Gunumuzde kabul edilen kriterlere gore son bir yılda 7 veya daha fazla boğaz enfeksiyonu gecirilmesi tekrarlayan boğaz enfeksiyonu olarak kabul edilmektedir.Eğer bir cocuk son iki yılda her yıl en az 5 kez veya son 3 yılda en az 3 kez boğaz enfeksiyonu geciriyorsa aynı tanımı almaktadır.
Boğaz enfeksiyonu ne şekilde seyreder ? Eğer enfeksiyon bademciklerde ise tonsillit, boğazda ise farenjit olarak tanımlanmaktadır.Bu iki klinik tabloyu ayırt etmek guc olduğu icin pratikte tonsillofarenjit olarak değerlendirilmektedir.
Tekrarlayan boğaz enfeksiyonuna esas olarak bakteriler neden olmaktadır. Bakterilerden A grubu beta hemolitik streptokoklar (GABHS) onemlidir.Adenovirus ,koronovirus ve influenza virusleri de boğaz enfeksiyonlarına yol acmaktadır.
Tekrarlayan boğaz boğaz enfeksiyonu olan bir cocukta nedeni saptamak guc olmaktadır. Bazen ayrı bakteriyel etkenle tablo oluşabildiği gibi bazen de virusler boğaz enfeksiyonuna yol acarlar.
Aile ve hekimin tekrarlayan boğaz enfeksiyonlarını titizlikle değerlendirmesi gerekir. En sık etkenin GABSH olduğu bilinmektedir.
Grup A beta hemolitik streptokok klinik tanısı icin aşağıdaki kriterlerin bulunması gerekmektedir.
Ateş 38 C veya daha yuksek
Boyun lenf bezlerinde buyume
Bademcik ve boğazda eksuda
Yutkunma gucluğu ile birlikte boğaz ağrısı
Kırgınlık , yorgunluk gibi hastalık şikayetleri.
Yukarıda belirttiğim beş klinik bulgu veya şikayetten en az ucu bulunan hastalar streptokoksik farenjit ve tonsillit olarak duşunulebilir. Klinik tablo ile beraber boğaz kulturunde GABHS uremesi, hızlı antijen testinin pozitif olması tanı kesinleşir.
Eğer neden viral ise gereken durumlarda laboratuvar incelemeleri yapılarak tanıya gitmek gerekir.
Bakteriyel boğaz enfeksiyonlarında antibiotik tedavisi uygulanırken , viruslerin neden olduğu hastalarda bazı durumlarda antiviral tedavi gundeme gelmektedir.
Sık boğaz enfeksiyonundan korunmada el yıkamanın onemi unutulmamalıdır. Ağız bakımı ihmal edilmemelidir.
Sık boğaz enfeksiyonu geciren cocuk ve erişkinlerde D vitamini yetersizliği dikkat cekilmektedir. Erişkinlerde cinko eksikliği ile solunum yolu enfeksiyonları arasındaki ilişki ise cocuklarda tanımlanmamıştır. Sonuc olarak sık boğaz enfeksiyonu geciren cocuklarda D vitamini duzeyi takip edilmeli gereken vakalarda D vitamini takviyesi yapılmalıdır.
Diğer onemli bir husus cocuğun gecirdiği enfeksiyon tekrarlayan boğaz enfeksiyonumu yoksa GABHS taşıyıcılığımı soz konusudur. Bu durumun acıklığa kavuşması gerekir. Bilindiği gibi A grubu beta hemolitik streptokok enfeksiyonunda taşıyıcılık olabilmektedir.Bu durumu ayırt etmek zordur.Mutlaka hastadan boğaz kulturu yapılmalıdır.GABHS urerse antibiotik tedavisi başlanmalı ve takip edilmelidir.İki kur tedaviden sonra kultur pozitifliği devam ediyorsa hasta taşıyıcı olarak kabul edilir. Taşıyıcı olarak kabul edilen cocuklar yakın takibi gerekir.
Tekrarlayan boğaz enfeksiyonu olan cocukların KBB hekimi tarafından değerlendirilmesi onemlidir.Bademciklerin alınması karar verilen cocukların takibide onemlidir.Bilindiği gibi bademcikler boğazda enfeksiyon etkenini durdurmaya calışır ve enfeksiyonun alt solunum yollarına inmesini engeller.Tekrarlayan boğaz enfeksiyonu olan ve bademciklerin alındığı hastalarda sık enfeksiyon olma şansınında yuksek olduğu hatırda tutulmalıdır.
Anahtar kelimeler;
Tekrarlayan boğaz enfeksiyonları
A grubu Beta hemolitik streptokoklar
Beta taşıyıcılığı
Adenovirus .koronovirus,Influenza virus
Prof.Dr. Nuran Gurses
Cocuk ve Cocuk Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı




[h=2]İstanbul Cocuk Doktorları uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]