Cocuklarda takıntı ne anlama geliyorTAKINTILARI TAKMAMAZLIK ETMEYİN!
Takıntı hastalığına bilim dilinde obsesif kompulsif bozukluk denir. Obsesyon, takıntılı duşunce tarzı demektir. Kişinin takıntısı doğrultusunda yaptığı ve kendini engel olamadığı eylemlere kompulsiyon denir. Kompulsiyon, sıkıntıyı azaltmak ya da bir felaket olmasını onlemek icin bireyin yapmaya zorunlu hissettiği tekrarlayıcı davranıştır. Cocuklarda takıntılar, istem dışı, sıkıntı verici, tekrarlayıcı duşunce, durtu ya da hayallerdir.
Takıntılı bozukluklar kız cocuklarında daha fazla goruluyor
Babasının eve kacta geleceğini tekrar tekrar soran cocuk; "Biliyorum, anladım, ama bunu sormazsam babam eve donmeyecek gibi geliyor’’
Cocuk sabah kalktığında surekli okul cantasını kontrol ediyor, odevini yaptığı halde tekrar tekrar yapıp yapmadığına bakıyor, boylece saatler geciriyor. Butun bunlar cocuklarda gorduğumuz takıntı orneklerinden bazılarıdır.
Genellikle bir davranışı surekli olarak yineleyen bir birey, bu eylemi yerine getirmediği zaman olacak korkunc sonuclardan endişe eder. Aynı davranışı yuzlerce defa tekrar edebilir. Mesela kardeşini camdan aşağı atacağını duşunmek obsesyon, bu sebepten dolayı pencere kenarından uzak durmak kompulsiyondur.
Takıntılı bozukluklar ailesel ya da cevresel faktorlerden kaynaklanabilir
Takıntılı bozukluklar biyolojik sebeplere dayanmakla birlikte ailesel ya da cevresel faktorlerden kaynaklanabilir. Aşırı katı ve mukemmeliyetci ebeveyn tutumları takıntılı bozukluklara sebep olabilir. Beyindeki serotonin duzeyinin duşuk olmasının biyolojik sebeplerden kaynaklandığı duşunulmektedir. Bu nedenle aile ya da akrabalarda takıntılı zorlantılı bozuklukların bulunması cocuklarda da bu rahatsızlığın gorulme ihtimalini arttırmaktadır.
Ebeveynlerin dikkat etmesi gereken durumlar
Gunluk hayatımızda cocukluğumuzdan beri edindiğimiz bazı davranışlarımız vardır. Temiz olup olmadığını kontrol etmek ya da eşyanın simetrik yerleştirilmesine dikkat etmek gibi bazı ozelliklerimiz hayat anlayışımızla butunleşmiştir ki sacma olduğunu bilsek bile yine de vazgecemediğimiz davranışlarımız haline gelir.
Bu davranışlar cocuğun gundelik hayatını alt ust etmediği surece bir hastalık haline gelmez. Cocuklar bazen gereğinden fazla titiz ve hassas olabilirler. Orneğin temizlik ve duzen konusunda aşırı duyarlılık gosterebilirler. Bunlar aslında takdir edilen davranış tarzlarıdır. Ancak bu durum cocuğun gundelik hayatını etkilemeye başlamış ise takıntılı bir durum soz konusudur.
Anne ve babalar, takıntılı davranış sergileyen cocuklarına nasıl yaklaşmalı?
Takıntılı davranışlar gosteren bir cocuğa sahip olmak hic kuşkusuz ki, ebeveynleri de cok uzen bir konudur. Ancak zaten mevcut saplantılı durum nedeniyle bunalmış olan cocuğa aşırı baskı yapmak onun saplantılı davranışlarının fazlalaşmasına neden olur. Bununla beraber anne-baba cocuklarının kompulsif davranışlarına da katılmamalıdır. Cocuğun mikrop kapma endişesi yuzunden eve misafir cağırmamak, bitmek bilmeyen onaylama isteklerini karşılamak ya da cocuğun aynı sorusuna defalarca cevap vermek gibi "yardım"lardan kacınmalıdırlar. Bunun yerine sakin, ikna edici bir uslupla ve kesin bir dille saplantılarının anlamsız olduğu anlatılmaya calışılmalıdır. Ancak ebeveyn bilmelidir ki, bu rahatsızlık onların da tek başına ustesinden gelecekleri bir konu değildir. Profesyonel yardım alarak, doktorun ya da terapistin talimatları doğrultusunda yardım etmelidirler. Cunku anne baba bilmelidir ki, cocukları cok istese bile takıntılarına ve saplantılarına engel olamazlar.
Cocuklarda en sık gorulen takıntılar nelerdir? Cocuklar takıntılarını nasıl dile getirir?
Cocuklarda en sık gorulen obsesyonlar, kirlenme, bulaşma korkusu, kendine ya da sevdiklerine zarar verme korkularıdır. En sık gorulen kompulsiyonlar ise yıkanma, tekrar tekrar yapma, kontrol etme ve ceşitli kacınma davranışlarıdır. Cocuklar ne yazık ki, takıntılarını dile getirme de zorlanabilirler ve bunu normal davranış tarzları olarak kabul edebilirler. Ozellikle dort yaş civarı cocuklar, zihinlerindeki tekrarlayan duşuncelerin bir rahatsızlık olduğunu bile bilmeyebilir. Bu anlamda ebeveyn uyanık ve dikkatli olmalıdır.
Cocuklukta takıntı problemini yenmiş bir birey, gelecekte aynı sorunla karşılaşabilir
Cocukluğunda OKB yaşamış ve tedavi gormuş bir birey, hayatının herhangi doneminde yine aynı ya da farklı bir konuda takıntılı zorlantılı davranış bozukluğu (OKB) geliştirebilir.
Genel olarak cocuklarda tik ve takıntı kavramları birbiriyle karıştırılır. İkisinin arasındaki belirgin farklar nelerdir?
Tikler, irade dışı kasların hareket etmesidir. Tikleri, hareket ve ses tikleri diye ikiye ayırmaktayız. En sık gorulen tikler goz kırpma, parmakları cıtlatma, ayakları yere vurma, ıslık calma ve hayvan sesi cıkarmadır.
Takıntılar daha cok kız cocuklarda gorulurken, tikler daha cok erkek cocuklarda gorulur. Takıntılar zamanla farklı şeylere donuşebileceği gibi tiklerde yer değiştirebilir. Orneğin goz kırpma tiki olan bir cocuk zamanla omuz silkme tikine gecebilir. Tikler stresle artma eğilimindedirler. Diğer taraftan OKB ile tikler arasında ilginc bir bağ vardır. Cunku tik problemi yaşayan cocuklarda, takıntı hastalığının gelişme ihtimali yuksektir. Eğer takıntılar cocuğun kendisini ve ailesini zorlayıcı, rahatsız edici bir noktaya gelmişse o zaman takıntılı, zorlantılı rahatsızlık gelişmiş demektir. Tedavide amac oncelikle var olan hastalığı tedavi etmek sonra da hastalığın tekrarlamasını onlemektir. Bu amacla uc tedavi yontemi kullanılmaktadır;
Secici serotonin geri alım inhibitorleri kullanmak (Antidepresan ilaclar)
Bilişsel davranışcı terapi uygulamaları
TMS (Transkranial Manyetik Stimulasyon) uygulamaları
OKB’de tedavi oldukca zor ve uzun solukludur. Genellikle ilaclar nispeten daha yuksek dozda ya da birkac ilac kombine şeklinde uygulanır. OKB, tedavisi zor olan bir surectir. Ancak yine de ustesinden gelinemeyecek bir hastalık değildir. Son zamanlarda ilac tedavisi ile birlikte uygulanan, TMS tedavisinin oldukca etkili olduğu gorulmektedir. TMS, sağladığı manyetik vurular ile bir nevi resetleme yaparak, frontal korteks ile bazal ganglionlar arasında ki uyumsuzluğu ortadan kaldırabilir ve boylece cok etkili ve carpıcı sonuclar verebilir.
[h=2]İstanbul Noroloji uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]
Cocuklarda takıntı ne anlama geliyor
Sağlık0 Mesaj
●27 Görüntüleme
- ReadBull.net
- Kültür & Yaşam & Danışman
- Sağlık
- Cocuklarda takıntı ne anlama geliyor