Cocuklarda alt solunum yolu enfeksiyonları, cocuklarda pnomoni (zaturre) Tum dunyada olduğu gibi, cocuk hastalıkları ulkemizdeki en onemli sağlık sorunlarından biridir.Alt solunum yolu enfeksiyonları her yaş grubunda gorulurse de , cocuklarda hem sık gorulmekte, hemde ağır seyretmesi bakımından onemlidir.


Dunya sağlık teşkilatı verilerine gore her yıl 5 yaşın altında 2-5 milyon cocuk alt solunum yolu enfeksiyonları nedeni ile kaybedilmektedir.Gelişmekte olan diğer ulkelerde olduğu gibi Turkiye de alt solunum yolu enfeksiyonları cocukluk donemi enfeksiyon hastalıklarının başında yer almaktadır.



Alt solunum yolu enfeksiyonları , pnomoni,bronşit,bronşiolit veya her ucte birinin kombinasyonunu icermekte,birbirinin yerine kullanılabilmektedir.



Enfeksiyon damlacık yoluyla bulaşmaktadır. Yaşamın ilk 5 yılında sık rastlanılan bu enfeksiyon,bu yaş gurubunda erkek cocuklarda daha sık gorulmektedir.Duşuk doğum ağırlığı,prematurelik, anne sutu ile beslenememe,kalabalık yaşam koşulları , sigara icimi,beslenmenin yetersiz olması,kış mevsimi, yetersiz aşılama,altta yatan bir hastalığın olması başlıca risk faktorlerini oluşturmaktadır



Cocuklarda pnomoni nedenleri yaş gruplarına gore değişmektedir.4 ay - 5 yaş arasındaki cocuklarda viral etkenler en sık pnomoni nedeni olurken, 5 yaş ve uzerindeki cocuklarda pnomokok,mikoplazma ve tuberkuloz en sık rastlanılan nedenlerdir. (TABLO 1 )



TABLO 1. COCUKLARDA PNOMONİ NEDENLERİ

Doğum -3 hafta Grup B beta hemolitik streptokok
Koliform
Listeria monositogez
S.pnemonia.

3hafta- 4 ay Clamydia trochomatis
Respiratuvar sinsityal virus
Parainfluenza, S.aereus
S.pneumoni.


4 ay - 5 yaş Respiratuvar sinsityal virus
Parainfluenza, Adenovirus
İnfluenza A ve B
S.pneumoni , S.aereus


5yaş - 15 yaş Mycoplasma pneumoni
S.pneumoni
H.influenza
Mycobakterium tuberculosis




-Doğum - 3 ay arasındaki bebeklerde viral nedenler nadirdir.

-4 ay - 5 yaş Mycoplasma pneumoni nadiren pnomoniye yol acar.

-İki yaşın altındaki viral etkenler onemlidir.

-Vakaların % 30'unda bakteri + viral pnomoni birlikte olabilir.

Pnomoni'ye ozgu bir belirti veya bulgu yoktur.

-Ateş

-Oksuruk

-Hızlı solunumu olan cocuklarda pnomoni duşunulmelidir.




Buyuk cocuk ve adolesanda ateş,baş ağrısı, oksuruk,solunum sıkıntısı,karın ağrısı ve kusma gorulebilir.Yaş kuculdukce semptomlar genel enfeksiyonun bulgularını gosterir.Daha sonra hastalık icin tipik olan bulgular ortaya cıkmaktadır.



Oksuruk, solunum gucluğu, solunum sayısının yuksekliği ve kaburgalar arası, altı ve goğus kemiği ustu cekilmeler pnomoniye ozgu belirtilerdir.İlerleyen vakalarda zorlu solunum ve siyanoz ortaya cıkmaktadır.



Solunum yolu enfeksiyonları bakımından en onemli sorun etkenin saptanmasındaki gucluklerdir.Bugun bircok cocuk solunum yolu enfeksiyonlarından kaybedilmekte ve coğunda etken saptanamamaktadır.



Hastalığın tanısını koyduracak kesin bir tanı yontemi yoktur.



Tam kan sayımı, Akut faz reaktanları,kultur,balgam incelenmesi,serolojik ve radyolojik incelemeleri sıklıkla yararlanılan tanı yontemleridir.


Lokosit sayısının artması, sedimentasyon, CRP gibi akut faz reaktanlarının yuksekliği bakteriyel pnomoniyi destekler.Akciğer grafisi viral ve bakteriyel pnomoni ayrımını kesin olarak yapamazsa da ampiyem , lober pnomoni,akciğer apsesi tanımlandığında, klinik tablo bakteriyel pnomoni lehine kabul edilmelidir.



Viral pnomoni duşunuluyorsa, antibiyotik tedavisinin yeri yoktur.Ancak hekim pnomoni tanısına karar verirken cok titiz davranmalı ve hastayı yakından takip edebilmelidir.Viral-bakteriyel pnomoninin birlikte duşunulduğu vakalarda ampirik antibiyotik tedavisine başlanmalıdır.



Korunmada aşılar onemlidir.



-Kızamık

-H.Influenza tip B

-Influenza aşıları planlanmalıdır.

-RSv aşısı ile ilgili calışmalar yapılmaktadır.



RSV enfeksiyonuna yakalanma riski olan cocuklara korunmada monoklonal antikor iceren preparatlar onerilmektedir.Bu enfeksiyona yakalanma riski yuksek olan



-premature bebekler

-kronik akciğer hastalığı olan cocuklar

-doğumsal kalp problemi olan cocuklara

kış aylarında (kasım-mart) toplam 5 kez uygulanması onemle vurgulanmaktadır.




Cocukluk cağındaki pnomoniler gunumuzde onemli bir sağlık sorunudur.Erken tanı ve tedavinin planlanması son derece onemlidir.



-OKSURUK ANTİBİYOTİK KULLANMA ENDİKASYONU DEĞİLDİR.



-OKSUREN VE SOLUNUM SAYISI HIZLI OLAN BİR COCUĞA AİLE TARAFINDAN GELİŞİ GUZEL ANTİBİYOTİK VERİLMEMELİDİR.


-ANTİBİYOTİK TEDAVİSİ HEKİM DENETİMİNDE OLMADAN BAŞLANMAMALIDIR.



-ANTİBİYOTİKLERİN YAYGIN KULLANIMLARININ YOL ACTIĞI DİĞER BİR SORUN DİRENCLİ SUŞLARIN GELİŞMESİDİR.


-UNUTULMAMALIDIR Kİ HER 7 SANİYEDE BİR COCUK PNOMONİDEN KAYBEDİLMEKTEDİR.
[h=2]İstanbul Cocuk Doktorları uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]