Cocuklar doğdukları donemden itibaren farklı gelişim donemlerinde farklı ozellikler gosterirler. Bu donemlerde belli yetenek ve becerileri kazanırlar. Bu becerileri kazanırken ebeveynlerin ilgi destek ve uyarılmalarına ihtiyac duyar, bu ilgi vedestekle bu yeteneklerini basitten karmaşığa doğru geliştirirler. Orneğin agulamaya başlayan cocuk heceleri, sonra kelimeleri, sonra da cumleleri soyler. Anne ve baba cocuğun bu donemlerdeki ozelliklerini bildiğinde ve bu ozelliklere uygun davrandığında cocuğun ruhsal gelişimi sağlıklı bir şekilde devam eder. Ancak uygun destek ve yaklaşımlar olmadığında ise ruhsal gelişimde sorunlar ortaya cıkabilir. Cocuk ruh sağlığı uzmanları sorun olduğu donemlerde ebeveynlere sorunların cozumunde yol gosterir ve cocuğun gelişimini tekrar sağlıklı bir yola girmesini sağlar.
Genetik ve cevresel nedenlerle cocuklarda bazı ruhsal rahatsızlıklar gorulebilir. Bazen genetik yatkınlığı olan cocuklarda, uygun olmayan ebeveyn tutumları ve olumsuz yaşam olayları bu ruhsal hastalıkların ortaya cıkışını tetikleyebilir. Bazen de genetik yatkınlık nedeniyle ortaya cıkan ruhsal belirtiler, uygun olmayan ebeveyn tutumları ve olumsuz yaşam olayları ile şiddetlenebilir. Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu, davranım bozukluğu, tik bozukluğu, konuşma bozuklukları, ciş- kaka kacırma, otistik bozukluk, gelişim geriliği, depresyon, iki uclu bozukluk, intihar, takıntılar, madde kullanımı, yeme bozuklukları, kaygı bozuklukları (sosyal fobi, yaygın anksiyete bozukluğu, ayrılık anksiyetesi, okul fobisi, panik bozukluk), travma sonrası stres bozukluğu, madde kullanım bozuklukları, uyku bozuklukları, psikotik bozukluklar... cocuklarda gorulen ruhsal bozukluklar olup bu bozukluklar başta cocuğun, uyumunu, ilişkilerini, akademik becerilerini aynı zamanda ailenin yaşamını olumsuz etkiler. Bu bozukluklar ortaya cıktığında cocuk psikiyatrisine başvurulduğunda, yapılan değerlendirmeler sonrasında, uygun destek, yaklaşım ve tedavi ile cocuğun okul, sosyal ve aile yaşamındaki olumsuz etkilenmesi azaltılabilir ya da duzeltilebilir. Ancak bu ruhsal rahatsızlıklar tedavi edilmediğinde ise, cocuğun şimdiki ve gelecekteki yaşamını olumsuz etkiler. Bu nedenle ailelerin cocuklarındaki ruhsal belirtiler icin dikkatli olması, bu belirtiler cocuğun yaşamında olumsuz sonuclar doğurmadan psikiyatrik destek almaları onemlidir.
Aileler cocuklarında ruhsal sorunlar olup olmadığını anlamak icin yaşıtlarından farklı ozelliklerinin olup olmadığına (gec konuşma, fazla hareketli olma, derslerde dikkatini surdurememe, oğrenmede gucluk yaşama, kurallara uymakta gucluk cekme gibi) dikkat etmeleri, bunları fark etmeleri ve bu sorunların cozumu icin cocuk psikiyatristlerinden yardım almaları onemlidir. Yine cocuklarının her zamankinden (eskiden beri olan ozelliklerinden farklı olarak) daha fazla sinirli olması, mutsuz olması, isteksiz olması, uyku sorunları yaşaması, takıntılarının, tiklerinin olması, sıkıntılı ve kaygılı olması, daha fazla hareketlenmesi, cok konuşması, enerjik olması, yeme sorunlarının olması, kilo alması, madde kullanması, kendine guvensiz olması, endişeli, korkulu olması, ciş-kaka kacırması, tırnak yemesi, kendine ve cevresine zarar vermesi şeklindeki yakınmaları başladığında bunların ruhsal rahatsızlıklardan kaynaklanıyor olabileceğini fark ederek uygun psikiyatrik destek icin baş vurmalıdırlar. Bu yakınmalarla baş vuran cocukların ayrıntılı değerlendirmesi yapılıp, neden olan durumlar araştırılıp uygun tedavi desteği sağlandığıda yakınmaları buyuk olasılıkla azalacak yada duzelecektir. Aileler bilmelidir ki ruhsal rahatsızlıklarla cocuğun uzun zaman gecirmesi hem bu ruhsal rahatsızlığının cocuğa daha fazla zarar vermesine neden olacak hem de yeni ruhsal rahatsızlıkların gelişmesine zemin yaratacaktır. Bu nedenle aileler cocuklarında olan davranış ve duygusal değişiklikleri zamanında fark edip zaman gecirmeden psikiyatrik destek almalı, ruhsal sorunlar daha şiddetlenmeden ve yeni ruhsal rahatsızlıklar tabloya eklenmeden hızla tedavi arayışına girmelidirler.
Cocuk ve ergenler gelişim ozelliklerinde yada ruhsal nedenlerle sorun yaşadıklarında aile okul ve sosyal ilişkileri de olumsuz etkilenir. Bu sorunlarla baş etmek cocuk ve aile icin gucleşir. Aileler kendilerini caresiz, tukenmiş hissedebilir ve cocuklarıyla yoğun catışmalar yaşayabilirler. Yine bazen anne babalar, sorunlar karşısında cocuklarına nasıl davranacakları konusunda gucluk yaşayabilirler. Aynı şekilde cocuklar da aileleriyle didişir, yoğun sorunlu bir ilişki tarzı geliştirebilirler. Bu gelişimsel ve ruhsal sorunlar bir aile catışması, ilişki sorunu yumağı haline gelebilir. Gelişimsel ve ruhsal sorunlar hakkında ailenin bilgilendirilmesi, uygun yaklaşımlar konusunda rehberlik edilmesi, primer ruhsal sorunun cozumu, aynı zamanda ailenin cocukla-cocuğun aile ile karşılıklı yaşadığı ilişki sorunu yumağını da cozecektir. O nedenle aileler hem gelişimsel ve ruhsal sorunların aile ilişkisine olumsuz etkisinin farkına varmalı ve uygun psikiyatrik desteği almak icin bir cocuk psikiyatristi uzmanına başvurmakta gecikmemelidirler.
Cocuk ve ergen ruh sağlığı polikliniğinde, cocuk ve genclere gelişim ozellikleri, gelişim sorunları ve tum ruhsal sorunları acısından gerekli psikometrik testler ve kapsamlı ruhsal değerlendirme yapılarak uygun tedavi yaklaşımlarıyla cocuk ve genclerin ruhsal sorunlarının azaltılmasında yada duzeltilmesinde destek sağlanacaktır.


[h=2]İstanbul Cocuk Psikolog uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]