Turkiye-İran-Kuzey Irak bolgesinde neler oluyor?


Ertuğrul OZKOK/Hurriyet
Uc harekát sırasında dort cephenin durumu Turkiye-İran-Kuzey Irak bolgesinde neler oluyor? Bu operasyonlar sırasında perde arkasında neler yaşandı?

Turkiye ile İran arasında gizli bir anlaşma mı var?

Gecen hafta biraz bu konuları araştırdım.

Ankara’da konuyla direkt ilgisi bulunan bazı kişilerle konuştum.

Ortaya ilginc bir siyasi thriller cıktı.

Bugun değişik bir şey yapacağım.

Aldığım bilgileri, herhangi bir senaryo icine yerleştirmeden alt alta yazacağım.

İsteyen isteği senaryoyu kurabilir.

Bir de ayrıntı.

Bu bilgileri, en yetkili kişilerden dinledim.

Ama ikinci kaynaktan teyit ettirme imkánım yoktu.

BİR GUN ONCE ORADA KİM VARDI

İlk hava operasyonunun başladığı gunun bir onceki gunune donelim.

Yani ertesi gun hava operasyonu başlayacak.

Cok ilginc bir kişi, işte tam o gun Kuzey Irak’taki Kurt bolgesinde bulunuyor ve en ust duzeyde yetkililerle goruşuyor.

Bu ust duzey Turk yetkili MİT Musteşarı Emre Taner.

Emre Taner daha once de bolgeye gitmiş, birtakım oluşumlar icin hazırlıklar yapmıştı.

Ama bu girişimleri Ankara’da bazı kesimler tarafından durdurulmuştu.

Demek ki madde 1:

İlk hava operasyonu Kuzey Irak’a bizzat en ust duzey yetkililerden biri tarafından iletilmişti.

HAREKÁT KAC GUN ONCE BİLDİRİLDİ

Gelelim kara harekátına.

Bu harekát tam 8 gun onceden gerek ABD’li, gerek Kuzey Irak’lı yetkililere bildirilmişti.

Ancak bu bilgilendirmeye rağmen, harekát sırasında cok kritik anlar yaşandı.

Cunku Barzani şu endişeyi taşıyordu:

Turk ordusu Kuzey Irak’a girecek ve bolgeyi işgal edecekti.

Kara harekátı sırasında 4-5 cok kritik an yaşandı.

Ama bunların hepsi diplomatik girişimlerle onlendi.

Peki Turk askeri ile Barzani peşmergeleri hic catışma noktasına geldi mi?

Konuştuğum yetkilinin cevabı şoyle:

"Hayır. Bir ara birbirlerine cok yaklaştılar ama catışma noktasına gelmedi."

İRAN’LA GİZLİ BİR ANLAŞMA MI YAPILDI

PKK’nın Kandil’deki varlığına en buyuk darbenin vurulduğu son hava harekátına gelince.

İşte bu olayda, Turkiye ile İran arasında cok ilginc bir işbirliği gercekleşti.

Once şu sorudan başlayalım.

Turk ucakları, İran hava sahasından gecip mi Kandil’i vurdu?

Turk ucakları zaman zaman İran hava sahasına girdi.

Ama bu oyle; cok derine girme şeklinde olmadı.

O bolgede İran-Irak sınırı cok girinti cıkıntı yapıyor.

Bu girinti cıkıntılarda sınır ihlali olması kacınılmaz.

Bir jet ucağı Mach 2 hızıyla, yani saatte 1500 kilometre suratle ucuyor.

Yani bir anda kendinizi İran sınırı icinde bulabiliyorsunuz.

TURK F -16’LARI SINIRI NASIL GECTİ

İşte bu noktada cok kritik bir sorunla karşı karşıya kalındı.

Turk Hava Kuvvetleri F-16 ucaklarını kullanıyor.

Oysa Amerikan Hava Kuvvetleri de bolgede F-16 ucuruyor.

Bu durumda, İran radarlarının Turk ucaklarını Amerikan F-16’ları sanması tehlikesi ortaya cıkabilirdi.

Bu tehlikeyi onlemek icin Turk F-16’larının tanımlayıcı işaretleri İran tarafına bildirildi.

Boylece jetlerimiz hic rahatsız edilmeden kısa sureler icin İran hava sahasına girip, oradan Kandil’i bombaladı.

ORTA KADEMEDEKİ UCAKTA TURK SUBAYLARI VARDI

Ya Turk-Amerikan işbirliği?

Bu operasyonda da işbirliği cok iyi calıştı.

Bolge uzerinde uc ayrı ucak tipi ucuyordu.

En ustte Amerikan Hava Kuvvetleri’nin istihbarat ucağı vardı.

Onun altında, İncirlik’ten kalkan istihbarat ucağı vardı.

Bu ucakta Turk subayları da bulunuyordu.

En altta ise "Predator" denilen pilotsuz keşif ucakları vardı.

İkinci kademedeki ucak aynı zamanda yerdeki seslerin tespitini de yapıyordu.

İCERİ CEKİLEN PKK SİLAHLARI NE OLDU

Bir de son kucuk ayrıntı.

Dağılan PKK, Kuzey Irak’ın ic kesimlerine cekiliyor.

Merak ettim, acaba silahları ne oldu?

Haberlerde şoyle bir ayrıntı var:

PKK’lı teroristler, Barzani guclerinin kontrol noktalarından gecerek ic taraflara dağılmışlar.

Oyleyse silahları ne oldu?

Ya kontrol noktalarında teslim ettiler.

Veya Kandil civarında sağlam depolara bırakıldı.

UC HAREKÁTIN DEBRIEFING’İ

Ankara’dan topladığım bilgilerin ozeti şu:

Belki de bolge tarihinde ilk defa bir teror orgutune karşı boylesine sağlam bir uluslararası işbirliği yapıldı.

PKK buyuk bir darbe yedi.

Ancak Kurt sorunu cozuldu mu?

Hayır, asıl cozum sureci şimdi başlıyor.

Yani icerdeki toplumsal savaşı kazanmak.