Cocuklarda pek cok ceşit doğumsal kalp hastalığı gorulebilir. Bu hastalıkların onemli bir kısmını, kalbin bolumlerini ayıran duvarlar uzerinde bulunan delikler oluşturur. Kulakcıklar veya karıncıklar arası duvarlarda bir veya daha fazla sayıda delik bulunabilir. Bir kısım hastalıklar ise kalp kapakcıklarında ve kalpten cıkan ana damarlarda darlık veya şekil bozukluklarıdır. Kalbin goğus boşluğunda yerleşim anomalileri, kalp yapılarının veya buyuk damarların ters yerleşimi, kapakcıkların, damarların veya kalp odacıklarının hic gelişmemiş olması da rastladığımız anomalilerdendir. Bazen birden fazla bozukluk aynı hastada bulunabilir. Bunlara kompleks doğumsal kalp anomalileri diyoruz. Daha nadiren de doğumsal kalp kası hastalıkları gorulebilir. Bunlar kalp kasının işlev bozuklukları, aşırı kalınlaşması veya yapı bozukluğu şeklinde olabilir.
Cocuklardaki doğumsal kalp hastalıklarının belirtileri nelerdir ?
Cocuklarda doğumsal kalp hastalıklarının belirti ve bulguları cok ceşitlidir. Hastalığın cinsine, dolaşımda ve kalpte oluşturduğu işlev bozukluğuna, cocuğun yaşına bağlı değişik belirtiler olabilir. Morarma, cabuk yorulma, sık nefes alma, carpıntı, bayılma, goğus ağrısı bu belirtilerin bazılarıdır. Morarma, ozellikle yenidoğanda olmak uzere her yaşta onemli bir belirtidir. Ancak her kalp hastalığı morarma yapmaz. Kucuk bebeklerde sık nefes alma, beslenirken cabuk yorulma, terleme, kilo almada gerilik, sık akciğer enfeksiyonları, kalp hastalığı belirtisi olabilir.Bazı kalp hastalıkları ise cocukta herhangi bir belirtiye yol acmaz, Orneğin kalpte kucuk delikler, damar veya kapaklarda hafif veya orta dereceli darlıklar coğu zaman muayene eden hekim tarafından kalpte ufurum duyulması ile fark edilirler.
Doğumsal kalp hastalıklarının teşhisi nasıl konuluyor?
Hastanın oykusu ve fizik muayenesinde elde edilen bulgular ile doğumsal kalp hastalıklarının bir kısmının tanısı konulabilirse de, şuphelenilen durumlarda , ekokardiyografi, elektrokardiyografi, rontgen, kalp kateterizasyonu gibi yontemler ile ayrıntılı tanı konulabilir. Bazen MR-anjio, tomografi gibi yontemler tanıda yardımcı olabilir. Doğumsal kalp hastalıklarında veya tek olarak gorulebilen kalp ritm bozukluklarının araştırılmasında ise 24 saatlik Holter monitorizasyon, egzersiz testi ve elektrofizyolojik calışmalar yapılabilir.
Tedavide nasıl bir yol izleniyor?
Doğumsal kalp hastalıklarının tedavisi hastalığın ceşidine, kalpte oluşturduğu bozukluğa ve hastanın yaşına gore değişiklikler gostermektedir. Kalp hastalıklarının bir kısmı tedavisiz izlenirken, bir kısmında ise cerrahi tedavi gerekebilir. Morarmaya ve ciddi belirtilere yol acan bazı hastalıklarda, orneğin damarların ters yerleştiği veya kapakların hic gelişmediği durumlarda yenidoğan doneminde yapılan acil cerrahi tedavi hayat kurtarıcı olabilmektedir. Bir kısım kalp hastalıkları ise daha gec donemde ameliyat gerektirebilir. Kalp yetersizliği olan hastalara ilac ile tedavi verilir. Yapılacak tedavinin veya ameliyatın ceşidine ve zamanına hastanın klinik bulgularına ve gerektiğinde kateterizasyon bulgularına gore karar verilir. Bazı hastalıklar ise kalp kateterizasyonu sırasında ameliyatsız yontemlerle tedavi edilebilmektedir. Kalp kapaklarında belirli bir sınırın uzerinde darlık olan hastalarda kapaklar kalp kateterizasyonu sırasında balon ile genişletilebilmektedir. Kalbinde delik olan hastalarda ise deliğin yeri ve buyukluğu uygun ise kateterizasyon işlemi sırasında ozel cihazlarla kapatılabilmektedir. Bazı ameliyatlardan sonra uzun sureli ilac alımı gerekebilir.
Hangi hastalıklarda tam iyileşme mumkun ?
Bazı hastalıklarda kendiliğinden zaman icinde duzelme gorulebilir. Orneğin kucuk olan bazı kalp delikleri kapanabilir. Ayrıca kalp kapaklarında darlık olan, ozellikle pulmoner kapak dediğimiz kapakta darlık olup balon yontemi ile darlığı giderilen hastalar tamamen duzelebilir. Aort damarında bulunan koarktasyon dediğimiz darlık da balon genişletme yontemi ile duzelebilir. Kalp deliğinin yeri ve buyukluğu uygun olan hastalar ameliyatsız yontemle kateterizasyon sırasında kalp deliğinin kapatılması ile tamamen iyileşebilirler. Ameliyat ile duzeltilen bircok doğumsal kalp hastalığında tam iyileşme gorulebilir. Anatomik olarak duzeltmenin mumkun olmadığı bazı kompleks ve ağır hastalıklarda ise palyatif ameliyatlar ile kısmen iyileşme sağlanabilir.
Aileler tedaviden sonra nelere dikkat etmeli?
İlac ile tedavi edilen hastalarda ilacların duzenli verilmesi ve kontrollerin duzenli yapılması onemlidir. Ameliyatlardan sonra da bazı hastalarda ilac tedavileri gerekebilir. Bunlar kan sulandırıcı ilaclar, kalp yetmezliğine yonelik veya ritm bozukluğunu tedavi eden ilaclar olabilir. Ayrıca bir cok doğumsal kalp hastalığında hastayı ameliyat oncesi ve sonrasında endokardit dediğimiz kalbin ic yuzey enfeksiyonlarından korumak gerekir. Bu amac icin ailelere belirli cerrahi işlemlerden once kullanılacak antibiyotiğin dozu ve kullanım şeklini belirten rehberler verilir.
Cocuklardaki doğumsal kalp hastalıklarının onlenebilmesi icin ailelerin alabileceği onlemler nelerdir?
Gebelik sırasında alınan bazı ilaclar, annenin gecirdiği enfeksiyonlar, ileri yaş gebeliği veya radyasyona maruz kalmak, bebek icin zararlı olabilir. Akraba evliliklerinin olduğu durumlarda bazı genetik hastalıkların ve beraberinde kalp hastalıklarının gorulme olasılığı artıyor.Bu durumların onlenmesi bazı kalp hastalıklarını onleyebilirse de doğumsal kalp hastalıklarının buyuk bir kısmının sebebi bilinmemektedir. Bu hastalıkların pek coğu doğumdan once fetal ekokardiyografi, yani anne karnında bebeğin kalbinin incelenmesi ile saptanabiliyor. Anomaliler tespit edildikten sonra buna uygun tedaviler planlanabiliyor, ya da tedavisi mumkun olmayan ağır kalp hastalıkları varlığında gebeliğin sonlandırılmasına karar verilebiliyor. O halde risk faktorlerinden mumkun olduğunca uzak durmak ve duzenli gebelik izlemi bu konuda onemli olabilir.

[h=2]Ankara Cocuk Doktorları uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]