Stres, yeni bir olaya ya da olguya karşı tepki verilmesi gerekilen anda vucudun gosterdiği doğal bir reaksiyondur. Huzurlu ve rahat olmama surekli gerilim halinde olmak demektir. Aslında kişiyi korumak adına ortaya cıkan stres tepkisi, cok fazla gozlendiğinde kişinin yaşam kalitesini ve işlevselliğini bozabilecek bir hal almaktadır. Stres gunumuzun en onemli sorunlarından biri olmaya başlamıştır. Genc, yaşlı, kadın, erkek fark etmeden hayatın hızlı akışı icinde az ya da cok hepimiz stresten etkileniyoruz. Dolayısıyla stres gunumuzde sadece yetişkinlerin sorunu değil aynı zamanda cocuklarımızı da etkileyen bir sorun haline gelmeye başladı. Bizler yetişkinler olarak bir bicimde başa cıkmayı oğreniyoruz ancak cocuklarımız icin aynı durum gecerli olmayabilir.
Son araştırmalara gore stresten cocuklarımızın da cok ciddi şekilde etkilendiğini gormekteyiz. Aslında kısa sureli orta duzeyde stres hali her kişi icin olumlu etkiler yapan, odaklanmamızı sağlayan bir duygu durumu iken orta duzeydeki stresin artmış hali bizim ve cocuklarımızın işlevselliğini ve hayat kalitesini bozan bir durum haline gelmeye başlıyor. Yaşanan stres faktoru herkes icin değişiklik gosteriyor ve herkes aynı olayı aynı şekilde algılamıyor. Yetişkinlerde olduğu gibi cocuklarında kişilik ozellikleri ve yatkınlıkları stresten etkilenme duzeyini belirliyor. Bir cocuk icin stres faktoru olan bir durum, başka cocuk icin son derece doğal olabiliyor. Yaşanan stresin kronik stres haline donuşmesi durumunda ise bir sure sonra cocuklarda depresyon ve başka psikolojik sorunlar ortaya cıkabiliyor
Stresin kaynağı her ne olursa olsun, cocukların gelişimlerinde ciddi sorunlara ve gelişim geriliklerine sebebiyet verebileceğini unutmamak gerekiyor. Stresli durumlarla karşılaşıldığında cocukların her birinin aynı tepkiyi vermediklerini, her cocuğun yaşına ve stresten etkilenme duzeyine bağlı olarak farklı tepkiler ortaya koyabileceğini bilmek gerekir. Stresin yoğunluğuna gore bazı cocuklar ice kapanma ve diğer bireylerle ilişkiyi kesme davranışı sergilerken, bazı cocuklar ise dışa donuk saldırgan davranışlar gosterebiliyor. Buradaki onemli kıstas cocuktaki stresi saptayabilmek ve zamanında doğru mudahale edebilmektir. Saptanamayan, cozume ulaşmayan ve uzun sureli stres yaşayan cocuklarda kaygı bozukluklarına, uyku ve beslenme sorunlarına, davranış ve duygu durumunda değişmelere, ozguven hasarlarına, cevreyle ve diğer bireylerle olan ilişkilerde bozulmalara, okul ve ders başarısında belirgin duşuşlere rastlanabiliyor.
Cocuklarda gorulen stresin temel iki nedeni vardır. Bunlar ic kaynaklara bağlı olarak ortaya cıkan nedenler ve dış kaynaklara bağlı olarak ortaya cıkan nedenlerdir. İc kaynaklara gore ortaya cıkan nedenler; cocuğun gelişimine bağlı olan nedenler, cocuğun karakteristik ozelliklerine bağlı ortaya cıkan nedenler ve fiziksel nedenlerdir diyebiliriz. Diğer bir faktor ise dış kaynaklara bağlı olarak ortaya cıkan nedenlerdir. Bunlara ise aile duzeni, arkadaş ortamı ve sosyal cevre, okul ve sınav kaygısı, kardeş kıskanclığı gibi bircok ornek verebiliriz.
Cocuğun stres yaşadığı surecte aile tutumları ve aile ortamı oldukca onemlidir. Stres ve kaygıya neden olan durum acık ve net olarak biliniyorsa, anne ve baba cocuğu korkusuyla yuzleşmesi icin cesaretlendirip teşvik etmelidir Cocuğu utandırmamak veya tepkisini cekmemek gibi nedenlerden dolayı sorunu gormezden gelmek, uzerini ortmeye calışmak ise stres yonetiminde secilecek en kotu yoldur. Cocuklarımızın stres yaşamamaları mumkun olmadığından, anne ve babalar doğru tutum sergileyerek cocuklarını stres yaşanılacak ortamlara ve hayata hazırlamalılardır. Bunları sıralayacak olursak;
Kişilik ve karakterlerine karşı saygı ve sevgi duyduğumuzu acıkca ifade etmek ve buna uygun davranmak,
Başkalarıyla kıyaslama yapmadan onu olduğu gibi kabul etmek,
Başarısızlıklar karşısında bu sureci aşılamaz bir eksiklik olarak gormek yerine olumlu cumlelere motivasyona donuşturebilmek,
Cocukların yaşlarına uygun sorumluluk vermek,
Olumlu ozelliklerini takdir etmek,
Yapamadıklarını değil, yapabildiklerini gundeme getirmek,
Yaptığı yanlışları doğal karşılamak ve en az zararla o yanlışların telafi edebilmesine yardımcı olmak.
Ayrıca unutmamak gerekir ki, yaşanan her ne olursa olsun, cocuğun sizin cocuğunuz olduğunu ve her zaman sizin sevginize ve desteğinize ihtiyac duyacağını unutmamak cok onemli.

[h=2]Bursa Psikoloji uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]