Cocuklarda Gastroozofageal Reflu
Yemek borusu ağıdan alınana besinlerin mideye ulaşmasını sağlayan boru şeklinde bir yapıdır ve alt ucu bir kum saati gibi daralarak mide ile birleşir. Yemek borusunun daralan kısmını cevreleyen yuvarlak kaslar yemek borusunun kapalı durmasını sağlayarak, mideye gecen besinlerin tekrar yemek borusuna kacmasına engel olur.
Gastroozofageal reflu veya kısaca reflu mideki asit ile karışmış besinlerin ve asitin mideden yemek borusuna kacmasıdır. Yemek borusunun alt ucundaki kapak her zaman kapalı olmadığından ozellikle yemekten sonraki periodda kısa sureli reflulernormal olan bu kacışlar coğu zaman fark edilmez.
Yemek borusunun alt ucundaki kapak 0-6 ay arasındaki bebeklerde tam olarak gelişmini tamamlamadığı icin gevşektir. Bu aylarda tamamen sıvı gıdalarla (anne sutu veya formul mama) beslenen bebeklerde reflu oldukca sık gorulurken (%40-60), 9-12. aya doğru katı gıdaların daha fazla tuketilmesi, bebeğin oturmaya başlaması ile birlikte azalır ve 1 yaşında gecer.
Eğer reflu atakları sık oluyorsa, reflu sindirim sistemiyle veya solunum sistemi ile ilgili yakınmalara neden oluyorsa daha ciddi olan bu duruma “Reflu Hastalığı” denir. Mideden yemek borusuna kacan asit, yemek borusunda tahrişe ve iltihaba neden olabilir.
Bazı ozel durumlarda ve hastalıklarda reflu hastalığı gorulme riski artar orneğin, beyin ve omurilik hastalıklarında, serebral palside, kistik fibroz hastalığında, astımı olanlarda ve obez olanlarda olduğu gibi.
Cocuklarda reflu hangi yakınmalara neden olur?
Cocuklarda reflu yakınmaları cocuğun yaşı ile ilişkili olarak farklılık gosterir:
Okul oncesi cocuklarda: Buyuk cocuk ve ergenlerde:
- kusma, mide bulantısı - ağızda veya boğazda asit tadı
- iştahsızlık - karın ağrısı, bulantı
- ağız kokusu - goğuste yanma
- kilo kaybı - yutkunmada gucluk
- geceleri artan oksuruk nobetleri - lokmanın boğazda takılması
Bu yakınmaların nadir olarak herkesde gorulebilir ancak bunların haftada bir kac kez tekrarlaması ve cocuğun gunluk aktivitesini etkilemesi “reflu hastalığı”na işaret edebileceğinden doktora danışmak gerekebilir. Ciddi kabızlığı olan cocuklarda yukarıda belirtilen yakınmaların bazıları gorulebilir. Bu durumda oncelikle kabızlığın tedavi edilerek duzeltilmesi gerekir. Kabızlık gectiği halde yakınmalar devam ediyorsa doktora danışmak gerekir.
Bu sık gorulen yakınmaların yanı sıra sık tekrarlayan veya uzun suren (kronik) bazı yakınmalarda reflu araştırması gerekebilir.
Bunlar:
Kuru oksuruk, boğazda takılma hissi ve ses kısıklığı (larenjit)
Boğaz ağrısı
Hıckırık
Gece oksuk atakları ve hışıltı
Orta kulakta sıvı birikmesi (seroz otit)
Reflu hastalığı tanısında hangi testler kullanılır?
Coğu zaman hastadan alınan oyku yeterli olabilir ancak doktorunuz cocuğunuzun yakınmalarının suresi ve şiddetine gore daha ileri bir inceleme gerekip gerekmediğine karar verecektir.
Bu amacla kullanılan testler:
ilac icirilerek yemek borusu-mide filminin cekilmesi (baryumlu yemek borusu-mide filmi)
endoskopi ve biopsi
24 saat yemek borusu pH incelemesi
Bu sure icinde cocuğun yakınmalarını hafifletmek icin neler yapılabilir?
- Yakınmaları arttıran besinlerden uzak durulmalıdır (cikolata ve kakao, yağlı gıdalar, cips, patates kızartması, gazlı icecekler).
- Yatağın baş ucunu yerden 20-25 cm yukseltilmelidir.
- Kilosu fazla ise cocuğun beslenmesini duzenleyerek kilosu kontrol altına alınmalıdır.
- Yemekten sonra en az 1-1.5 saat yatar pozisyondan kacınılmalıdır.
- Gece sutu verilmemelidir.
- Cocuğunuzun sigara dumanına maruz kalmasına engel olmalısınız.
Prof. Dr. Deniz ERTEM

[h=2]İstanbul Cocuk Doktorları uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]