Durtu kontrol bozukluğuBir durtu istek ya da kendisi ve başkaları icin zararlı olabilecek bir eylemi yapma isteğini durduramama, yapmak zorunda hissetme, belirtilerin zorlayıcı oluşu, alışkanlık haline gelmesi ve karşı konulamaz bir nitelik taşıması, eylemin yanlış olduğunun farkında olunması, eylem oncesinde gittikce artan bir gerginlik yaşanması ve eylemin gercekleşmesi ile gerilimin azalması, eylemle birlikte haz ve doyum yaşanması ile giden bozukluklardır.


Aralıklı Patlayıcı Bozukluk
Bireyin başkalarına ya da mala zarar vermesiyle sonuclanan birbirinden ayrı cok sayıda saldırganlık durtulerine karşı koyamaması durumudur. Dışa vurulan bu saldırganlığın derecesi ortaya cıkartan psikolojik ya da sosyal stres etkenleriyle orantısızdır . Ayrıca bu saldırganlık atakları başka ruhsal bir bozukluk, ilac ya da alkol ve madde kullanımıyla bağlantılı değildir.


Başkalarına zarar veren saldırganlık ataklarıdır. Kişi saldırganlık durtusune karşı koyamadığı icin ciddi saldırı eylemleri veya manen zarar verme eylemlerinde bulunur. Bunlar birbirinden ayrı, bircok eylemdir. Dışa vurulan saldırganlığın derecesi bunu ortaya cıkartan psikososyal stres etkenleriyle orantısız, aşırıdır. Saldırganlık, kişilik bozukluğuna, alkol veya uyuşturucu kullanımına, başka bir ruhsal hastalığa bağlı değildir.


Tedavisinde hem ilac tedavisi hem de psikoterapi onerilmektedir. Psikiyatristin kendi klinik yargılarına ve hastanın klinik ozelliklerine gore antikonvulzan, antidepresan, antipsikotik, benzodiazepin, beta bloker, lityum karbonat, psiko stimulan ilaclar kullanılmaktadır. Psikoterapide bilişsel yeniden yapılandırma , relaksasyon ve sistematik duyarsızlaştırma gibi davranışcı teknikler kullanılabilmektedir.


Sac Yolma (Trikotillomani)
Genellikle sac koparma hastalığı olarak bilinmesine karşın kirpik, bıyık, sakal, kaş ve beden kılarının da koparılması gorulmektedir.


Bireyin kendi sacını tekrar tekrar yolması sonucunda goze carpan derecede sac kaybı mevcuttur.
Sac yolarken haz alma, doyum bulma ya da rahatlama sağlanmaktadır.
Sac yolma oncesinde ya da bu davranışa karşı koyma girişimlerinde giderek artan bir gerginlik hissi bulunmaktadır.
Başka bir ruhsal ya da fiziksel (orn. dermatolojik) tıbbi durumla bağlantılı değildir.
Tedavide kullanılan ilaclar ve psikoterapi belirtilerin duzelmesinde etkili olabilmektedir.


Patalojik Calma (Kleptomani)
Kullanma ya da para kazanma amacı olmadan calma davranışı ile giden bir tablodur. Birey bu durtulere karşı koymada surekli olarak başarısız kalmaktadır. Calınan nesneler atılabilir, biriktirilebilir ya da başkalarına verilebilir.


Başlıca belirtiler:
- Gereksinim duyulmayan nesneleri kişisel kullanım ya da parasal değeri icin calamaya yonelik durtulere surekli olarak karşı koyamama.
- Hırsızlık girişiminde bulunmadan hemen once bir gerginlik duygusunun bulunması.
- Hırsızlık girişimi sırasında haz alma, doyum bulma ya da rahatlama sağlama.
- İntikam almak ya da kızgınlığın ifadesi olarak calma girişiminde bulunulmamaktadır
- Calma davranışını gizlemek icin gizlemek icin bir miktar caba harcansa bile gerekli tum onlemler alamamaktadır
- Calma davranışı başka bir ruhsal hastalık ya da semptoma bağlı olarak ortaya cıkmamaktadır.


Calma hastalığının tedavisinde genel bir tedavi yonteminden soz edilememektedir ancak eşlik eden yeme bozukluğu ya da duygu durum bozukluğu varsa serotonin geri alım inhibitoru antidepresanlar ve lityum tuzu gibi ilaclardan fayda gorebilmektedirler. Ayrıca da bilişsel davranışcı yaklaşımla ortulu duyarlılaştırma tekniği kullanılarak destek olunmaya calışılmaktadır.


Patalojik Kumar Oynama
Gerekli tesis ve olanakların artmasıyla birlikte yaygınlığı gunden gune artan genellikle tanı konulamayan zor tedavi edilen bireyin sosyal, iş, vb. alanlarında ciddi kısıtlamalar yaratan bir bozukluktur.


Patolojik kumar oynamanın belirtileri;
Kumar oynama uzerine aşırı kafa yorma
Arzuladığı heyecanı duymak icin giderek artan miktarlarda parayla kumar oynamaya gereksinim duyma
Kumar oynamayı kontrol altına alma, azaltma ya da bırakma cabaları bir cok kez başarısız olmuştur.
Kumar oynamyı azaltma ya da bırakma denemelerinde bulunurken huzursuz ya da gergindir.
Sorunlarından kacmak ya da sıkıntılı duygulanımdan (depresyon, anksiyete, caresizlik, sucluluk vb.) kurtulmak icin kumar oynama
Parayla kumar oynayıp kaybetmesinin ardından coğu kez kaybettiklerini yerine koymak icin yeniden oynar
Kumarı oynama sıklığı ve kaybettikleri konusunda ailesine, cevresine, terapistine yalan soyler
Kumar oynamak icin gerekli parayı sağlamak icin yasa dışı yollara (hırsızlık, dolandırıcılık, zimmetine para gecirme vb.)
Kumar oynama yuzunden yaşamda kendisi icin onemli olan ilişki, iş, eğitim, mesleki başarı fırsatlarını tehlikeye atma ya da kaybetme
Kumar nedeniyle icine duştuğu mali sıkıntıdan kurtulmak ve para bulmak icin başkalarına guvenme.
Tedavisinde bağımlılık tedavileri temelinde tedavi yaklaşımları soz konusudur. Eşlik eden psikiyatrik bozuklukların varlılığında ilac tedavileri onerilmektedir. Patolojik kumarbaz kendi borclarının sorumluluğunu almalı, kredi kartlarının iptal edilmesine ve parasını başkasının yonetmesine izin vermelidir.


[h=2]İstanbul Psikiyatri uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]