Cocuklar icin gereken durumlarda gerekli sınırlar konulmalı, gereksiz yasaklamalardan kacınılmalıdır. Bunu sıcakkanlı, anlayış ve destek dolu gergin olmayan aile ici davranış dinamiği ile birleştirdiğimiz zaman cocuğun sağlıklı yetişmesi icin gerekli ortam sağlanmış olacaktır.
Cocuklara sınırların konulması ve sınırların gosterilmesi demek, sorumlu bir şekilde cocuklara yon vermek, beraber yaşamanın gerektirdiği kuralları ve değerleri yaşayarak gostermek, oğretmek demektir.Sınır koymak demek, guvenlik anlamına gelmektedir. Kendinizi duvarları catısı olmayan bir evde mi guvende hissedersiniz, yoksa duvarları, catısı olan ve icinde ozgurluk olan bir evde mi guvende hissedersiniz? Burada duvarlar ve catı sınırlardır ve guven vericidir. Guvenli alanın icinde mutluluk ve ozgurluk bilinci vardır.
Guven ve bağımsızlık duyguları, ozgur anlayış dolu ve demokratik aile ortamları icerisinde kazanılır. Guven ve bağımsızlık duygularının kazanılması; bebeklikten itibaren, cocukların ihtiyaclarını karşılamakla, onların kişiliklerine saygı duymakla, uygulanan kuralların nedenlerini acıklamakla, iletişim kanallarını acık tutmakla, onları desteklemekle ve sevgi ile yaklaşmakla mumkundur.
Aile ici ilişkilerde kararlılık ve acıklık sınırlar anlamına gelmektedir. Bir ailede ebeveynlerden birinde sınırlar konusunda endişeler olabilir. Asıl karar verici kendisi olamadığı icin, nelerin doğru, nelerin yanlış olduğuna kendisi karar veremediği icin endişe hissedebilir. Sınırları onaylayan ve onaylamayan ebeveynlerde kendi aralarında aile ici rekabete girebilirler. Cocuklarının sevgisini kaybetme korkusu yaşayabilirler. Bu korku ile birlikte, sınırlar konusunda uygunsuz ve dengesiz kararlar alabilirler. Bazı anlamsız durumlara, uygun olamayan sınırlar koyar ya da asıl sınırların konulmasının gerekli olduğu yerlerde, yine aynı korku ve kaygıyla sınır koyamazlar. Tum bu davranışlar amaca ulaşmamıza yardımcı olamaz, engel oluştururlar. Yine cocuğun gozuyle, başlangıcta, sınır koyan ebeveyn cocuğun ofkesini kazanıyormuş gibi gozukur. Uygun ve anlayışlı acıklamalarla, destekle her iki ebeveyninde sağlıklı ve dengeli tutarlı davranışlar sergilemeleri gerekir. Uygun ve dengeli sınırların belirlenmesini, cocukla konuşarak oluşturmaları gerekmektedir.
Anne ve babaların her zaman ve cocuğun gelişiminin her aşamasında, her durumda, cocuğa onem verdiklerini hem sozleriyle hem davranışlarıyla gostermeleri gerekmektedir. Anne ve babaların cocuklarının gostermiş olduğu cabaya saygı duymaları gerekmektedir. Cocuğun başarılarından dolayı cocuğu takdir etmek gerekmektedir. Gerektiği zaman ovgude bulunmaktan cekinmemek gereklidir.
Cocuklarınızla Başarılı Bir Anne Baba ve Cocuk Etkileşimi İcin Neler Yapılmalıdır:
·Cocuklarınızın ovguye değer, doğru ve iyi yonlerine davranışlarına odaklanılmalı, yonlenmelidir. Cocuklar doğru ve iyi yapmış oldukları davranışlarının işlerinin anne babaları tarafından fark edildiğini, anne ve babalarının dikkatlerini cekebildiklerini duşunurlerse, farklı ve yanlış davranışlar sergilemek zorunda kalmazlar.
·Cocuklarınızın uygun ve guzel istenen davranışları icin ovgude bulunmalısınız. Cocuğunuz istenen olumlu davranışlar sergilediği zaman mutlaka overek, takdir ederek odullendirmelisiniz. Boylece istediğiniz hareket ve davranışlar sıklıkla tekrarlanabilsin.
·Aile icinde, anne, baba ve cocuk ucgeni icerisinde aile fertleri birbirleriyle goruşerek ve anlaşarak kurallar belirlemelidirler. Herkes icin gecerli olacak olan bu kurallar yaşamı kolaylaştıracak ve gereksiz tartışmaları azaltacaktır. Aile duzenine uygun olamayan kurallar var ise eğer, uygun duzenleme ile değiştirilmelidir.
·Anne baba olarak cocuğunuzdan bazı isteklerde bulunacağınız zaman, istekleriniz iyi duşunerek, planlayarak, uygun yerde ve uygun zamanda, uygun bir ifade ile kısacası etkililik ilkesiyle isteklerde bulunmalısınız. Kararlı olarak istediğinizi belirtmelisiniz. Konuşurken cocuğunuzun dikkatli olarak sizi dinlediğinden, dikkatlice sizi algıladığından emin olunuz. İsteğinizin uygulanıp uygulanmadığını gozlemleyip takip etmelisiniz.
·Anne ve babalar cocuklarındaki istenmeyen, arzu edilmeyen davranışlara karşı bazı cezalar uygulamalıdır. İyi davranışlar nasıl odullendiriliyorsa, istenmeyen bir davranışta cezalandırılmak durumundadır. Dikkat edilmesi gereken nokta, onceden cocukla mutlaka konuşulmalı ve istenmeyen davranış konusunda uyarılmalıdır. Buna rağmen istenmeyen davranış oluşturulmuş ve surduruluyorsa, hemen olayın arkasından, uygulanabilir bir ceza verilmelidir. Bu konuda da cocuğa acıklama yapılmalıdır. ‘’Biz seni cok seviyoruz. Sevmediğimiz ve istemediğimiz şey bu davranıştır. Biz bu cezayı sana değil, bu yaptığın davranışa veriyoruz.’’Verilen cezalar asla beslenme, yeme icme ve sevgi kısıtlaması şeklinde olmamalıdır. Genellikle cocuğun cok sevdiği bazı şeylerden mahrum etmek, kısıtlamak şeklinde olmalıdır. Cok sevdiği bir oyuncağını belli bir sure kaldırmak, cok gitmek istediği bir yere gidişini iptal etmek gibi, onu incitmeyecek ama yaptığı davranışının sonucunu yaşayacağı, davranışının yanlışlığını ona anlatacak bir ceza olmalıdır.
Tum bu uygulamalar suresince, tutarlı olmak, sozunde durmak, ebeveynlerin birlikte hareket etmeleri, sevgi ve anlayış dolu yaklaşım ilkelerinden odun vermemek gereklidir. Yaşına ve durumuna uygun olamayan, keyfe keder, duşuncesizce cezalar verilmemelidir. Bu tur cezalar cocuk ve anne baba ilişkisini olumsuz etkileyeceğinden dikkatli olunmalıdır.
Saygılarımla..
Uzman Pedagog Nilufer Evgin

[h=2]İzmir Pedagog uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]