Cocuklarda konuşma becerisi ve ilişkili sorunlarKonuşma beyinde başlar ve ses aracılığı ile ifade edilir. Ses, iletişimin duyulabilir hale gelmesinde onemli bir aractır. Bebekler konuşmaz ancak ceşitli sesler cıkarır. Bunu iletişim amacıyla kullanır. Bebeğin cevreyle ilk zamanlardaki iletişim şekli ağlamadır. İsteklerini, ihtiyaclarını ağlayarak belirtir.
İnsanların konuşabilmesi bircok organın işbirliğini gerektirir. Ses telleri başta olmak uzere larenks (gırtlak), farenks (yutak), solunum yolları ve akciğer, dil ,damak ve dudak gibi organlarımızın konuşabilmemiz icin anatomik (yapısal) ve fonksiyonel (işlevsel) olarak sağlıklı olması gerekir.
Konuşma icin gerekli olan ceşitli organların hareketleriyle ilgili komutlar beyinde yuksek işlevi olan merkezlerde hazırlanır ve buradan cıkan uyarılar sinirler aracılığı ile bu organlara iletilerek hareket sağlanır. Beyindeki konuşma işlevi ile ilgili merkezlerin, kasların ve sinirlerin hastalığına ya da bozukluğuna bağlı olarak ortaya cıkan konuşma bozuklukları nedeni NOROLOJİK MUAYENE ve GEREKLİ LABORATUVAR TESTLERİ ile saptanmaya calışılır.
Konuşmanın cocuklarda kronolojik gelişimi nasıldır?
Cocukların gelişimsel ozellikleri icinde en karmaşık olan ve normallik yaş aralığı en geniş olan dil ve konuşma becerisidir.Gecikmeden soz edebilmek icin cocuğun bulunduğu yaş aralığının ust sınırında olmasına rağmen bu beceriyi halen gosteremediğini belirlemek gerekir
Dil ve Konuşma becerisinin sağlıklı gelişebilmesi bazı şartlara bağlıdır.
Bu şartlarda yaşanan sorunlar ve belirtiler aile ve doktor tarafından saptanmalıdır.
1- İşitme normal olmalıdır. Cevresiyle yeterli iletişim kurmayan ve ses ya da kişilere tepki vermeyen bir bebekte oncelikle işitme doğru değerlendirilmelidir.
2- Konuşmayı sağlayan organların gerek yapısal gerekse işlevsel normalliği gereklidir. Bebeklerde emme, yutma yeterliliği ve salya kontrolu bu anlamda başlangıcta sorun olmadığını gosteren belirtilerdir. Ciğneme becerisindeki yeterlilikte diğer bir onemli gostergedir.
3- Konuşmanın doğru ve anlaşılabilir gelişmesi icin oral-motor yeterliliğinin tam olması gerekir. Orneğin cocuğun yaşına uygun beklentiler sınırında bardaktan suyunu icebilmesi, ciğneme sırasında dil hareketlerinin yeterli haraketliliğini gorabilmek onemli ip uclarıdır.
4- Zeka veya zihinsel işlev sorunu olan cocukların dil ve konuşma gelişimi gecikir.
5- Motor gelişim geriliği veya gecikmesi olan cocuklarda , premature doğan ve uzun sureli yoğun bakım tedavisi gerektiren bebeklerde, bebeklik erken donemlerinde beyin iltihabı veya onemli enfeksiyon hastalığı yaşamış cocuklarda, kafa icine kanama olmuş bebeklerde, işitme sinirini olumsuz etkileyecek ilacları uzun sure kullanan cocuklarda konuşma ve dil sorunu yaşanabileceği unutulmamalıdır
Dil gelişiminin yaş sınırları nedir?
0-3 ay arasındaki bebeğin ifade edici dili ağlama, gulumseme, gıgıldamadır
3-6 ay arasında ; p, b ve m seslerini iceren babaıldamalar başlar
6 ay-1yaş arasında; İlgi cekmek icin cıkarılan sesler, bir ya da 2 sozcuk (baba, mama …gibi)
1-2 yaş:Kullandığı sozcuklerde artış vardır
2-3 yaş: İsteklerini 2-3 sozcuklu cumleler kurulmaya başlar ,nesneleri isimlendirir
Sorun olabileceğini duşunduren gecikmeler?
Normal koşullarda bir cocuk 1 yaş civarı ilk sozcuklerini soyler
2 yaşına geldiği halde birkac anlamlı sozcuğu yoksa, 3 yaşına geldiği halde cumle kuramıyorsa mutlaka değerlendirilmelidir
Konuşmada gecikmesi olan cocuklarda ciddi bir sorun olasılığını duşunduren bulgular nelerdir?
1-Cocuğun işaret ve diğer iletişim bicimleri normal değilse
2-Cocukta ek bir fiziksel, gelişimsel sorun varsa
3-Anlaşılmaz sesler cıkarıyorsa
4-Cevresine karşı isteksiz ve ilgisiz ise
5-Yeni ortam ve durumlara uyum sağlamakta gucluk varsa
6-Yalnız kalmayı tercih ediyorsa
7-İsteklerini ofkeli davranışlarla anlatmaya calışıyorsa.

[h=2]İstanbul Cocuk Doktorları uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]