Tiroid hastalıkları ureme cağında gorulen endokrinolojik bozukluklar icinde 2. sıradadır. Tiroid hastalalıklarında oluşan şikayetlerle gebelikte gelişen fizyolojik değişikliklere bağlı oluşan şikayetlerin birbirine benzerlik gostermesi hastalığın tanısının konulmasını zorlaştırır. Tiroid bezinden salgılanan hormonlar ozellikle bebeğin kendi tiroid bezi gelişip otonomi kazanmasına kadar ilk 12 haftada beyin ve sinir sistemi gelişimi icin cok onemlidir. Tiroid bezinin hipertriodi ve hipotiroidi olmak uzere 2 ceşit endokrin bozukluğu vardır. Bu hastalıkların tanısı, tedavisi ve bebek uzerine etkilerini aşağıda kısaca anlatılmıştır.
HİPERTİROİDİ
Avuc ici kızarıklık, duygusal dengesizlikler, sıcağa toleransın duşmesi, bulantı , nabızda hızlanma gibi şikayetler oluşturur. Fakat bu sorunlar gebelikte de karşılaşılan sıkıntılardır. Şikayetlerin gebelikten once de olması, 10-20 gebelik haftasından sonra da devam etmesi hipertiroidiyi akla getirir. Kanda TSH, serbest T4 ve serbest T3 seviyelerine bakılır. Hipertroidi tedavi edilmezse annede kalp yetersizliği ve tiroid fırtınası denilen hayati tehlike iceren durumlara neden olur. Hipertiroidi ayrıca gebelikte duşuk, gelişme geriliği, preeklamspi ( gebelikte yuksek tansiyon ve idrarda protein saptanması ile birlikte olan anne ve bebek icin oldukca ciddi bir hastalık), erken doğum, plasentanın erken ayrılması, olu doğum gibi olumsuzluklara neden olur. Bebekte ise hipertiroidi, kalp yetersizliği, vucutta su toplama, karaciğerde buyume, guatr oluşabilir. Hipertiroidi ilaclarının kullanılması ise bebekte tiroid bezinin baskılanmasına ve cok nadiren de ozellikle metamizol iceren ilaclarda doğumsal olarak ozellikle kafatası derisinin bazı bolgelerde olmaması ile karakterize bir anormalliğe neden olabilir. Bu risk 3/1000 civarındadır.
Hipertiroidi tedavisinin ideali tedaviye gebelik oncesi başlanmasıdır. Gebelik oncesi tedavi ile tiroid hormonları normal seviyelere gelen hastalarda yukarda bahsedilen gebelik sırasındaki olumsuzlukların gelişme riski onemli olcude azaltılmış olur.

Radyoaktif iyot ile tedavi edilmiş hastaların en az 4 ay gebe kalmaması onerilir. Hipertiroidi tedavisinde metamizol ve propiltiourasil grubu ilaclar kullanılır. Propiltiourasil plasentadan metamizol grubu ilaclara gore daha az gecer. Bu nedenle hipertroidi saptanan gebelerde ilk tercihtir. Tedaviyi takiben 3-4 hafta icinde tiroid hormon seviyelerinde duzelme izlenir. İlaclara cevap vermeyen veya tedaviyi tolere edemeyen gebelere son secenek olarak cerrahi onerilir. Doğum sonrası bebek hipertiroidi veya hipotiroidi acısından değerlendirilmelidir. Annenin ilac kullanıyor olması anne sutu verilmesine engel değildir.

HİPOTİROİDİ
Genellikle gebelik oncesi adet duzensizliği şikayetleri oluşturur. Dolayısıyla coğunlukla gebelik oncesi tanı konulmuştur. Tanı konulmayan hastalarda hipotiroidide gelişen şikayetler normal gebelik şikayetleri ile karışıp, tanıyı geciktirebilir. Hipotiroidide soğuk toleransının olmaması, kalp hızında azalma, tendon reflekslerinde yavaşlama gelişebilir. En sık sebebi otoimmun bir hastalık olan Haşimoto tiroiditidir. TSH seviyesinin yuksek , serbest T4 seviyesinin duşuk olması tanıyı koydurur. Gebelikte cok nadir de olsa hayati tehlike iceren miksodem koması oluşabilir. Vucut ısısında duşme, kalp atış hızının azalması, vucutta sodyum , şeker seviyesinin duşmesi ve bilinc kaybı ile birlikte olan oldukca ciddi bir durumdur. Gebelikte kontrol edilmeyen hipotiroidisi olan hastalarda preeklampsi ve gebeliğin induklediği hipertansiyon gelişme riski daha fazladır.

Gebelikte tedavi edilmeyen hipotiroidisi olan hastalarda daha once de bahsedildiği gibi gebelik başında bebeğin beyin ve sinir sistemi gelişimi icin onemli olan T4 tiroid hormonu duşuk seviyelerde olduğundan sinir sistemi gelişimi olumsuz yonde etkilenebilir. Annede ağır iyot eksikliğine bağlı hipotiroidi varsa bebeğin beyin gelişimi zarar gorerek kretenizm denilen sağırlık-dilsizlik, spastik motor bozukluğu ve hipotiroidi ile beraber olan hastalık oluşabilir. Gebeliğe tiroid hormon seviyeleri normal olarak giren hastalarda gebelik sureci iyidir. Hipotiroidi hastalarında tedavi levotiroksindir (tefor, levotiron). Serbest T4 seviyesi olculerek en uygun doz bulunur ve 4-6 hafta aralıklarla kontrol edilir. Demir ilacları ile aynı anda alınmamalıdır.

Hem hipertiroidi hem hipotiroidi hastalarında gebeliğin seyrinin etkilenmemesi icin en onemli tedbir gebelik oncesi tiroid hormon seviyelerin normal duzeylere cekilmesidir. Bu sağlanamadıysa gebelik erken donemlerinde de tanı konulup tedaviye derhal başlanması benzer olumlu sonucları verir. İlk gebelik muayenesinde rutin testlere TSH eklenmesi tanıya gidilmesinde oldukca yararlı olacaktır

[h=2]İstanbul Kadın Doğum uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]