Gebelik tanısı konulur konulmaz yaptırmanız gereken en onemli inceleme kan grubu testidir. Bu basit inceleme sırasında kan grubunuzla beraber Rh faktoru de saptanır. Rh faktoru bebeğinizin sağlığı ie ilgili olarak onemli bir role sahiptir, bu nedenle erken donemde saptanması gerekir.

Dort ceşit kan grubu vardır; A, B, AB ve O grubu . Değişik kan gruplarına sahip kişiler, kırmızı kan hucrelerinin uzerinde o kan grubuna spesifik bazı proteinleri taşırlar. Her bir kan grubu kendi icinde ayrıca kırmızı kan hucrelerinin uzerinde bulunan Rh proteini varlığına gore de ikiye ayrılır. O kişi, Rh proteini mevcut ise Rh pozitif (Rh +), mevcut değilse Rh negatif (Rh -) dir. Genellikle toplumun %85 i Rh + dir. Orneğin, kan grubunuz A Rh + veya B Rh – olarak saptanır.

Eğer anne Rh - baba ise Rh + ise bu duruma kan uyuşmazlığı denir. Bu durumda bebekte birtakım sağlık problemlerinin ortaya cıkma olasılığı vardır.

Anne Rh – , baba Rh + ise , anne karnındaki bebek Rh + veya Rh – olabilir. Eğer annenin ilk gebeliği ise, gebelik sırasında farklı birtakım problemler gelişmediği surece, normal şartlar altında fetusun kanı anneye gecmediğinden, anne ile baba arasındaki Rh uygunsuzluğu soruna neden olmayacaktır.

Bazı durumlarda bebeğin kanı annenin aknı ile temas eder. Bu durum en sık doğum sırasında ortaya cıkar. Doğum sırasında fetusun kanı anne kanı ile karışabilir. Eğer bu durum gercekleşirse, annenin vucudu bu bebekten gecen Rh proteinini yabancı madde olarak algılar ve bu proteine karşı antikor uretir. Antikorlar, immun sistem icindeki yabancı maddeleri tanıyıp onları yok etmeye proglamlanmış protein molekulleridir.

Doğum dışında, gebelik sırasındaki kanama ve duşukler, Rh + olan kanla transfuzyon, dış gebelik, amniosentez gibi mudahaleler de annenin Rh proteinine maruz kalmasına ve annenin vucudunda Rh antikorlarının oluşumuna neden olabilir.

Annenin vucudundaki bu Rh antikorları bir sonraki gebeliğe kadar sorun cıkarmaz. Ancak, sonraki gebeliklerde eğer anne Rh + olan bir bebek taşıyor ise annede bulunan onceki gebelikte oluşmuş olan Rh antikorları, bebeğin kan hucreleri uzerindeki bu Rh + proteinlerini yabancı cisim olarak algılar ve bu hucrelere saldırır. Bu saldırı sonucunda bebeğin kırmızı kan hucreleri zarar gorur, bebeğin kan değerleri hızla duşer ve hemoliz ortaya cıkar. Ciddi anemi yanında yenidoğanda sarılık, beyin hasarı, kalp yetmezliği ve olumler de komplikasyonlar arasındadır. Bu olaya yenidoğanın Rh hastalığı diyoruz.

Rh uygunsuzluğu riski varlığında, koruyucu amaclı gebelik sırasında (genellikle 28. hafta civarı) ve doğumdan sonra ilk 72 saat icerisinde Rh immunglobulin uygulaması yapılır. Bu uygulama duşuk, kanama veya amniosentez gibi mudaheleler sonrasında da yapılmalıdır. Eğer bu uygulamalardan once hastada yapılan takiplerde Rh antikorlarının oluştuğu saptanmışsa, bu antikorların seviyesi takip edilir. Eğer ciddi antikor seviyelerine ulaşılmış ise bebeğe anne karnında veya doğum sonrasında kan değişimi yapılması gerekebilir (transfuzyon). Bu yolla bebeğin kanı Rh negatif kanla değiştirilir.

Gunumuzde Rh antikor uygulamalarının başarısı sayesinde Rh uygunsuzluğu olan hastalarda transfuzyon yapılma gerekliliği %1 lere duşmuştur.

[h=2]İstanbul Kadın Doğum uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]