Cocukların vazgecemediği oyuncaklar, cocuk kişiliğini onemli olcude etkiler. Bu sebeple onemli olan cocuklara cok oyuncak alınması yerine, gozlem ve keşif yeteneğini arttıran oyuncaklar alınmalıdır. dedi.


GELİŞİ GUZEL OYUNCAK TERCİHİ


Cocukların yaşamında ruh ve beden sağlığı acısından, oyun ve oyuncakları cok onemli bir yer tuttar.Gunumuzde yapılan bilimsel calışmalarla, cocukların zeka gelişimi konusunda ilk 3 yaştaki gelişmenin onemi ortaya konmuştur. Oyuncakların, sadece cocukları oyalamadığı, aynı zamanda zihinsel fonksiyonlarını da geliştirdiği bir gercektir. Ancak bazı aileler sadece cocukları mutlu edebilmek icin gelişi guzel oyuncak tercihi yapmaktadır. Cocuklara cok oyuncak alınması yerine, gozlem ve keşif yeteneğini artıran oyuncak alınmalıdır. Bununla birlikte, beden gelişimini sağlayan yaşlara gore oyuncaklar oncelikli tercih edilmelidir.


Cocuklar, oyuncakları ile oynarken, problemleri cozmesini oğrenirler, kendi bedenlerini daha iyi tanırlar. Yaratıcılıkları gelişir ve liderlik yeteneklerini kazanırlar. Cocuklar, sahip oldukları sınırsız enerji ve hayal gucunu, uygun oyuncaklarla birleştirdiklerinde, gelişimleri duraksamayan bir eylem olarak surer.


UZMANLARCA ONERİLMİŞ OYUNCAKLAR


Oyuncak alırken, oncelikle konunun uzmanlarınca onerilmiş ve hangi yaş grupları icin uygun olduğu belirlenmiş oyuncakların tercih edilmesi gerekir. Kucuk, boyutları kısa, plastik duğmeleri olan, yerinden kolayca kopabilecek, goz, tekerlek veya benzeri parcaları olan oyuncakların, kolayca yutulabileceklerinden belli bir yaş grubu oncesi tehlike yaratabildiği unutulmamalıdır. Ailelerin cocuklarına paylaşımı arttırıcı oyun ve oyuncak almaları konusunda uzmanlarca tavsiyelerde bulunulması da cok onemlidir. Cocukların sectiği oyuncakların, yaşına gore belirli bir ozellik taşıması gerekir, oyuncakların yuzeylerinin duzgun, kolay temizlenebilir olmasına da dikkat edilmesini gerekir.


YAŞA GORE OYUNCAK SECİMİ NASIL YAPILMALIDIR?


Aileler oyuncak secimi yaparken kendi istek ve beğenilerinin yerine, cocuğun yaşını ve gereksinimlerini de goz onunde bulundurmalarının yanısıra, cocuğun da fikrinin alınmasını gerekir.


Altı aylıktan kucuk bir cocuk ses, şekil ve renklere karşı duyarlı olduğundan bu donemde gorsel ve işitsel duyulara yonelen hareketli oyuncaklar onun dikkatini ceker ve neşelendirir. Yatağın uzerine asılabilen, sallanınca ses cıkaran renkli objeler ve cıngırak bu donemin vazgecilmez oyuncaklarıdır. Oturmaya başladığı yedinci aydan itibaren cocuk uzanabildiği herşeyi yakalamaya, yakaladığı her şeyi de ağzına goturmeye calışır. En cok hoşlandığı şeyler bir elinden diğerine kolayca gecirebildiği renkli halkalar, avuclayabildiği plastik kupler, kemirebildiği kaucuk nesneler, hırpalandığı zaman bozulmayan yumuşak bebek ve hayvancıklardır. Tutunarak da olsa ayağa kalkabildiğinde eline gecen şeyleri yere atmaktan zevk aldığından, zıplayan, yere duşunce ses cıkaran oyuncaklar ilgi odağıdır. Boy boy renkli toplar, icice gecebilen kutular bu donemin oyuncaklarıdır.


Artık evin icinde rahatca dolaşabilen cocuk, ustune binip oturabileceği buyuk hayvan turu oyuncakları, kucuk sandık, sepet ve tabureleri secer.
İki yaşında butunu parcalara ayırmak , kutuyu doldurup boşaltmak, kule ve kopru yapmaktan zevk alan cocuğun ilgisini ceken diğer oyuncaklar arasında mutfak eşyaları, farklı boyutlardaki plastik parcalar, sacları ve elbiseleri olan bebekler ve arabalar yer alır. Sonraki donemlerde anne babasını taklit etmeye başlayan cocuk icin minyatur marangoz ya da mutfak setleri gozde oyuncaklardır. Oda takımları, kova-kurek gibi oyuncaklar da ilgi cekicidir.


Uc yaşından sonra uc tekerlekli bisiklet en cok sevilen oyuncak iken, yaratıcılığını keşfetmeye başlayan cocuk tahta blokları ile buyuk parcalardan oluşan plastik parcalarla ceşitli şekiller oluşturmaktan buyuk zevk alır. Kum, oyun hamuru gibi şekil verebileceği, el becerisini geliştirmek yanında hayallerini gercekleştirebileceği oyuncaklar bu donemden sonra en sık oynanan oyuncaklardır.


3-5 yaşları arasında fantazi ve keşfetmeye (evcilik, okul oyunları ile bebekler, mutfak ve doktor muayene aletleri), dil gelişimine (renkli tuşları olan piyano, muzik ve oyku kasetleri ile kuklalar gibi) ve aritmetiğe hazırlamaya (resim ve sayı eşleme oyunları; domino, kızma birader ve sayı kartları) yonelik oyuncaklar.


6-8 yaşları arasında toplumsal gelişim ve işbirliği ile ilgili (top, seksek, dama, minyatur arabalar), bilişsel beceriler ve algısal hareket becerilerini sağlayan (maketler, yap-boz oyunları) ve yaratıcı anlatım oyuncakları (parmak boyası, kağıt hamuru, karakalem-suluboya ya da pastel boyalarla resimler, oyun hamurları, sessiz sinema gibi oyunlar),


9-11 yaşları arasında sorun cozme yetenekleri (karmaşık masa ustu oyunları ve video oyunları), ince-ayrıntılı hareket becerileri (kucuk parcalı, karmaşık yap-boz oyunları, uc boyutlu model ucaklar, uzaktan kumandalı araclar, kumaş boyama, ağac işleme ve akvaryum bakımı) ve stratejik yeteneklere yonelik oyun ve oyuncaklar (sozcuk turetme, monopol,tenis,ping-pong ve atari gibi),


12 yaşın uzerinde de soyut duşunme ve akıl yurutmeye yonelik oyun ve oyuncaklar (basit mikroskop ya da teleskop, kimya ya da elektronik setleri gibi) ile bağımsız yaşam becerileri kazanmaya yonelik (yuruyuş, bisiklete binme ve kamplar gibi) oyun ve oyuncaklar onerilir.


OYUNCAKLARIN NEDEN OLDUĞU KAZALAR


* Lego setlerdeki kucuk parcalar boğulmaya neden olabilir.
* AAA işaretini taşıyan piller, cocuklarda boğulma riskine sebep olabilir. AA işaretini taşıyanlar boğulma riskine sebep olmamaktadır.
* Yarım kure, kupa şekilli oyuncaklar, cocukların ağız ve burunlarının uzerini kaplayarak cocukların salyası yuzune yapışmakta, nefes alındığında ise icindeki hava boşalarak basınc oluşmakta ve cocuğun nefessiz kalıp boğulmasına sebep olmaktadır.
* Elektrikli oyuncaklar, en cok sorun cıkaran oyuncak grupları arasındadır.
* Bu ceşit oyuncaklarda ortaya cıkan sorunlar aşırı ısınma ve alev almasıdır. Bazı durumlarda tuketicilerin elektrik sistemi ile oynamaları veya ongorulen kullanımdan kaynaklanmayan suistimallerde kazaya neden olmaktadır.
* Elektrikle herhangi bir parcası ısıtılan oyuncaklarda tavsiye edilen yaş 5 yaş ve uzeri olmalıdır. Elektrikle oyuncaklar bir yetişkinin gozetimi altında kullanılmalıdır.


[h=2]İstanbul Pedagog uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]