Cocuklarda idrar yolu enfeksiyonlarıİdrar yolu enfeksiyonları cocuklarda ust solunum yolu enfeksiyonundan sonra en sık gorulen enfeksiyonlardır. Yenidoğan donemi dışında her donemde kız cocuklarında erkek cocuklarından daha sık gorulur.
İdrar yolu enfeksiyonu bobreği tutup piyelonefrit tablosuna neden olabileceği gibi alt idrar yollarını tutup sistit şeklinde seyredebilir.İdrar yolu enfeksiyonu teşhisi iidrar kulturunde bakteri uremesi ile konur.Bazen idrar uygun koşullarda alınmadığında da bakteri uremesi olabilir ve her zaman enfeksiyon demek değildir.
İdrar yolu enfeksiyonlarında en sık rastlanan etken bağırsak bakterileridir. Bunlarda birinci sırayı (%80) E. coli denen bakteri alır. Diğer bağırsak bakterileri de sıkca gorulur. Virusler ve mantarlara bağlı da idrar yolu enfeksiyonu gorulebilir. İdrar kulturunde birden fazla bakterinin gorulmesi genellikle kolonizasyonu, kirlenmeyi duşundurur.
Meydana gelişi
Kız cocuklarının anatomik yapısı (uretra daha kısa olduğu icin)idrar yolu enfeksiyonlarının daha sık gorulmesine neden olur. Mesanenin tam olarak boşalamaması ve asitliğinin azalması ile koruyucu bakterilerin kaybı idrar yolu enfeksiyonuna zemin hazırlar.
Hazırlayıcı nedenler.
İdrar yolu enfeksiyonlarının oluşmasında anatomik sorunlar ve fonksiyon bozuklukları rol oynar. İdrar yolu reflusu, idrar yolunda taş olması hazırlayıcı faktorlerdir.
Genital bolgede hijyen bozulması idrar yolları enfeksiyonuna rol acabilir. Havuz ozellikle hijyeni iyi değilse idrar yolu enfeksiyonlarına sebep olabilir. Kronik kabızlığı olan cocuklarda da idrar yolu enfeksiyonu daha sık gorulur ( idrar gollenmesine bağlı olarak)
Klinik bulgular
Cocuğun yaşına ve enfeksiyonun duzeyi ve ağırlığına gore değişir.
Yenidoğan doneminde yuksek ateş, sarılık, emmeme, kilo alamama, huzursuzluk, konvulsiyon gibi bulgular gorulebilir.
Sut cocuklarında da iştahsızlık, bulantı, kusma tartı alamama, ishal, kabızlık, solukluk, huzursuzluk gibi belirtiler gosterir.
Buyuk cocuklarda ise belirtiler daha yonlendiricidir. Ateş, bulantı, kusma , karın ağrısı, bel ağrısı, sık idrara cıkma, sık idrar yapma, idrar yaparken yanma, idrar yapamama gibi bulgular bulunabilir.
Tanı
Uriner sistem enfeksiyonlarının tanısı uygun koşullarda alınmış idrar orneğinden yapılan idrar kulturunde anlamlı sayıda bakteri uremesi ile konur.. Doğru tanı koyabilmek ve gereksiz tedavilerden kacınabilmek icin idrar orneğinin doğru alınması cok onemlidir.
Buyuk cocuklarda uretra ağzı sabunlu suyla temizlenip bol suyla yıkandıktan sonra ( ya da uc temizleme beziyle uc kere onden arkaya temizleme) orta akım idrarının steril bir kaba alınması şeklinde alınır.
Bebeklerde ise ya steril olarak temizlenmiş bolgeye idrar torbasının yapıştırılması ile steril idrar elde edilebilir. İdrar tam steril değilse kucuk bir tuple kateterizsyon ya da pubisin ustunden iğne aspirasyonu yoluyla kultur alınması gerekebilir..
İdrar kulturunun sonuclanması 2-3 gun surebilir. İdrar kulturunun sonuclanmasından once yapılan tam idrar tahlili de enfeksiyon olup olmadığı konusunda fikir verir. Tam idrar tahlilinde mikroskopiye, lokosit,eritrosit ıolmasına ayrıca kimyasal reaksiyonlarda nitrit ,lokosit esteraz gibi maddeler olup olmayacağına bakılır.
Tedavi
Tedavi antibiyotik tedavisidir. Yenidoğan,kucuk bebek ya da cok hasta cocuklarda dammar yolu ya da enjeksiyonla antibiyorik tedavisi gerekebilir yoksa ağızdan antibiyotik verilir. Kultur ve antibiyogram sonucu cıkınca antibiyotiğin etkili olup olmadığı anlaşılır.
Eğer idrar yolu enfeksiyonu tedavi edilmezse bobrekte nebdeleşme ve bobreğin buyuyememesi,yuksek tansiyon gibi sonuclar verebilir.
Korunmak icin yapılabilecekler
Ozel bolgenin hijyenine dikkat edilmesi ozellikle kızlarda onden arkaya temizlik.
Havuz hijyenine ve ıslak mayoyla durmamaya dikkat edilmesi
Kabızlığın engellenmesi
Sık idrar yolu enfeksiyonu geciren cocuklarda reflu gibi etkenlerin ekarte edilir,gerekiyorsa koruyucu tedavi uygulanması.

[h=2]İstanbul Cocuk Doktorları uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]