız ise
NEDEN OLUR? Gebelik bulantı ve kusmalarının gercek nedeni bilinmemektedir, fakat bir dizi teori mevcuttur. Bunlardan aşağıda bahsedilmiştir.

HORMONLAR Gebeliğin erken doneminde yaşanan hormon seviyesi değişiklikleri kısa sureli bulantı ve kusmalara neden olabilmektedir. Gebeliğin erken doneminde yukselmeye başlayan ostrojen seviyeleri ilk uc ay icinde en ust seviyelere cıkar ve bu donemde bulantı ve kusmaların en kotu olduğu donemdir. Yukselen ostrojen seviyeleri koku duyunuzu keskinleştirir ve bu nedenle bazı kokular bulantıyı tetikleyebilir.

EVRİMSEL ADAPTASYON Evrimsel adaptasyon , bir organizmanın bulunduğu ortama daha iyi adapte olması icin gercekleşen değişiklikler demektir. Bazı bilim adamlarının inancına gore bu bulantı-kusmalar gebe anne ve bebeğini gıda zehirlenmelerinden korumak icin gelişmiş evrimsel bir adaptasyondur. Bulantı ve kusmaların en şiddetli olduğu donem embryonun buyumekte olduğu ve organ taslaklarının oluştuğu doneme denk gelmektedir. Bu donem gelişmekte olan bebeğiniz dış etkilere en acık durumdadır, Gebelik bulantı-kusması yaşayan gebelerin : et,tavuk ve yumurta gibi kontamine olma potansiyeli yuksek gıdaları yemekten hoşlanmadıkları , bu tip gıdaların bulantıyı tetiklediği gorulurken; kontaminasyon riski duşuk ekmek, kraker gibi gıdalarda pek problem yaşamadıkları gorulur.

TEŞHİS

Gebelik bulantı ve kusması teşhisi genellikle belirtilerden teşhis edilebilir. Aşırı bulantı ve kusmanız oluyor ise o zaman yapılacak bir idrar testinde bakılacak keton cisimcikleri vucuduza enerji sağlamak icin yağların yakılıp yakılmadığını gosterecektir ( metabolizmanın ilk tercihi karbohidratları yakmaktır, yağ yakılmaya başlanmış ise bulantı-kusmaların daha ciddiyet kazandığı duşunulebilir) . Boyle bir durumda bulantı-kusmayı kesmek icin ilac verilmesi, verilecek serumlarla kaybettiğiniz sıvıların yerine konulması gerekli olabilir.

TEDAVİ Bulantı ve kusmaları azaltmak icin kendi kendinize alabileceğiniz bazı onlemler vardır, bunlar:
Yeterince dinlenin, zira yorgunluk bulantıyı artırır.
Bir seferde cok miktarda değil, azar azar ve kısa aralıklarla sıvı alın.
Sık ve kucuk miktarlarda yağdan fakir, karbohidrattan zengin gıdalar almaya calışın. Tostlar, krakerler , kızartılmış ekmek genellikle iyi tolere edilir.
Soğuk gıdalar almaya calışın, sıcak gıdaların kokusu daha cok cıktığı icin bulantıyı artırıcı etki gosterebilirler.
Yataktan kalkmadan 20 dakika kadar once biskuvi, kraker gibi urunlerden atıştırabilirsiniz.
Siz de bulantı-kusma oluşturan gıdalardan ve kokulardan uzak durunuz.
Soğuk, ekşi-buruk tadı olan veya cok tatlı icecekleri icmekten kacının.
TIBBİ TEDAVİ

Yaşam tarzınız ve diyetinizde yaptığınız değişiklikler işe yaramaz ise, doktorunuz size bulantı- kusmayı kesecek ve gebelikte emniyetli ilaclardan recete edecektir.

DİĞER TEDAVİLER

Gebelik bulantı-kusmaları icin bazı kaynaklarda onerilen zencefilin kısmen de olsa faydalı olabilceği yolunda deliller olsa da , uzun sureli kullanımda sizin ve bebeğiniz uzerine olan etkileri hakkında yeterli bilgi bulunmamaktadır. Diğer bitkisel urunler, multivitaminler , piridoksin (B6 vitamini) ve diğer recetesiz satılan ilacların etkinlikleri bilimsel olarak kanıtlanmamıştır.

KOMPLİKASYONLAR

HİPEREMEZİS GRAVİDARUM Hiperemezis gravidarum gebelik bulantı-kusmalarının seyrek gorulen şiddetli formudur. Gebelerin %0.5-2 de gorulmektedir ve bu kadınların şikayetleri 20. Haftaya kadar uzayabilmektedir. Bu gebeleri belirtileri o kadar şiddetlidir ki ağız yolu ile sıvı almaları neredeyse imkansızdır. Şiddetli bulantı kusmadan dolayı vucut susuz kalıp kilo kaybı olabilir. Boyle bir durumda doktorunuz sizi hastaneye yatırıp, durumunuzu değerlendirecek , gerekli tedaviyi duzenleyecektir. Hiperemezis gravidarum yaşayan gebelerin bebeklerinin zarar gormesi uzak bir ihtimaldir, fakat kilo almanıza ciddi olarak engel olmuşsa bebeğiniz duşuk doğum ağırlıklı olarak doğabilir.

[h=2]Ankara Kadın Doğum uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]