Gebelikte beslenmede puf noktalarGEBELİKTE BESLENME
Oncelikle yazıya ‘Gebelik bir hastalık durumu değildir.’ demekle başlamak istiyoruz. Anne adayının beslenmesi bebeğin ilerleyen donemdeki yaşamını etkilemektedir. Sağlıklı beslenen bir anne adayı, sağlıklı bir bebek demektir.
Anne adayı kaliteli ve doğru beslenmezse, doğum, erken doğum, duşuk ağırlıklı doğum, bedensel ve zihinsel ozurlu doğumlar gibi tehlikelerle karşılaşma oranı oldukca yukselir. Bebek annenin depolarını kullandığı icin de anne adayının kendisinde kansızlık, tansiyon problemleri, vucutta su tutulması, yorgunluk, diş ve kemik problemleri olabilir.
KİLO KAZANIMI COK ONEMLİ!!
Vucutta birtakım hormonlarının değişmesi anne adaylarında iştah artmasına veya azalmasına sebep olmaktadır. İştahın artmasıyla birlikte kendilerini sucluluk duygusuna sokarak ac bırakan bircok anne adayıyla karşılaşmaktayız. Ozellikle şunu vurgulamak isteriz. Eğer fazla kiloyla gebe kaldıysanız gebelik boyunca 7-8 kg almanız yeterli olacaktır. Eğer normal bir kiloyla gebe kaldıysanız 9-12 kg almanız yeterli olacaktır. Eğer gebeliğe duşuk bir kiloyla başladıysanız 14-16 kg arasında kilo almanız gerekir. İkiz gebeliklerde ise 17-20 kg alımı normaldir.
Eğer anne diyet esnasında gebe kaldıysa, ilk 3 ay diyetine cok agresif bir diyet olmamakla birlikte devam edebilir. İlk 3 ay diyetle kilo verimi normaldir. Ancak 3. aydan sonra diyet yapılmaz. Annenin duzenli kilo alımı ve sağlıklı beslenmesi sağlanır.
VİTAMİN –MİNERAL YETERSİZLİĞİ ANNENİN SAĞLIĞINI TEHLİKEYE SOKABİLİR!
Gebelik suresince bebek annenin depolarından beslenir. Bu yuzden annenin cok iyi beslenmesi gerekir. Annenin kaliteli enerji alımı hem vitamin ve mineral desteği sağlayacak hem de anne ve bebeği bircok hastalıktan koruyacaktır. Gebelik boyunca anneler normal bir kadına gore daha fazla beslenmeye ihtiyac duymaktadır. Gebe annenin vucudunda artan su ve oluşan yeni dokular ve yağ ağırlık artışına sebep olmaktadır. Bu gayet normaldir ve panik yapmaya gerek yoktur.
Gebelerde vitamin ve minerallerin eksizsiz olarak karşılanması oldukca onemlidir. Annenin depolarını kullanan bir bebeğe bir şey olmaz ancak yetersiz beslenen annenin yetersiz beslenmede sağlığı tehdit altına girebilir.
GEBE KALMADAN ONCE FOLİK ASİT TAKVİYESİ ŞART!!
Gebe kalmayı duşunen anne adaylarının mutlaka 3 ay onceden bir uzman kontrolunde folik asit takviyesine başlamaları gerekmektedir.Folik asit bebeğin beyin ve sinir sistemi gelişimi icin oldukca onemlidir. Folik asit yetersizliğinde noral tup defekti denilen beynin veya omuriliğin dışarıya cıkması ve bebeğin bu şekilde doğması soz konusu olabilir.Ispanak başta olmak uzere koyu yeşil yapraklı sebzeler iyi bir folik asit kaynağıdır. Beslenmeye eklenebilir.
GEBELİKTE EN COK GORULEN SORUNLARDAN BİRİ: MİDE EKŞİMELERİ VE MİDE BULANTILARI
Gebelerin en cok yakındığı konulardan biridir. Ozellikle ilk trimesterda ( ilk 3 ay ) oldukca fazla gorulen mide bulantıları bebek buyudukce kendini mide ekşimeleri şeklinde gosterir. Boyle durumlarda , anne adaylarının az az az ve sık sık beslenmeleri ( ara oğun destekli),cok sıkı olan kıyafetler giymemeleri, yemek yedikten sonra hemen yatmamaları, yatarken başlarının mutlaka yuksekte olmasına dikkat etmeleri gerekmektedir.
Bu donemde su yemeklerle birlikte mide bulantısına sebep olabilir. O yuzden ara oğunlerde veya oğun dışında su tuketimi sağlanabilir. Kuru gıdalar ( tuzlu cubuk kraker,leblebi vb.) mide bulantısını azaltan yiyeceklerdendir. Bu donemde yine haşlanmış patates veya yağsız- yoğurtlu bir makarna da mide bulantısı ataklarını azaltmada etkili besinlerdir.Zencefil de mide bulantılarını azaltan bir bitkidir. Gunde bir bardak zencefilli cay size bu konuda yardımcı olabilir.Bu donemde gebelerin mideyi uyaran cok baharatlı, cok soğuk veya sıcak yiyeceklerden kacınmaları gerekmektedir.
KABIZLIK ONEMLİ BİR SORUN!..
Gebelik doneminde hormonların değişmesiyle sıklıkla gorulen kabızlık anne adaylarında onemli sıkıntılar yaratmaktadır.Kuru baklagiller, yulaf ezmesi, tam tahıllı urunler, meyve ve sebzeler,ozellikle kuru meyvelerden incir veya kuru kayısı sizin kabızlık ile sıkıntılarınıza iyi gelecek yiyeceklerdir. Cok zor durumlarda 1 yemek kaşığı tuketilen zeytinyağı ve uzerine icilen ılık bir su da kabızlık sorununuzun cozulmesinde etkili cozumlerdir. Kabızlıkta su tuketimi oldukca onemlidir. Tum bu yuyeceklerin uzerine iceceğiniz su ve biraz harekette barsakların hareketliliğini artıracak ve size yardımcı olacaktır.Eğer hala bir sorun yaşarsanız mutlaka bir uzmana gorunmenizde fayda var.
PROTEİN ALIMI BEBEK İCİN YAŞAMSALDIR!!
Annenin protein bakımından kaliteli beslenmesi bebeğin buyume ve gelişmesinde yaşamsal bir role sahiptir. Kaliteli protein denince akla ilk gelen besin yumurta olmalıdır. Gunde 3-4 porsiyon sut urunleri (sut,yoğurt,peynir,kefir vb) tuketiyorsanız, 3-4 kofte buyukluğunde kırmızı et,tavuk veya balık tuketiyorsanız yeteri kadar protein alıyorsunuz demektir. Bebeğinizin beyin gelişimi icin omega 3 alımı oldukca onemlidir. O yuzden haftada 2 kere balık tuketimi ve her gun tuketilen 1-2 adet ceviz omega 3 icin yeterli desteği sağlar. Balık tuketmekte zorluk ceken gebelere bir uzman eşliğinde mutlaka omega 3 takviyeleri sağlanmalıdır.
GEBELİKTE DEMİR İLACI KULLANMALI MIYIM?
Gebelikte anne adayının demir ihtiyacı artar.Demirden zengin besinlerle beslenmek bu noktada cok onemlidir. En başta kırmızı et, yumurta, tavuk, kurubakliyatlar ,pekmez ,cekirdekli kuru uzum gibi besinler demirden zengin besinlerdir. C vitamini , vucutta demir emilimini artırır. Bu yuzden sabah kahvaltısında yumurta ile birlikte tuketilen bir mandalina portakal veya domateste demirin vucutta kullanımını artırmaya yardımcı olur. Eğer tun bunlara rağmen demir eksikliği anemisi devam ediyorsa doktorunuz eşliğinde bir suplemanı kullanılabilir.
KALSİYUM KAYNAKLARINI ASLA UNUTMAMAK GEREKİR!!
Gebelikte kalsiyum ihtiyacı artmaktadır. Cunku bebek annenin kalsiyum depolarını kullanır. Eğer anne yeteri kadar kalsiyum almazsa annede kemik deformasyonları ( bozulmaları),diş curukleri veya kırıkları meydana gelebilir. Bu yuzden kalsiyum kaynakları olan sut ,yoğurt,peynir, kefir ,kurubakliyatlar ,incir,kayısı ve ciğ kuruyemişleri beslenmeye eklemek gerekir. Ancak bitkisel kalsiyumla hayvansal kaynaklı kalsiyumun vucutta emilimi ve kullanımı farklıdır. Bu yuzden ilk tercihlerimiz hayvansal kaynaklı kalsiyum kaynaklarını tuketmek olmalıdır.
GUNDE NE KADAR SU İCMELİYİM?
Son 3 ayda bebeğin amniyon sıvısı uzerine annenin su tuketimi oldukca onemlidir. Bireyden bireye su tuketimi farklılık gostermektedir. Ancak bu donemde 1,5 litrenin altında su tuketmemeye ozen gosterilmelidir.
GEBELİK DONEMİNDE NELER YAPILMAMALIDIR?
Basit şekerli gıdalardan uzak durulmalıdır.(tatlı,pasta,borek,beyaz ekmek,makarna, pilav..).Bu gıdalar basit şeker icerdiğinden kan şekerini bir anda yukseltip bir onun yerine posalı gıdalar,tam tahıllı ekmekler ,kuru baklagiller,sebze ve meyve tercih edilmelidir.
Karışık bitki caylarından uzak durulmalıdır, erken doğumu tetikleyebildiği kanıtlanmıştır. (bircok bitki cayının kasları gevşettiği ve doğum kaslarını uyardığı calışmalarda bildirilmiştir.) Gunde 1 fincan her gun olmamakla beraber ıhlamur ve kuşburnu cayı kullanılabilir.
Gebelikte alınan kafein duzeyi 300 mg/gunu gecmemelidir. Acık ,demli olmayan 1-2 fincan kahve veya cay dışında kafein alınmamalıdır.
Tatlandırıcıların gebelerde henuz tam olarak guvenilirliği kanıtlanmadığı icin bu donemde tatlandırıcı yerine kuru meyvelerin kullanılması daha sağlıklı olabilir.
Bu donemde hazır ton balıkları ve konserve urunlerin kullanılmaması gerekir.Ton balıkları ağır metaller icerebilir. Clostridium botulinum adlı bir bakteri ise konserve besinlerde gelişerek besin zehirlenmelerine neden olmaktadır.
Sigara ve alkol asla tuketilmemelidir.
Gebe iki kişilik yemek yeme psikolojisinden vazgecmelidir. Dengeli ve sağlıklı bir gebelik cok kilo almak değildir. Doğru besinleri tuketerek doğru kilo alımı sağlanmalıdır. Aşırı kilo alımı normal doğumu da olumsuz yonde etkileyen bir durumdur. Doğum sonrası donemde de annenin kendi kilosuna cabuk ulaşması gebelik doneminde bilincli kilo alımına bağlıdır.
NE KADAR TUKETMELİYİZ?(GUNLUK)
SUT VE SUT URUNLERİ : 2 Su Bardağı sut veya yoğurt veya kefir 1 dilim peynir veya 2 yemek kaşığı lor peyniri
ET, YUMURTA, KURUBAKLAGİLLER : 1 adet Yumurta
1 porsiyon et, balık, tavuk, hindi (2-3 kofte buyukluğunde)
1 porsiyon kuru baklagil yemeği (5-6 yemek kaşığı)
TAZE SEBZE VE MEYVELER :3-4 porsiyon taze meyve , 2-3 porsiyon taze sebze

TAHILLAR 6-8 İnce dilim tam tahıllı ekşi maya ekmek
1 porsiyon pilav(bulgur pilavı veya ev eriştesi tercihen) veya tam buğday unlu makarna (3 yemek kaşığı)1 porsiyon corba (1 ince dilim ekmeğe eşdeğerdir) ( beyaz unsuz bir corba)
YAĞLAR 3-4 Silme yemek kaşığı zeytinyağ veya fındık yağı ( ısıya maruz kalmasın,ciğ olarak eklenmeli)
ŞEKERLER: 1-2 Tatlı kaşığı bal, 1 yemek kaşığı pekmez



[h=2]İzmir Diyetisyen uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]