~~ALT ISLATMAK
BEN YAPMADIM MİCKEY YAPTI!
Cocuğunuzun yaşı buyuse de o altını ıslatmaya devam edebilir. Bu sorunla karşılaşıldığında uygulanabilecek yontemler ve ona nasıl yaklaşılacağı uzerine daha fazla bilgi edinmek isterseniz bu yazımız ilginizi cekebilir.
Gece uykuda alt ıslatmak cocuklar ve ebeveynleri icin gercek bir sorun. Bebeklikten yeni cıkmış bir cocuk “Ben yapmadım, Mickey yaptı” diye işin icinden sıyrılabilirken, daha ileri yaşlardaki cocuk icin bu durum bir kabusa donuşebiliyor. Sonucta altını ıslatmak, ergen yaştaki cocuğun elinde olan bir şey değildir. Ustelik bu nedenle icine daha kapanıktır, ozguven duygusu zedelenmiştir, okul başarısı da olumsuz yonde etkilenebilmektedir. Alt ıslatma bu anlamda cocuğun sosyal uyumunu, aile ilişkilerini ve butunuyle ruh sağlığını olumsuz yonde etkileyen bir sağlık sorunudur.
Normalde tuvalet eğitiminin etkisi, mesane kapasitesinin gelişmesi ve cişi tutan kasların zamanla guclenmesine bağlı olarak cocukların 2-4 yaş arasında cişlerini hem gece hem de gunduz tutmayı becerebilirler. Gece altını ıslatma coğu zaman mesane gelişimindeki gecikmenin bir sonucudur. Bu nedenle yaş ilerledikce cişini tutma sıklığı artacaktır. Aslında her cocuk 2 yaşından sonra fizyolojik gelişimi el verdiği icin tuvalet alışkanlığını kazanmaya başlar. 3-4 yaş civarında ise gece kuru kalmayı başarır.
Uykuları cok ağırdır
Alt ıslatma organik kokenli ya da gelişme geriliğine bağlı olabilir. Ailenin verdiği eğitimin yetersiz olması da onemli bir neden. Ozellikle anne henuz cocuğu 24 aylık olmadan, kasları gelişmeden tuvalet eğitimini vermek ister ve zorlar. Ebeveynlerin alt ıslatmayı bir sorun olarak gormemesini, ileri yaşlardaki cocuğun altının bağlanmasını ya da cok katı bir tuvalet eğitiminin verilmesini ise olumsuz yaklaşımlar arasında sayabiliriz. Tuvalet eğitimine cok erken başlanması, alt ıslatmanın birdenbire kesilmesinin beklenmesi ve altını ıslatan cocuğa ceza verilmesi katı yaklaşım ornekleridir. Yeterli duygusal etkileşimin olmadığı ailelerde katı bir tuvalet eğitimine rastlanır. Yapılan incelemelerde genetik yapının da alt ıslatmaya sebep olduğu gorulmuştur. Ancak genetik sebeplerden kaynaklanan alt ıslatma, genellikle ergenlik doneminde ortadan kalkar. Ayrıca 4 yaşından sonra devam eden gece ıslatmaları bobrek veya idrar yolu problemlerinin habercisi olabilir.
Esas onemli sebeplerden bir tanesi, altını ıslatan cocukların uykularının cok ağır olmasıdır. Cocuk veya ergenlerin ancak altlarını ısladıktan sonra uykudan uyanabildikleri ve hatta ıslak şekilde uykularına devam ettikleri tespit edilmiştir.
Psikolojik nedenli olabilir
Cocuklar 2-3 yaşlarında kendini kontrol etmeyi oğrendikten sonra yeniden altlarını ıslatmaya başlayabilir. Burada yine organik nedenler, gecirilen kaza ya da ateşli hastalıklar rol oynayabilir ama psikolojik nedenler daha ağırlıktadır. Alt ıslatmanın ardındaki psikolojik nedenler, cocuğun duşuncesinde acık bicimde yer almaz. Cocuğun kendine bile itiraf edemediği bu sorunlar, tedavi sırasında ortaya cıkarılarak cozumlemeye calışılır. Alt ıslatma, cocuğun bir guven sorununun yansıması da olabilir. Yeni bir yere taşınmak, aile uyelerinden birinin kaybı, yeni bir kardeşin doğumu, stresli gecen bir tuvalet eğitimi alt ıslatma sorununu gundeme getirebilir. Yapılan araştırmalara gore erkek cocuklarında gorulen alt ıslatma oranı kızlardan daha fazladır. Bazen kardeşlerin aynı odada hatta aynı yatakta yatırılması altını ıslatmayan cocuğa olumsuz model olmaktadır. Benzer durum diğer cocukta da yaşanabilmektedir.
Altını ıslatan ergenler
Ergen altını ıslattığı icin evi dışında, başka yerde uyumak istemez. Arkadaşlarına, akrabalara, otellere veya okul kamplarına gitmekten cekinir. Gittiği yerlerde altını ıslatma korkusunu yaşar ve genellikle sabaha kadar uyanık kalır. Aslında ergen de bu durumdan dolayı utanmakta ve gece kuru kalkmayı istemektedir.
Ergenlerde alt ıslatma devam ediyorsa...
Boyle bir durumda ailenin sabırlı bir tutum icerisinde olması gerekir. Ergene zaman tanınmalı, cezalandırma yoluna gidilmemeli, eleştirilip kınanmamalıdır. Cunku ters tepki gencin icine kapanmasına, saldırgan tutumlar sergilemesine neden olabilir. Alt ıslatmanın sebepleri araştırılmalı, ergen bu sorunun ustesinden gelebileceğine inandırılmalı, uzmanlardan destek alınmalıdır. Aksi takdirde alt ıslatma ileriki yaşantısını da olumsuz yonde etkileyebilir.
Ergen annelerine oneriler
*Cocuk oncellikle uzman bir doktora gorunmeli. Sorunun organik mi yoksa psikolojik mi olduğunu tespit edilmeli.
* Cocuk yatmadan 1-2 saat once sulu gıda almamalı.
* Yatmadan once tuvalete mutlaka gitmeli.
*.Ozguven duygusunu geliştirilmeli.
* Sabahları kuru kalktığında odullendirilmeli ve kendini odullendirmesi sağlanmalı.
* Altını ısladığında “Gelecek sefere başaracağına inanıyorum, bu nedenle uzulme, ben her zaman yanındayım” mesajı verilmeli.
* Altını ıslattığı saatler takip edilmeli, saat kurulup gece tuvalete kalkışı sağlanmalı.
* Sabahları carşaf ve ust değişim sorumluluğunun paylaşılmasına izin verilmeli.
* İki kardeş altlarını ıslatıyor olsalar bile aynı yatakta yatırılmamalı.
* Psikoterapi ve ilac tedavisi gerekiyorsa gecikmeden tedaviye başlanmalı..
Hulya TOPAL
Klinik Psikolog

[h=2]Mersin Psikoloji uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]