İdrarın, idrar torbasından bobreklere geri kacması olarak tarif edilmektedir. Bobreklerin en onemli işlevleri kandaki zararlı maddeleri temizleyerek bunların idrar olarak atılmasını sağlamaktır. İdrar bobrekler tarafından yapıldıktan sonra ureter olarak adlandırılan tupler vasıtası ile idrar torbasına (mesane) ulaştırılıp depolanır ve daha sonra işeme işlemi ile mesaneden uretra (idrar yolu) adı verilen bir kanal yardımı ile vucut dışına uzaklaştırılır. Bu esnada normal insanlarda idrar geri bobreklere kacmaz, eğer idrar geri bobreklere doğru kacarsa buna vezikoureteral reflu (VUR) denir. Yani, vezikoureteral reflu suzulerek idrar kesesine biriken idrarın işeme esnasında ust idrar yollarına geri kacmasıdır.
Bobreklerin ve idrar kanalının etkilenmesi değerlendirilerek 5 derecede incelenir.
Bazı cocuklarda ise anormal işeme ozellikleri refluyu ortaya cıkarabilir. Reflu cocuklarda enfeksiyonlara meyil oluşturarak bobrek enfeksiyonu olarak adlandırdığımız piyelonefrite ve sonucta bobrek hasarına neden olabilir. Daha ciddi refluler ise daha buyuk bobrek hasarlanmasına neden olabilir. Reflunun fazla olduğu durumlarda, ureter ve bobreklerin buyumesine ve genişlemesine neden olarak, şekil bozukluğuna yol acabilir. Genel olarak sık idrar yolları enfeksiyonu gecirilmesi tanı koydurur. Reflu ağrı, rahatsızlık ve idrar yaparken problemlere neden olmayabilir. Dolayısıyla herhangi bir başka şikayeti olmasa bile sık idrar yolu enfeksiyonu geciren cocuklar mutlaka uzman doktor tarafından kontrol edilmelidir.
Reflu yaklaşık olarak sağlıklı cocukların % 1-2’ sinde oluşur. Tanı esnasındaki yaş 2-3 yıldır, ancak bebeklik veya daha yaşlı cocuklarda olduğu gibi herhangi bir yaşta da tanı konulabilir. Tedavi edilen cocukların dortte ucu kızdır. Bazı cocuklarda reflu ailesel olabilir. Şayet sizde veya cocuklarınızdan herhangi birinde reflu varsa diğer cocuklarınızı da mutlaka doktorunuza gosteriniz.
İşeme sistouretrografisi adı verilen bir test ile hastalığın tanısı konur. İdrarın dışarı geldiği yol olarak tarif edebileceğimiz uretraya kateter denilen ince ve yumuşak bir tup yerleştirilir. X ışını alınca gorunur hale gelen ilaclı bir sıvı ile, tamamen doluncaya kadar mesane doldurulur. Daha sonra cocuktan işemesi istenir. Bu arada peş peşe filmler cekilerek geriye doğru kacış olup olmadığına bakılır. Bu test genelde 15-20 dk. arasında surmektedir. Bazen kateter kullanılmasına bağlı cocukların bazılarında bu test esnasında enfeksiyon oluşabileceğinden testten once ve sonra antibiyotik verilmesi tavsiye edilir. Reflu ve uriner enfeksiyonun, bobreklere zarar verip vermediğini anlamak icin ayrıca ultrasonografi, bobrek sintigrafisi veya renkli film (İVP) yapılması gerekebilir.
Reflusu olan cocuklarda tedavide amac;
Bobreğin enfekte olması
Bobrekte hasar oluşması ve yukarıda anlattığımız komplikasyonların onlenmesidir.
Uc tane tedavi seceneği vardır:
Medikal tedavi
Cerrahi tedavi
Gozlem.
Medikal tedavide antibiyotikler ve cocuğun işeme alışkanlıkların duzeltilmesi soz konusudur. Bu tedavide amac VUR’nun kendiliğinden iyileşme surecinde oluşabilecek enfeksiyonların engellenmesidir.
Cerrahi tedavi reflunun derecesine ve ozelliğine bağlı olarak acık veya endoskopik dediğimiz kapalı yontemle yapılabilir. Acık ameliyat direncli veya yuksek dereceli reflu olması durumunda tercih edilir. Reflu icin yapılan ameliyatlardan sonra hastanede kalış suresi ortalama 2-5 gundur ve kullanılan cerrahi tekniğe gore değişir. Son yıllarda artık hastanede kalış suresi ve operasyonun suresi iyice kısalmıştır. Tek bir ameliyat ile yuksek iyileşme oranları (%90-95) mevcuttur. Endoskopik ameliyat ise cocuğun idrar kanalından kameralı bir sistem ile girilip geniş olan ureter ağızlarının madde enjeksiyonu ile normal hale getirme şeklindedir. Bu yontem ile hastanede kalış suresi oldukca kısadır.
Bu cocuklar periyodik takipleri yapılarak uriner enfeksiyon yonunden gozlenmelidir. Hasta cocuklarda idrar tahlili ve idrar kulturu yapılarak hastalığın uriner enfeksiyona bağlı olup olmadığı gosterilmelidir. Bobrek hasarı olan cocuklarda kan basıncı takipleri onemlidir. Mesane filmleri alınarak reflunun duzelmesi, aynı şekilde devam etmesi veya kotuleşmesi takip edilir.


[h=2]Ankara Urolog uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]