Yetkililer domatesin yıkanıp, kabuğunun soyularak yenmesi gerektiğine dikkat cekerken ureticiler, "İlac kalıntıları topraktan domatesin icine gecti ise yapılacak bir şey yok" diyor.
RUSYA’nın Turkiye’den yaş sebze ve meyve alımını 7 Haziran’dan itibaren durdurma kararı alması ic piyasada fiyatları duşurduğu gibi tuketicileri de endişelendiriyor. Ozellikle Rusya’nın domates konusunda kesin kararlı olması ihrac edilmeyi bekleyen 300 bin ton domatesin ic piyasaya yayılmasına neden oluyor. Hem fiyatları duşen hem de zehirli olan domateslere denetim getirilmesi gerektiğini soyleyen Rito Tohumculuk Genel Muduru Hasan Unal, "Eğer zehir domatesin icine gectiyse kabuğunun soyulması veya yıkanması bir şey ifade etmez. O yuzden ic piyasaya biran once denetim getirilmeli" dedi.
Gubre fiyatları yukseldi
Hasan Unal, bu yıl ciftcinin gubreleme işlemini doğru ve dengeli bir şekilde yapamadığını belirterek, yaş sebze ve meyve uretimi ile ilgili olarak şu carpıcı bilgileri verdi: "Bu yıl gubre fiyatları tavan yaptı. Ciftcide urune dengeli bir şekilde gubre veremedi. Sonuc olarak Rusya’ya ihracat durdu. İhracat icin uretilen urunlerde ic piyasaya dağıtılmaya başlandı. Bu fiyatları etkiledi. Ancak en kotusu urunlerin zehirli olabilme ihtimalidir. Bu ihtimal ise cok yuksek. Cunku ilac kalıntıları topraktan urunun icine gectiyse yapılacak bir şey yok."
Fransa kalitesi istendi
Rusya’nın koyduğu ihracat engelinin perde arkasını da anlatan Hasan Unal şunları soyledi: "Rusya her gecen gun zenginleşen bir ulke konumunda. Bu nedenle de tuketiciler artık daha kaliteli urun tuketmek istiyor. Gelirleri de arttığı icin Fransa ve Almanya gibi ulkelere gonderilen kalitede urun istiyor. Gectiğimiz yıl Rusyalı yetkililer Turk ureticileri uyararak ’Gelecek yıl daha iyi urun istiyoruz. Uretiminize dikkat edin" diye uyarıda bulundu. Ancak bu uyarıya kimse kulak asmadı. Sonuc olarak da artık kimse bu tur urunleri tuketmek istemiyor."
İlac genelde kabukta kalıyor
Hasan Unal, yapılan gubreleme işlemini ise şoyle değerlendirdi: "Gubreleme yapılırken ilac aslında domatesin uzerinde kalıyor. Yani pazardan alındığı taktirde yıkanıp kabuğu soyularak yenilebilir. Ancak bu işlem sırasında ilac kalıntıları topraktan urunun icine gecmiş olabilir. Bu durum cok riskli. Artık ciftcinin bu konuda eğitilmesi gerekiyor. cunku Rusya ihracatının durması sektoru olumsuz etkileyecektir. Herkesin elini taşın altına koşup bilincli uretim yapılması gerekiyor."
Nitratlı domatesleri biz mi tuketiyoruz
RUSYA’nın, uzerinde tarımsal ilac kalıntısı (nitrat) bulunduğu gerekcesiyle Turkiye’den domates ithalatını durdurması, iceride fiyatları duşurerek tuketiciyi sevindirdi. Yaklaşık 10 gun once 1.60 YTL’den satılan domatesin fiyatı pazarda 70 kuruşa kadar duştu. Ancak bu gelişme, "İlac kalıntılı domatesleri biz mi tuketiyoruz" sorusunu gundeme getirdi. Turkiye Sebze Meyve Komisyoncuları Federasyonu (TUMESKOM) Başkanı Yuksel Tavşan, Dış Ticaret’ten sorumlu Devlet Bakanlığı ile Tarım Bakanlığı’nı halka acıklama yapmaya cağırdı. Tavşan, "Rusya’nın tutumu siyasi mi teknik mi acıklayın. Eğer siyasi hesap yoksa, Rus halkının sağlığı Turk halkının sağlığından daha değerli değil! Guvence istiyoruz" dedi. Tavşan, Rusya’nın ilac kalıntısının "eşik değerlerin uzerinde" olduğu gerekcesini ileriye surduğunu hatırlatarak şoyle dedi: "Nedir bu değerler? Bilmeye hakkımız yok mu? Neden hicbir yetkili kamuoyu onune cıkıp acıklama yapmıyor. Rusya’nın tutumu pekala siyasi olabilir. Bunu anlayabiliriz. Eğer siyasi değil de teknikse; yani kalıntılar sağlığa zararlıysa domatesleri biz mi tuketiyoruz? Merak ettiğinizi aynı soruya biz de cevap arıyoruz. Şu anda Turk halkının sağlığı guvence altında değil."
2009 ihracat hedefi 1.5 milyar dolardı
Turkiye’den Rusya’ya yapılan yaş sebze ve meyve ihracatının yuzde 95’ini domates, uzum, patates, patlıcan ve limon gibi urunlerin oluşturduğunu ifade eden Unal ihracat rakamlarıyla ilgili olarak şu bilgileri verdi: "Bu yıl Rusya’ya 1 milyar dolarlık yaş sebze ve meyve ihracatı planlanıyordu. İhracattaki son 4 yıllık ortalama buyume ise yuzde 40 civarında seyrediyordu. 2009 yılındaki hedefler ise cok daha buyuktu. Tam 1.5 milyar dolarlık ihracat planlanıyordu."
Hangi urunu nasıl tuketmeli
Domatesin kabuğunu soyup sirkeli suyla yıkamalı.
Uzumu yıkamadan yememeli.
Patlıcanın kabuğunu soymak lazım.
Patatesi iyice yıkamak gerekiyor.
Toplam uretim 10 milyon ton
Domates uretimi 10 milyon tonu buluyor.
400 bin tonu ihrac ediliyor.
300 bin tonu sadece Rusya’ya gonderiliyordu.
İhracatın buyume oranı yuzde 40 seviyesindeydi.
Rusya’ya 1 milyar dolarlık ihracat hedefleniyordu.
2009 yılında bu hedef 1.5 milyar dolardı.
kaynak:hurriyet.com