Tum dunyada olduğu gibi ulkemizde de son 10 yılda ikiz hatta ucuz gebeliklerin oranında belirgin bir artış goruyoruz. Bunun en onemli nedeni de giderek daha fazla kişinin ‘Yardımcı Ureme Teknikleri’ adını verdiğimiz uygulamalarındaki yararlanmaya başlamasıdır.Tup bebek uygulamaları dışında da yumurtlamayı uyaran ilacların kullanımı da coğul gebeliklerin artmasında rol oynamıştır. Dorduzler , beşizler ve hatta yedizler gazete manşetlerine cıksalar da kesinlikle tercih edilen coğul gebelikler değildir.
Tek yumurta ikizi nedir?
Yumurta sperm tarafından dollendikten sonra gelişiminin belli aşamasında ikiye bolunebilir .Bu durumda genetik yapısı birbirinin aynı olan ikizler ortaya cıkacaktır. Bolunmenin olduğu zaman bu ikizlerin aynı kese icinde olup olmamasını, plasentanın tek ya da iki tane olmasını etkiler. Cok gec kalınmış bolunmelerde yapışık ikizler ortaya cıkar. Tek yumurta ikizleri ikizlerin ucte birini oluşturur.

Dollenmeden sonra ilk 3 gun icinde bolunme gercekleşirse ikizlerin plasentaları da keseleri de ayrı olur (Dikoryonik)
3. gunden sonra 1. haftanın sonuna kadar olan bolunmelerde ikizlerin plasentası tek ama keseleri ayrıdır (Monokoryonik diamniotik)
Bolunme 7. gunden sonra gercekleşirse ikizler aynı kese icinde yeralır (Monoamniotik).
Monoamniotik ikiz gebelik bebekler icin daha riskli kabul edilir.Tek yumurta ikizlerinin coğu monokoryonik diamniotiktir Tek yumurta ikizliğinin gorulme sıklığının pek değişmediği ve 250-300 gebelikte bir oluştuğu kabul edilmektedir.
Tek yumurta ikizi olmayan gebelikler iki ayrı yumurta hucresinin iki ayrı spermle dollenmesi sonucu oluşur.Bu durumda ikiz bebeklerin genetik yapıları ancak iki kardeş kadar benzerlik gosterir.Cinsiyetleri de farklı olabilir.
İkiz Gebelik olasılığını arttıran başka faktorler var mı? Yumurtlamayı uyaran ilacların ve yardımcı ureme tekniklerinin coğul gebelik oluşumunu arttırdığını belirtmiştik. Ailede coğul gebeliklerin bulunması ikiz gebelik olasılığını arttırır.Ayrıca doğurganlık cağının her iki ucunda ,yani 20 yaşın altında ve 40 yaşın uzerinde ikiz gebelikler daha fazla gorulur
Ozellikle ikiz gebelik oluşması icin uygulanan bir tedavi var mı? Aynı anda iki şirin bebeğe birden kavuşmak heyecan verici olabilir ama ikiz gebelik anne acısından genelde daha eziyetli ve komplikasyon oranı yuksek olduğundan boyle bir tedavi uygulaması doğru değildir.
İkiz gebeliğin getirdiği riskler nelerdir? Coğul gebelikler (buyuk coğunluğu ikiz olduğu icin ikiz demeye devam edeceğiz) gebeliğin pek cok aşamasında bazı risklerin artmasına neden olur.
Duşuk riski: Calışmalar ikiz gebeliklerde duşuk olasılığının 3 kat fazla olduğunu gostermiştir.Tek yumurta ikizliği duşuk riskinin daha fazla olduğu bir durum olarak saptanmıştır.
Anomali riski (Sakatlık riski): Tum anomaliler(cok ufak ve onemsiz olanlar da dahil) dikkate alınırsa %2 kabul edilen oran ikiz gebeliklerde %4 e ulaşır. İkiz gebelikte buna neden olacak birkac faktoru tanımlamak mumkundur; Ozellikle tek yumurta ikizliğinin normal gelişimden bir sapma olduğu kabul edilebilir.Bunun dışında bebeklerin beslendiği plasentadan kaynaklanan problemler ve rahim icindeki kalabalık (!) nedeniyle bebeklerin duruş pozisyonlarındaki bozukluk ta sakatlıklara neden olabilir.
Erken doğum riski: İkiz gebeliklerde erken doğum riski belirgin şekilde yuksektir.Bu rahimin fazla gerilmesinden kaynaklanır. Ortalama gebelik suresi ikiz gebeliklerde 37 ucuz febeliklerde 35 haftaya duşer. Coğu hekim coğul gebeliği olan hastalarına gebeliğin belli haftasına ulaşıldığında muhtemel erken doğum riskini goze alarak bebeklerin akciğer gelişimini hızlandıran kortikosteroid tedavisi uygular. Bu etkinliği dunya capında kabul edilmiş bir uygulamadır.’Kortizon’ korkusu ile tedirgin olmanıza gerek yoktur.(Genel olarak tıbbın tum alanlarında kortizon tedavisi pek cok yan etkisi bulunmasına karşın pek cok durumda hayat kurtaran bir tedavidir) Bu kortizon tedavisi cok kısa sureli ve duşuk dozlu bir protokoldur ve kortizon tedavisinin bilinen korkutucu komplikasyonları acısından risk icermez)
İkiz ya da ucuz gebeliğiniz varsa istirahatinize ozen gostermeniz ,kendinizi zorlamadan kacınmanız son derece onemlidir.Aynı zamanda rahim kasılmalarını nasıl izleyebileceğinizi, erken doğumun diğer belirtilerini oğrenmenizi oneririz. Kanuna gore de ikiz gebeliği olan calışan anneler doğum oncesi iznine de daha erken ayrılabilmektedir.
Suların erken gelmesi riski: Erken doğum tehlikesiyle de ilişkili olarak coğul gebeliklerde belirgin şekilde fazla gorulur. Bu durumda gebelik haftası enfeksiyon riski ve bebeklerin durumu tedavi şeklini belirler.
Gebelik Bulantıları: İkiz gebelik taşıyan annelerin sabah bulantıları genellikle diğerlerine gore daha ağır seyreder ve uzun surebilir.Bu durum daha yuksek duzeyde bulunan gebelik hormonuna (Koryonik Gonadotropin) bağlanmıştır.
Kansızlık riski: Gebelik sırasında bebeklerin kan hucreleri annenin demir depoları kullanılarak oluşturulur.İki bebeğin gereksinimini karşılayacak demir miktarının daha fazla olduğu acıktır.Bu durumda anne demir desteği alsa da kansızlık (anemi) aoluşma riski ikiz gebeliklerde belirgin şekilde artmıştır.
Annede preeklampsi riski: Coğul gebeliklerde preeklampsi riski belirgin olarak artmıştır.Bundan daha yuksek olan gebelik hormon duzeyi sorumlu tutulmaktadır.Anne adayının genelde daha fazla kilo alması da preeklampsi riskini artıra bir faktordur.
Doğum sonu kanama riski: Fazla gerilmiş olan rahim kasları ikiz bebeklerin doğumundan hemen sonra kanamanın durmasını sağlayabilecek gucte kasılama sağlayamayabilir.Bu durumda doğum sonrasında 'atoni kanaması' adı verdiğimiz fazla kanama ortaya cıkabilir.
İkizler mutlaka sezeryanla mı doğurtulmalıdır? Hayır. İkiz gebeliklerde sezeryan oranı yuksek olsa da tum ikizlerin sezeryanla doğurtulmaları gerekmez. Sezeryanın kesin gerekli olduğu durumlar;
Monoamniotik ikizler
Onde gelen ikizin baş gelişi dışında bir şekilde doğum kanalına girmesi
Bebeklerin ağırlıklarının 1500 gr dan ufak olması
Bebeklerin ağırlıklarının belirgin şekilde farklı olması
Yapışık ikizler
Bunun dışındakidurumlarda ikizlerin sezeryanla doğurtulması ancak genel obstetrik zorunluluklara bağlı olabilir.

[h=2]İstanbul Kadın Doğum uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]