Cocuklarda Tuberkuloz
Tuberkuloz nasıl bir hastalıktır ? Sıklığı nedir?
Tum dunya da her yıl yaklaşık 8,4 milyon kişi tuberkuloz hastalığına yakalanmakta ve 2 milyon insan ne yazık ki bu hastalık nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Ulkemizde tuberkuloz Afrika ya da Asya kıtasındaki kadar yaygın olmamak ile birlikte halen ciddi bir halk sağlığı sorunu olmaya devam ediyor. Tuberkuloz, en cok akciğerlerde olmak uzere butun organlarda hastalık yapabilir. Hastalık yayılır ise diğer organlara da zarar verebilir. Bununla birlikte bircok hastalıkta olduğu gibi erken ve uygun tedavi edilirse hastalar iyileşir
Tuberkuloz nasıl bulaşır ?
Tuberkuloz hastalığı, solunum yoluyla bulaşır. Hasta kişilerin oksurmesi, hapşırması, konuşması ile solunum yolu salgıları damlacık şeklinde havaya atılır. İcinde tuberkuloz mikrobunun bulunduğu bu damlacıkların solunması ile sağlıklı bireyler tuberkuloz mikrobu ile tanışır biz buna enfeksiyon diyoruz. İyi haber mikropla tanışan her cocukta hastalık gelişmez.
Veremli bir hasta ile sokakta, dolmuşta, lokantada kısa sureli bir karşılaşma ile cocukların mikrobu alma olasılığı cok duşuktur. Hastalığın bulaşması icin genellikle verem hastası kişi ile uzun sure bir arada bulunmak gerekir. En cok hastanın aile bireyleri ve yakın calışma arkadaşlarına bulaşma olur. Hasta olan kişi tedavi almaya başladıktan yaklaşık uc hafta sonra ozel durumlar dışında bulaştırıcılık ozelliği ortadan kalkar.
Cocuklar ozellikle ufak bebekler her konuda olduğu gibi bu konuda da biraz daha hassas. Mesela evde Tuberkuloz hastası olan bir kişi var ise o evdeki herkes hastalanabilir ama ozellikle 5 yaş altındaki cocuklarda hastalık geliştirme riski erişkinlere gore cok daha yuksektir. Bir erişkinin mikrop ile temas ettiğinde hastalık geliştirme riski % 10 iken bir yaşın altındaki bir cocukta bu oran % 50 civarındadır.
Tuberkuloz hastasının yakın cevresindekiler ne yapmalıdır?
Tuberkuloz hastası ile temas halinde olan kişiler ozellikle 15 yaşın altındaki cocuklar mutlaka Cocuk Goğus Hastalıkları Doktoru ya da en Verem Savaş Dispanseri tarafından kontrol edilmelidir. Eğer yapılan testler ile cocuğun hasta olduğu anlaşılır ise genellikle 6, bazen 9 ay 3 ya da 4 ilac ile tedavi edilmesi gerekir. Eğer hastalık yok ama sadece evdeki tuberkulozlu kişi ile temas soz konusu ise o zamanda cocuğun tuberkuloz geliştirmesini engelleyebilmek icin 6 ay sure koruyucu tedavi verilir.
Verem aşısı yapılan bir cocuk verem olur mu?
Verem aşısı (BCG aşısı) doğumdan sonra 2. ayda 1 kez uygulanır. Eskiden 3-4 doz verem aşısı uygulanırdı. Ulkemizde şu anda uygulanan Ulusal aşı programına gore verem aşısı sadece bir kez uygulanması oneriliyor tekrar edilmesine gerek yok. Ama ne yazık ki %100 koruyucu bir aşı değil BCG…
Verem aşısı (BCG) tuberkulozun hayatı tehdit eden menenjit ( beyin zarı iltihabı) ya da kan ile yayılan ağır formlarına karşı % 90 ‘ a yakın bir koruma sağlar. Fakat. akciğer tuberkulozuna karşı koruyuculuğu sadece % 50'dir.
Cocuklarda Tuberkuloz hastalığının belirtileri nelerdir?
Tuberkulozlu cocuklarda akşama doğru yukselen ateş, gece terlemesi, kilo kaybı, iştahsızlık ve halsizlik olabilir. İki haftadan uzun suren oksuruk, balgam cıkarma, kan tukurme, goğuste ağrı ve nefes darlığı da rastlanan bulgulardır.
Tuberkuloz hastalığında yakınmalar genellikle hafif başlar, yavaş ilerler bu neden ile doktora başvuru gecikebilir. Bu durum hastalığın daha cok yayılmasına neden olabilir.
Cocukluk cağında tuberkuloz tanısı nasıl konur ve tedavisi nasıldır?
Cocuklarda tuberkuloz tanısını koymak kolay değildir. Cocuklar erişkinler kadar kolay balgam cıkaramadıkları icin genellikle hastanın, hikayesi, akciğer filmi ve tuberkuloz cilt testi, bazı kan testleri , mide suyunun incelenmesi gibi laboratuar testlerinin sonucları bir araya getirilerek tanı kesinleştirilmeye calışılır.
Hikayede cocuğun tuberkulozlu bir erişkinle teması olması da onemlidir. Bu neden ile Tuberkuloz duşunulen cocukta mutlaka aile taraması yapılmalıdır. Bazen cocuk bir hastada veremden şuphelenip araştırmaya başladığımızda aynı evde yaşayan bir erişkinin anne, baba, buyukanne ya da bakıcının tuberkuloz hastası olduğu ortaya cıkıyor.
Tuberkuloz hastası hastanede yatarak mı tedavi edilmelidir?
Her hastanın mutlaka yatırılması gerekmez. Ancak genel durumu bozuk, yaygın hastalığı olan, aşırı kan tukurmesi olan, başka sağlık sorunları olan, tedaviye uyumsuz olan hastaların hastaneye yatırılarak tedavi edilmesi gerekir.
Tuberkuloz hastalığı iyileşir mi?
Tuberkuloz kesinlikle iyileşebilen bir hastalıktır. İlaclarını onerilen şekilde aksatmadan, yeterli sure icen hastaların hemen hepsi başarıyla tedavi edilir. Bununla birlikte ilaclarını duzenli kullanmayan hastalarda iyileşme olmaz

[h=2]İstanbul Cocuk Doktorları uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]