Allerjik hastalıklar en sık gorulen kronik hastalıkların başında geliyor. Ayrıca gorulme sıklığı gittikce artıyor. Konuya allerji, allerjen ve alerjik hastalıkların tanımlanması ile başlayalım. ‘Allerji’, coğu kişinin sorunsuzca tolere edebildiği bir maddeye anormal bir tepkidir. İşte bu tepkiye neden olan (yani allerjiye neden olan) maddeye de ‘allerjen’ diyoruz. En sık gorulen alerjenler polenler, ev tozu mite’ları, mantar sporları, hayvan tuy ve deri dokuntuleri, gıdalar ve ilaclardır. İşte bu allerjenleri vucutta meydana getirdiği allerjik inflamasyon (allerjik iltihap) sonucu gelişen hastalıklara ‘allerjik hastalıklar’ diyoruz. Cocukluk cağında en sık gorulen alerjik hastalıklar ise allerjik rinit, astım ve atopik dermatittir (cocuk egzaması). Şimdi bunlardan kısa kısa bahsederek uygulamaları vurgulayalım…
Allerjik rinit
Allerjik rinitin en sık gorulen alerjik hastalıklardan biri olduğunu soylemiştik. Polen, ev tozu akarı, mantar sporu gibi aeroallerjenlere duyarlı kişilerde meydana gelir. Bu allerjenlerin burun mukozasında oluşturduğu allerjik inflamasyona (iltihap) bağlı burun akıntısı, burun kaşıntısı, hapşırma ve burun tıkanıklığı gibi belirtiler meydana gelir. Bazı hastalarda belirtiler mevsimsel olarak tekrarlar. Ozellikle bahar aylarında şikayetleri olan hasta grubunun sıklıkla polen alerjileri vardır. Bazı hastalarda ise belirtiler yıl boyu surebilir. Bunlar sıklıkla ev tozu akarı alerjisi, mantar sporları, hayvan tuy ve deri dokuntusu alerjisi olan hastalardır.
Allerjik rinit tanısında en onemli nokta hekimin muayenesinden sonra allerji testlerinin yapılmasıdır. Deri testleri kanda bakılan allerji tetkiklerine gore daha duyarlı ve kesinlikle daha hassastır. En fazla yarım saatte sonuc veren guvenli ve hızlı bir metottur. Tedavi icin oncelikle sakınılması mumkun olan allerjenlerin uzaklaştırılması gereklidir (kedi ve kopek gibi). Fakat ev tozu gibi bazı allerjenler yok edilmese de azaltılabilir. Ancak polen gibi engelleyemeyeceğimiz bazı allerjenler icin pencereleri sabah saatlerinde biraz gec acmak fayda verebilir. Tedavideki ikinci adım ise ilac tedavisidir. Fakat verilen ilaclar hastalığı tamamen ortadan kaldırmaz, kullanıldığı surece rahatlatabilir. Bazı hastalar buna rağmen yeterince rahatlayamazlar. Boyle hastalarda erkence immunoterapi denilen allerji aşı tedavisi planlanmalıdır.
Allerjik astım
Allerjik astım da cocukluk cağında gorulen kronik hastalıklardan biridir. Belirtileri genelde 5 yaş altında başlar. Astımın belirtileri cok değişkenlik gosterebilir. Basit bir oksurukten şiddetli nefes darlığı, hırıltı ve morluk gibi solunum yetmezliği tablosuna kadar değişebilir. Astımın gelişmesinde genetik faktorler ve cevrenin onemi vardır. Astımlı hastalar duzenli takip ve tedavisi yapılması gereken gruptur. Yoksa ileri yaşlarda KOAH denilen tedavisi zor kronik hastalığa kadar ilerleyebilir. Allerjik astım tedavisinde ilk adım aile ve hastaya hastalığın ve hastalıkta kullanılacak ilac ve cihazların anlatılması olmalıdır. Bunun yeterince yapılmaması ve uygun ilac ile cihazın secilmemesi tedavinin başarısını etkileyebilir. Hastalar duzenli takip edilirse tedavinin gidişatındaki problemler (ilac ve cihaz uyumsuzluğu gibi) cozulebilir. Allerjik astımlı hastalarda da bu tedavilerle yeterince cevap alınamadığı durumlarda, allerji aşı tedavisi uygulanabilir.
Cocukluk cağı egzaması
Cocukluk cağında en sık gorulen bir diğer hastalık cocukluk cağı egzamasıdır. Genellikle 2-3 aydan itibaren başlar. Tabiri caizse “allerjik hastalıkların ilk istasyonu” diyebiliriz. Daha sonraki istasyonlarda gıda allerjileri, allerjik rinit ve allerjik astım gibi diğer hastalıklar gorulebilir. Ozellikle yanakta kızarıklık şeklinde başlayıp dirsek onu ile diz arkasına yayılabilir. Eğer kontrol altına alınmazsa tum vucudu tutan kızarıklık, pullanma ve kabuklanma olabilir. Bu hastalarda uykuyu bozabilecek derecede kaşıntı mevcuttur. Yumurta gibi hastalığı alevlendirebilen alerjenler vardır. Bu alerjenlerin allerji testleri ile tespit edilip uzaklaştırılması gereklidir. Testler uygulanmadan sadece tahmin ile gıdaların kesilmesi sakıncalıdır.

[h=2]Ankara Cocuk Doktorları uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]