Hepatit C aynı isimli virusun (HCV) neden olduğu esas olarak karaciğer tutulumu gosteren bulaşıcı bir hastalıktır. Bu hastalığın artışıyla ilgili veriler her gecen gun artmakla erişkinleri tehdit eden hepatit C bebek, cocuk ve genclerin sorunu olmaktadır.
Hepatit C virusu ile karşılaşıldığında hastalık oluşur. Hastaların bir kısmı bu virusu vucuttan atamaz ve taşıyıcı olur. Bu vakalar hepatit C virus taşıyıcıları HCV taşıyıcıları olarak tanımlanmaktadır. Taşıyıcı olanlar bu virusu bulaştırdıkları gibi, sağlık acısından da sorunlar yaşamaktadır. Cocuklardaki hepatit C vakalarında HCV pozitif anneden geciş onemlidir.
Dunya nufusunun %3 ‘u kronik hepatit C ile yaşamaktadır. Amerika’da 2014 verilerine gore 2.7 – 3.9 milyon kronik hepatit C hastası olduğu ve yıllık akut hepatit C ‘li hasta sayısının ise 30.500 olduğu bildirilmektedir. Asya ve Afrika’da ki bazı ulkelerde enfeksiyon oranı yuksektir. Mısır’da enfeksiyon oranı %22 ‘e ulaşmaktadır.
Turkiye’de hastalığın gercek sıklığı bilinmemektedir. Bir milyon kişi hepatit C hastası olduğu tahmin edilmektedir. Hepatit C hastalarında tanı coğunlukla gec evrelerde konulabilmektedir. Ulkemizde cocuklarda hepatit C sıklığı nedir sorusuna cevap vermek mumkun değildir.
Bu konuda yapılan calışmalar sınırlıdır.
Hastalık sinsi seyrettiği icin tanımlamak guctur ve vakalar gozden kacmaktadır.
Ulkemizde hastalığın yaygınlığının %1-2.4 olduğu bildirilmektedir.
Hepatit C sinsi gelişen bir hastalıktır. Başlıca belirtileri;
Halsizlik, yorgunluk
Bulantı
Kas, eklem ağrısı
Kilo kaybıdır.
Bu tablo bircok hastalıkta olabileceğinden tanı coğu hastada tesadufen yapılan kan testi ile anlaşılmaktadır. HCV ile bulaşan kişilerin %15-20 si altı aylık bir sure sonunda tamamen iyileşir.
2
%80-85 ‘i ise kronik hepatitli bireye donuşur. Bu vakaların %20 ‘si siroz ve karaciğer kanseri oluşmaktadır.
Hepatit C virusu nasıl bulaşmaktadır?
Hepatit C virusunu taşıyan anneler bu virusu bebeklerine bulaştırmaktadır.
İlac bağlılığı olan şahısların kullandığı iğne ve diğer malzemelerin paylaşımı.
Enfekte kan ve kan urunlerinin kullanımı.
Cinsel temas ile bulaşabileceği gibi,
Enfekte materyalle karşılaşan sağlık personellerinde bulaşım riski altında olmaktadır.
Ayrıca Hepatit C virusunun yayılmasında enfekte iğnelerle yapılan dovmeler ve hızmalar onemlidir.
Enfekte anneden bebeğine hepatit C gecişi %10 oranında olmaktadır. Bu annelerin sezaryen yapılma endikasyonu yoktur. Normal doğum ve sezaryen arasında bulaş yonunden farklılık gorulmemiştir. Ancak annede 6 saatten uzun suren erken membran rupturu (suların erken gelmesi) var veya anne karnına gebelik sırasında mudahale yapılmışsa risk artmaktadır.
Eğer hepatit C ile birlikte HIV virusu pozitif ise (anne AIDS ise ) hepatit C’ nin bebeğe bulaşma oranı yukselmektedir. Bu vakalarda anne sutu verilmesi onerilmez. Hepatit C pozitif annelerin anne sutu vermesinde bir sakınca yoktur. Eğer annenin meme başında kanama ve iltihap varsa anne sutunden kacınılmaktadır.
Hepatit C taramasının gebelikte rutin olarak yapılması onemlidir.
Enfekte anneden doğan bebeklerin coğu doğumda normal tanımlanırsa da daha sonra hastalığın oluştuğu gorulmuştur.
Son yıllarda hepatit C vakalarındaki artışla birlikte hepatit C ile doğan bebek sayısında artış dikkati cekmektedir. Enfekte olan bu bebeklerin %25-40ında kendiliğinden duzelme olmaktadır. Bazı cocuklarda bu virusun vucuttan atılması yedi yaşına kadar uzayabilmektedir.
3
Hasta olan cocuklarda kronik hepatit gorulmekte, siroz oluşmakta ve bazı cocuklarda ise tablo ciddi seyretmekte ve karaciğer transplantasyonuna (nakline) gidilmektedir.
Anneden cocuğa HCV gecişini belirlemek icin anti HCV pozitif cocukları 18 aya kadar izlemek gerekir. Eğer
Anti - HCV pozitifliği 18 aydan daha uzun suruyorsa,
Bebekte 3-4 aylıkken HCV-RNA tanımlanmışsa,
Karaciğer fonksiyon terslerinde bozukluk varsa,
Anne ve bebekte aynı genotip saptanırsa bu vakalarda kesin geciş olduğu kabul edilmelidir.
Bu hastalar takip programına alınır ve gereken vakalarda anti viral tedavi uygulanmaktadır.
Butun bu sorunlara karşın hepatit C aşısının araştırma safhasında olduğu ve rutin aşılama programında olmayışı uzucudur.
Sonuc olarak:
Hepatit C enfeksiyonu gunumuzde onemini korumaktadır.
Bu vakaların tanımlanması guctur. Coğu kez belirtilerin ozgul olmayışı nedeniyle goz ardı edilmektedir.
Gebelikte HCV taraması rutin uygulanmalıdır.
Anne ve bebeğe gecişin olduğu vakaların izlenimleri anne ve cocuk sağlığı acısından onemlidir.
Aşının en kısa zamanda uygulanabilir olması sorunun cozumune yardımcı olacağı aşikardır.
Prof.Dr.Nuran Gurses
Cocuk ve Cocuk Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı


[h=2]İstanbul Cocuk Doktorları uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]