Son adetin başlangıcından itibaren hesaplanan 20. hamilelik haftası oncesinde fetusun vucuttan herhangi bir nedenle atılması olayına duşuk adı verilir. Anne adayı hamile kaldığını hissettiğinde, bir kadın doğum uzmanına başvurması ve kontrol altına girmesi ilk yapılması gereken olaylardandır. Eğer hamilelikte sorun varsa ilk mudahaleler hemen cabuk bire şekilde yapılması mumkundur.
Duşuk tehdidi, vajinal kanamanın oluşmasıyla başlar. Tum hamileliklerin yuzde 30-40´ında oluşur. Bebek icin risk teşkil edebilir. Bilinen hamileliklerin yuzde 15-20´si kendiliğinden duşukle sonuclanır. Hamileliğin erken donemlerinde, hamilelik hormonunun (BHCG) kan duzeyine bakılarak saptandığı durumlarda, duşuk oranı yuzde 40´a kadar cıkabilir. Tum duşuklerin yuzde 80´i ilk uc ayda gozlenir.
Duşuğun bir cok farklı durumu vardır. Bunlar şu şekilde sıralanabilir;
Anembryonik hamilelik : Hamilelik kesesinin gelişip, icinde fetusun gelişmediği durumdur. Yapılan ultrasonda gebelik haftasına gore embriyo gorulmesi gerekirken, embriyonun gorulemez.
Engellenemeyen duşuk : Kanama miktarının artıp, rahim ağzının inceldiği ve acıldığı, ancak henuz fetusun atılmadığı durumdur. Bu donemde coğu hastada şiddeti giderek artan kramp şeklinde ağrı olur.
Tamamlanmamış duşuk : Duşuk işleminin henuz bitmediği, rahmin icinin tamamen boşalmadığı durumdur.
Tamamlanmış duşuk : Duşuk işleminin kendi kendine başlayıp bitmesi durumudur. Boyle bir durumda rahmin ici tamamen boşalmıştır.
Missed abortus : Anne karnında fetusun olduğu durumdur.
Tekrarlayan duşuk : İkiden fazla duşuk olması durumudur.
[h=3]Duşuk nedenleri[/h]Erken donemdeki duşuklerin neredeyse yuzde 50´sine kromozom anormallikleri neden olabilir. Kromozom sayısının normalden bir fazla yani 47 tane olduğu (Trizomi) veya kromozom sayısının normalden bir eksik olduğu (monozomi) durumlarda duşuk oranı ciddi derecede artış gosterir.
Diğer duşuk nedenleri ise şoyledir :
Daha once yapılmış doğum sayısı
Bebeğin yapısal anomalileri
İleri anne ve baba yaşı
Hormonal yetmezlikler
Son doğumdan 3 ay icerisinde tekrar hamile kalınması
Enfeksiyonlar
Kontrolsuz tiroid ve şeker hastalığı
Konnektif doku hastalıkları (bağ dokusu, deri, kemik hastalıkları)
Kronik bobrek hastalığı
İlac, sigara, alkol ve diğer zararlı madde alışkanlıkları
Aşırı kafein tuketimi
Radrasyon
Tekrarlayan duşukler
Rahim ici yapışıklıklar, şekil bozuklukları ve rahim ağzı yetersizlikleri
Annenin kanama-pıhtılaşma sistemindeki bozukluk ve duzensizlikler
Genetik gecişli hastalıklar
Cevresel etkenler
[h=3]Onlemler[/h]Duşuklerin nedenleri ve yapılabilecekler konusunda bir sonraki gebelik oluşmadan doktora başvurmak ve altta yatan nedenin araştırılmasına fırsat vermek gerekir. Duşuğe neden olan etkenlerin bircoğunu zaman ve tetkik olarak gebelik sırasında gercekleştirmek daha zor olduğundan, bir sonraki gebelik olmadan tanı ve tedavi yoluna gidilmelidir.
Hamilelik esnasında kanamanız olur olmaz hemen doktor aranmalıdır. Eğer ikinci veya ucuncu uc ayda kanama olursa, doktor kontrolunde yatmalı ve kanama durana kadar yataktan cıkılmamalıdır. Yorucu egzersiz veya cinsel birleşme gibi her turlu fiziksel aktiviteye son verilmelidir.
Eğer kanama ve ağrı gecerse sağlıklı bir bebek dunyaya getirilebilir. Eğer bir duşuk kacınılmaz gibi gorunuyorsa bunu oneleyebilmek icin doktorların yapacağı cok az şey vardır. Komplet ve kısmi duşukler her zaman hastanede tedavi edilmelidir. Uzmanlar duşen bebeklerle ilgili hep şunu soylemektedirler: “Duşuk olarak kaybedilen bebekler icin anne baba adayları uzulmemelidir. Cunku sağlıksız ve problemi olan bebekler duşer.”
Duşuk nasıl belirti verir?
Duşuğun "olmazsa olmaz" belirtisi kanamadır. Erken gebelik haftalarında kanamanın beraberinde ağrı olmayabilir ve "parca duşurme" de "parcaların" ufak olması nedeniyle algılanamayabilir.
Duşuk tehdidi nedir?
Gebeliğin ilk yarısında kanama ya da kanlı akıntı olması durumunda yapılan jinekolojik muayenede kanamanın uterus dışında bir yerden gelmediğine emin olunduğunda duşuk tehdidi tanısı konur. Bazı anne adaylarında basur kanaması, idrar yollarındaki kanama, ya da serviksteki bir hastalığa bağlı olarak ozellikle cinsel ilişkiden sonra oluşan kanama da yetersiz bir değerlendirme sonucu duşuk tehdidi sanılabilir. Bu nedenle "duşuk tehdidi" tanısını hemen koymadan komple bir jinekolojik ve genital muayene ihmal edilmemelidir. Anne adaylarının coğu bu muayeneye karşı isteksizdir. Ancak jinekolojik muayene ve/veya ultrasonun duşuğe neden olduğu konusunda bilimsel bir veri bulunmamaktadır. Gebeliğin erken donemlerinde oluşan kanamanın diğer nedenlerini de asla gozardı etmemek gerekir. Bunlar arasında en onemlileri dış gebelik, mol gebeliği, selim ve habis tumorler, sindirim sisteminden veya idrar yollarından olan kanamalardır.
Beklenen adet doneminde oluşan kanama ("ustune gorme"), implantasyonda (beklenen adetten bir hafta once) oluşan kanama, 8. hafta civarında plasentanın corpus luteum işlevlerini uzerine almasına bağlı oluşan kanama da sağlıklı seyreden bir gebelikte ender olarak gorulen "lekelenmenin" nedeni olabilir.
Duşuk tehdidi tum gebeliklerin %20-25'inde gorulen ve ozellikle erken gebelik haftalarında %40-50 duşukle sonuclanan bir durumdur. Duşuk tehdidi kanaması genellikle hafiftir ancak gunler hatta haftalar surebilir. Kanama miktarı arttıkca duşuk tehdididin duşukle sonuclanma riski de artar. Gercek bir duşuk tehdidi geciren anne adaylarında gebeliğin ilerleyen haftalarında da erken doğum, bebekte gelişme geriliği gibi normaldışı bir durum ortaya cıkma olasılığı nispeten artar. Bu nedenle bu tanıyı almış anne adaylarının gebelik doneminde ve doğumdan hemen sonraki donemde daha sıkı takip edilmeleri uygundur.
Duşuk tehdidi tanısı koyabilmek icin jinekolojik muayenede serviksin kapalı olduğu gozlenmeli ve ultrasonda bebeğin kalp atışlarının olduğu gozlenmelidir. Bebeğin kalp atışlarının henuz ultrasonla gozlenemeyecek kadar ufak olduğu veya henuz embriyonun bile gorulemediği erken gebelik haftalarında ise uterus icinde gebelik kesesinin duzgun yapısının devam ettiği gozlenmelidir.
Duşuk tehdidi durumunda ne yapılmalıdır?
Duşuk tehdidi tanısı konduğunda cinsel ilişki uterusta kasılmalara yolactığından yasaklanır. İstirahat edilmesi de dahil olmak uzere duşuk tehdidinde alınan onlemlerin kesinlikle başarılı olduğu yonunde bilimsel veriler mevcut değildir. Progesteron tedavisi sık uygulanmasına karşın bunun da etkili olduğunu soylemek icin elimizde yeterli bilimsel veri mevcut değildir. Hatta bazı calışmalar bu tedavinini onlenmesi imkansız olan bir duşuğu geciktirdiğini gostermektedir.
Duşuklerden sonra mutlaka uygulanması gereken anti-D immunglobulin (Rhogam, yani "uyuşmazlık iğnesi") kan uyuşmazlığı olan ciftlerde ihmal edilmemelidir.
Duşuğun tekrarlama riski nedir?
Bir kez duşuk yapan kadının sonraki gebeliğinde tekrar duşuk yapma riski %20'dir. Uc ve daha fazla sayıda duşuk yapmış bir kadının ise yeni bir gebelikte tekrar duşuk yapma riski yaklaşık %50'dir.
Her ne kadar duşuk sayısı arttıkca yeni oluşan bir gebeliğin de duşukle sonuclanma riski yukselse de, istatistikler uc veya cok daha fazla sayıda duşuk yapmış anne adaylarında bile sağlıklı bir bebek doğurma olasılığının %55 ile %75 arasında olduğunu gostermektedir.
Duşukten ne kadar sonra gebe kalınabilir?
Bir kez duşuk yaşadıysanız, yaşadığınız duşuk mol gebeliğine bağlı değildiyse, duşuk sonrasında aşırı kanama, enfeksiyon gibi normaldışı bir durum sozkonusu olmadıysa, tedavi gerektiren bir hastalığınız yoksa yaşadığınız duşuk muhtemelen tekrarlayıcı ozelliği yuksek olmayan bir duşuktur ve ileri inceleme gerektiren bir durum da değildir. Kendinizi psikolojik olarak yeni bir gebeliğe hazır hissettiğinizde yeniden gebe kalabilirsiniz.
Yukarıdakilerden daha farklı bir durumdaysanız (birden fazla duşuk, mol gebeliği, duşuk sonrası problem, kronik bir hastalığın varlığı gibi) doktorunuza danışmalı ve gerekli inceleme ve tedaviler sonrasında gebe kalmalısınız.

[h=2]İzmir Kadın Doğum uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]