Gebelikte beslenme...Genel sağlıklı beslenme kurallarını daha titiz uygulamanız yeterli olabilir
Annenin sağlıklı beslenmesi, sorunsuz bir hamilelik gecirebilmek ve zamanında dunyaya gelmiş sağlıklı bir bebek sahibi olabilmek acısından son derece onemlidir.Gebeliğiniz boyunca yakınlarınızdan pek coğu gercekte yarar getirmeyecek hatta zararlı olabilecek oneriler alacaksınız.Orneğin sık duyacağınız ‘ iki canlılık’ kavramı nedeniyle iki kişilik yemek olumsuz sonuclar doğurabilir. Ya da gebelikle ilgili pek cok safsata gibi belli aylarda belli besinlerin mutlaka tuketilmesi (4.ayda ayva yemenin bebeğin gamzeli olmasını sağlayacağı gibi )
Beslenmenin gebeliğin sonucunu etkileyen diğer pek cok değişkenden bağımsız olarak ele alınıp iyi ya da kotu beslenmenin anne ve bebek sağlığı uzerindeki etkilerini doğru bir şekilde değerlendirebilmek pek mumkun değildir.Orneğin sosyoekonomik nedenlerle kotu beslenen bir anne adayının genelde sağlıksız cevre koşullarında yaşaması ve yeterli tıbbi destek alamaması ihtimali hayli yuksektir.
Gebeliğe duşuk bir kiloyla başlayan ve hamilelik sırasında da az kilo alan anne adaylarının duşuk doğum kilolu bebek (2500 gr dan az doğum kilosu) doğurma olasılığı yuksektir.Bunun tam tersi de doğrudur,yani gebeliğin başında fazla kilolu olan ve hamilelik sırasında da fazla kilo alan bir kadının iri bebek doğrurma olasılığı artar.Bu nedenle annenin gebelik oncesi vucut kitle indeksi (body mass index = BMI) gebelik sırasında alınması gereken ideal kiloyu etkiler.Buna gore;
BMIOnerilen toplam kilo artışıDuşuk kilo< 19,812,5 - 18Normal kilo19,8 – 2611,5 - 16Fazla kilo> 267– 11,5Beslenmenin gebeliğin başlangıcından once dahi duzenli olması gereklidir.Bugun gebelik olasılığı bulunan her kadının noral tup defekti (Kafatası veya omurgada oluşan gelişlim bozuklukları ile birlikte beyin yada omuriliğe ait bazı dokuların veya bunları koruyan zar yapılarının normalden farklı olarak ciltaltı veya uzerinde yeralması) olasılığını azaltmak icin diyetle ya da ek olarak gunde 0,4 mg Folik asid alması onerilmektedir. Daha onceki gebeliklerinde noral tup defekti oykusu olan kadınlarda bu miktarın 10 katına cıkarılması gerekir. Diğer doğumsal problemler veya daha sonra ortaya cıkan başka sağlık sorunlarından orneğin cocukluk cağı kanserlerinden korunmak icin gerekli olabilecek diyet değişiklikleri konusunda kesin kabul edilmiş bir veri yoktur.
Son yıllarda folik asid alımı konusunda aşırı bir hassasiyet oluşmaya başlamıştır.Aslında ozellikle Turk mutfağından dengeli bir beslenmesi olan bir kadında gunluk ihtiyacın sadece yiyeceklerden alınması mumkundur. Orneğin ette, yeşil sebzelerde, yumurtada , beyaz ve esmer ekmekte folik asid bulunmaktadır. (Bakınız tablo:…) Fazla alınman miktarın vucutta depolanmadan atılması nedeniyle fazla miktarda folik asid tuketimine ait bir olumsuzluk bildirilmemiştir.
Gebeliğin toplam 80.000 kcal ek enerji ihtiyacı oluşturduğu bunun da gunluk 300 kcal fazla enerjiye denk duştuğu hesaplanmıştır.Bu 300 kcal 10 patates cipsinin kalori miktarına denktir.Ama kesinlikle soylenebilir ki bu ek kalori gereksinimini patates cipsi yerine bir bardak sut ve bir sandvic ile karşılamak cok daha sağlıklıdır.Gebelik boyunca beslenmedeki temel kurallardan biri kalori değeri yuksek ama besin değeri ve doyuruculuğu az yiyeceklerden uzak durmaktır.
Gebelik oncesi ve sonrasında beslenme alışkanlığı ile ilgili onerilerini şu şekilde sıralayabiliriz.
1) Gebelik Oncesi:Kilo durumu ve beslenme alışkanlığı değerlendirilmeli. Egzersiz alışkanlığı edinilmeli ve zararlı beslenme alışkanlıkları giderilmeye calışılmalı . Kotu beslenme ile gereğinden fazla ya da az kilo almanın doğuracağı sonuclar konusunda bilgi sahibi olunmalı .
2) Gebelik Boyunca : Gunluk besin alımı değerlendirilmeli, besleyici değeri yuksek olan kaliteli besinlerin alınmasına ve gıdaların ceşitlendirilmesine dikkat edilmeli. Kilo artışı doktor ziyaretleri haricinde de takip edilmeli ( en az haftada bir kez tartılmalı)
Kimyasal maddelere ve ilacların alımı konusunda cok dikkatli davranılmalı.Uygun egzersiz programları hakkında bilgi edilmeli ve uygulanmalı.Mevcut kansızlık olmasa bile demir desteği alınmalı.
Gerekirse bir diyetisyene başvurulmalı

Genel olarak gebelik boyunca
3 ana oğun ve en az iki ara oğun tuketilmelidir
Oğunlerin gebelik oncesine gore daha ufak tutulması daha yavaş yenmesi ve besinlerin mumkun olduğunca fazla ciğnenmesine dikkat edilmelidir.
Gun icinde farklı zamanlara dağıtılmak uzere 8 bardak kadar su icilmesi uygundur
3 su bardağı veya 2 buyuk bardak sut veya sut grubu besin tuketilmelidir.
En az bir oğunde hayvansal protein iceren bir porsiyon alınması uygundur.
Akşam yemeklerinin daha hafif ve sindirimi kolay gıdalardan oluşması tercih edilmelidir.
Lifli gıdaların tuketilmesi gebelikte sık rastlanan bir sorun olan kabızlıktan korunmak acısından onemlidir
[h=3]Besin Değişimleri[/h]İcerdikleri kalori miktarı ve besin oğeleri acısından benzerlik gosteren yiyecek maddeleri farklı besin gruplarında toplanabilir.Sağlıklı bir diyette bu besin oğelerinin hepsi belirli miktarlarda bulunmalıdır.Gebelik sırasında da dengeli beslenme konusunda bu gruplardan yararlanılabilir.
Besin değişim grupları
Ekmek (Tahıl)grubu
Sut grubu
Et grubu
Baklagil grubu
Sebze grubu
Meyve grubu
Yağ grubu


Aşağıda gebeliğin her uc aylık periodu icin uygun olabilecek ornek diyet listeleri verilmiştir .
İlk Uc Ay:
Ornek 1 :
Kahvaltı: 1 yumurta ,2 dilim ekmek ( Peynir,yeşillik,domates, tereyağ veya bal ile birlikte olabilir ) , 1 bardak portakal suyu
Ara Oğun: 1 kase yoğurt, 1 muz
Oğlen: Peynirli makarna, salata , yenebiliyorsa etli bir sebze yemeği
İkindi: 2 galeta ,beyaz peynir, 1 elma
Akşam: 1 porsiyon ızgara balık, 1 ufak boy haşlanmış patates, haşlanmış brokoli
Gece: 1 orta boy portakal ,az yağlı 1 bardak sut
Ornek 2:
Kahvaltı: 1 dilim yağlı ve recelli (veya ballı ) ekmek, 1 yumurta,1 bardak sut, 1 elma
Ara Oğun: 3 -4 tuzlu biskui , 2 ince dilim peynir , 1 portakal
Oğlen: 2 -3 kofte, salata , 2 ince dilim ekmek , yoğurt veya ayran
İkindi: 1 bardak meyve suyu veya sut ,bir ince dilim kek Akşam: Corba, bir porsiyon sebze yemeği (Ispanak , fasulye vb),su
Gece : Bir porsiyon meyve, 1 bardak sut
İkinci Uc Ay:
Ornek 1:
Kahvaltı: 2 dilim ekmek veya yağsız tavada yapılmış bir adet krep (peynir,domates veya balla birlikte) , 1 bardak portakal suyu , meyve cayı veya sut
Ara oğun: 1 bardak sut , 1 muz veya elmaOğlen: 2 ince dilim ekmek ,1 porsiyon etli sebze yemeği ,salata, 1 kase yoğurt
İkindi: 2 galeta ,1 elma
Akşam: Sebzeli tavuk, iki kaşık pilav, 1 kase yoğurt Gece : Ihlamur veya başka bir bitkisel cay, 1 dilim kek
Ornek 2:
Kahvaltı: 1 orta boy az yağlı corek, 1 bardak greyfurt suyu, 1 bardak sut
Ara Oğun: Ufak boy peynirli tost, 1 elma
Oğlen: 3 orta boy kofte ,iki kaşık pilav, salata,1 kase yoğurt, su
İkindi: iki dilim kek , bir portakal
Akşam: 2 dilim ekmek, corba, sebze yemeği, salata Gece: 1 bardak sut
Son uc ay
Ornek 1:
Kahvaltı: 1 kase meyveli musli (sutle), 1 tatlı kaşığı bal, meyve cayı
Ara oğun: 3 galeta veye eşdeğer kraker,peynir , 1 elma Oğlen : 1 dilim ekmek corba1 porsiyon et yemeği, patates puresi, salata,
İkindi: 2 orta boy corek ,1 bardak sut
Akşam: 2 dilim ekmek, 1 porsiyon sebze yemeği, 1 kase yoğurt, 1 porsiyon meyve
Gece: 1 galeta 1 bardak sut
Ornek 2 :
Kahvaltı: 2 dilim ekmek ,5-6 zeytin,peynir,1 yumurta,1 tatlı kaşığı bal, 1 bardak sut
Ara Oğun: 2 tuzlu corek ,ayran veya meyve suyu Oğlen: 2 dilim ekmek, 1 porsiyon et yemeği haşlanmış sebze , yoğurt, meyve
İkindi: 1porsiyon dondurma,
Akşam: İki dilim ekmek ,1 porsiyon balık,zeytinyağlı sebze yemeği, salata, meyve
Gece: Meyve cayı, 2 corek
Bu ornek oğunler yalnızca fikir vermek icin duzenlenmiştir. Gebeliğin tumu boyunca sıkı listeli bir diyet uygulamanın cok doğru olmadığını ve stres arttırıcı etkisi olabileceğini duşunuyoruz. Bunun yerine doğru beslenmenin yukarıda anlatılan temellerini benimsemek ve bunu hayat tarzı haline getirmek daha doğru olacaktır.Sosyal hayatın gereği olarak aldığınız kalori miktarının arttığı durumlarda uygun şekilde egzersiz yapmalı ya da sonraki oğunlerde durumu dengelemeye calışmalısınız. Unutmayın gebelik boyunca ideal oranda kilo almanız hamileliğinizin ve doğumunuzun sorunsuz gecmesi olasılığını arttıracaktır.Ayrıca yine unutmayın ki kilo almamak vermekten her zaman daha kolaydır

[h=2]İstanbul Kadın Doğum uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]