Oğrenme sureci bebek henuz anne karnındayken, duyu butunleme sayesinde başlar ve doğumdan sonraki surecte, duyusal gelişimle birlikte merkezi sinir sistemi beslenerek gelişimine devam eder.

Annesinin karnındaki bebek oncelikle annesinin hareketleriyle birlikte hareket ederken ic kulağındaki denge kristalleri de bu salınıma eşlik eder ve vestibuler (hareket) sistemi stimule olur. Elleri ya da vucudu ceşitli yerlere değerken derisinden gelen stimulasyonlar sayesinde taktil (dokunma) duyusu gelişir ve annesiyle ilk iletişimi kurmaya başlar. İşitsel sistemini cevreden gelen sesleri duyarak geliştirmeye veyabenzer şekilde parmağını emerek oral-motor ve tat alma sistemi gelişirken, proprioseptif ve gorsel duyularını da kullanır.

Bu kez bebek icin cok daha heyecan verici ve karmaşık bir oğrenme sureci başlamıştır. Uyaranların hepsinin dozu giderek artmaktadır ve değişen bu yeni duruma vucudunun adapte olması gerekmektedir. Sinir sistemi bu donemde norolojik duzeyde hızla gelişir. Goz teması, mutluluğu ifade etme, sesin yonune bakma, yakınlarını tanıma ve tepki verme, seslere ses cıkararak karşılık verme gibi sosyal alanlarda ve nesne takip etme ve duştuğu yere bakma, oyuncak tutup sallama, başını tutma alanlarında oğrenme sureci hızla devam eder.

Yaklaşık 6 ay suren bu aşamayı artık daha gelişmiş motor aktiviteler (donme, oturma, surunme gibi motor planlama ve vucudun 2 tarafının kullanımı aktiviteleri) ya da sosyal ve psikolojik farkındalıklar takip eder. Bu surec sinir siteminde sırasıyla; taklit becerileri, hafıza kullanımı, duruma gore kendini ayarlayabilme ve ozkontrol, yabancılara tepki, damak tadı, kıyaslama, şakaları anlayarak şaka yapma, fikir uretme, ozguven, 3 boyutlu gorsel farkındalık, saklandığını gorduğu bir objeyi bulma, basit direktifleri anlama ve yapma,el cırpıp nesneleri orta hatta birbirine carpma, insanların ruh halini anlama ve ona gore davranma,emekleme ve yurume gibi alanlarda farklılıkların ve gelişimlerin kendini net olarak gosterdiği surectir.

Yaklaşık 2,5 yaşına kadar devam eden bu sureci cocuğun dili anlamaya ve kullanmaya başladığı donem takip eder ve iletişimde en onemli sureclerden biridir. Dil gelişimiyle birlikte dikkatin, bilateral merdiven inip cıkmanın,ve el-goz koordinasyonunun da gelişimi 3. aşamada meydana gelir. 3 tekerlekli bisikleti kullanma, yururken engelleri adım atarak gecme, comelip kalkabilir ya da geri geri yurume, yine 3. aşamanın gelişim basamaklarıdır.

Cocuğun akademik gelişimin başladığı son aşama ise 4 yaşından sonraki donemdir. Bu aşamada cocuk gunluk yaşam aktivitelerinde daha kontrol sahibidir. Gununu planlayarak uygulamaya gecirebilir veya davranışlarını rahatlıkla kontrol eder.

Butun bu bahsettiğimiz gelişim basamakları doğru calışan bir duyusal butunleme sureci işlediği zaman meydana gelir.

Normal duyusal surecin bu aşamalarından herhangi birinde sorun yaşayan cocuklar, duyu butunleme terapisine ihtiyac duyarlar. Cunku oğrenmenin temelinde duyu-motor gelişim yer almaktadır.

Cocuğun cevre ile etkileşimi beyin gelişimini şekillendirir.

Duyu butunlemede duyusal gelişim aşamalarından herhangi birinde bir problem olduğunda cocuğun gunluk yaşamına;

Oğrenme sureci,
Hafıza,
Gorsel yetenekler
İşitsel yetenekler
Kişilerle ve cevreyle iletişim-etkileşim
Kaba motor hareketler,
Oyun oynama yetenekleri,
Uzay-zaman farkındalığı,
Oğrenilmiş bilgiye erişim,
İnce motor beceriler,
Denge ve koordinasyon,
Geleceği ya da bir hareketi planlama becerileri
Aynı anda farklı iki aktiviteye odaklanabilme,,
Dikkat ve konsantrasyon,
Yemek yeme,
Konuşma, ,
El-goz koordinasyonu,
Yeni fikiruretme ve uygulamak icin işleme koyma,
Ozguven,
Duygusal ve fiziksel tepkileri ayarlayabilme,
Yeni duruma adapte olabilme,
Odaklanma ve surdurme,
Sinir sistemi gelişimi,
Akademik beceriler,
Sosyal hayata uyum,
Psikolojik gelişim,
Ofke kontrol
Uzak ve yakın hafıza,
Gunluk yaşam aktivitelerinde vucudun doğru kullanımı, ,
Bisiklete binme,
Koşma
gibialanlarda zorluk belirtileriyle yansıyarak; akademik, fiziksel, sosyal ve psikolojik hayatlarına negatif yansır.

Bir binanın temelinin sağlam olması gerektiği gibi, oğrenmenin temelini de duyu butunleme oluşturur. Duyu butunleme de yaşanan sorunların sebep olduğu problemler, doğru sebepler bilinmediği icin coğu zaman yanlış yontemlerle ortadan kaldırılmaya calışılır ve cocuk icin doktor-psikolog-pedagog-ozel dersler arasında gidip gelinecek bir maraton başlar.

Duyularımız beynimizi besleyerek onun gelişimini sağlar. Eğer cocuğunuzun bizim yemek yemeye ihtiyacımız olması kadar doğal olan ihtiyaclarını ona yasaklamak yerine, neden saplantı haline getirdiğini anlar ve ona gore bir yol cizerseniz, onun mutluluğu hayatınızı kolaylaştıracak; sizin ve tum ailenin yuzundeki gulumsemelerin gun gectikce artmasını sağlayacaktır.

İhtiyacı olan uyaranları doğru zamanda ve doğru yontemle alan cocuk oncelikle huzurlu olacak, bununla birlikte hızla gelişip, tum aileye yansıyacak bir mutluluğa ulaşabilecektir.


[h=2]İstanbul Fizyoterapist uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]