Ebeveynin temel gorevlerinden biri de cocuğuna iyiyi ve kotuyu ayırmayı ve cocuğunun iyi olanı tercih etmesini oğretmektir. Bunu gercekleştirmek icin de coğu kez cocuğuna sınır koymaya calışır ve cocuğuyla sık sık catışma icine girmek durumunda kalır. Bu haftaki yazımızda bahsetmiş olduğum catışmaları azaltmak ve sağlıklı - sağlıksız sınırları ayırabilmek adına sizlerin uygulayabileceği bir kac ipucundan bahsedeceğim.
Olumlu davranışın odullendirilmesi cocukta o davranışın tekrar gercekleşmesi olasılığını artırır. Cocuğunuzun hoşlandığı şeyleri keşfedin. Odullendirirken maddi oduller vermek yerine; aktivite (yemekten sonra parka, alışveriş merkezine gitmek) ve ovguyu tercih etmeye calışın. Unutmayın odul bildiğinizin aksine cocuğunuzu şımartmaz; onu onure eder ve ozguvenini geliştirir.
Cocuğunuz kışın ortasında tişort giymek istediğinde onu sectiğiniz bir kazağı giymeye zorlamak yerine secenek sunun. Orneğin; “Bugun ne giymek istersin?” sorusu yerine “Hangi kazağını giymek istersin?” deyin. Bu hem onun bir kazak giymek durumunda olduğunu belirtir, hem de ona bir secim şansı sunarak inatlaşmaları azaltır.
Cocuğunuza kural koyarken gercekten bu kurala cocuğunuzun ihtiyacı olup olmadığını duşunun. Orneğin; evdeki bir biblo ile oynaması gercekten bu kadar azarı hakediyor mu?
Cocuğunuza cok fazla kural koymayın. Fazla kural hem sizin, hem de cocuğunuzun aklını karıştıracaktır. Genel itibarı ile koyulması gereken kurallar, temizlik, uyku saati, yemek saati ve cevreye zarar vermemek gibi birkac tane olmalıdır.
Fiziksel ceza vermek cocuğunuzu hicbir zaman olumlu davranışlara itmez. İlk başta işe yarıyormuş gibi gorunse de daha sonra cocuğunuz dayak arsızına donuşerek bu duruma fazla aldırış etmeyecektir. Ustelik dayak yiyen cocuk ofke sebebiyle aileyle daha fazla inatlaşacaktır. Olumsuz davranışı dayak yememek icin değil, gercekten neden yapmaması gerektiğini ebeveyn acıklamalıdır.
Artık gercekten başedemiyorsanız ve ceza vermek durumunda kaldıysanız bu bir mahrumiyet cezası olmalıdır. Orneğin; “yemeğini yemeyeceksen, dondurma da yiyemezsin” gibi.
Etkili bir yontem olarak bazen olumsuz davranışları umursamıyormuş gibi davranabilirsiniz. Orneğin; salonun ortasında bağırarak şarkı soyleyen cocuğunuz uyarılara aldırış etmiyorsa; bilin ki; bunu sizin uzerinde guc oluşturmak icin inadına yapıyordur. Siz umursamadığınızda; cocuk icin bu davranışın cazibesi kalmayacak ve bunu fazla surdurmeyecektir. Bu yontem icin biraz sabırlı olmanız yeterli.
Bir şeye “hayır” derken mutlaka o “hayır” olarak kalmalı. Eğer cocuk ağlama ve sızlanmayla hayırı “evet” e donuşturebildiğini gorurse bu sızlanmalar ve inatlaşmalar surekli olarak devam edecektir. Kimi zaman ağlamalarına ve ısrarlarına kulak tıkamanız ve sabırlı olmanız gerekli. Bu yontemi en az bir ay kadar hic fire vermeden uygulamak durumundasınız. İşe yaramıyor diye hemen vazgecmeyin.

[h=2]İstanbul Psikoloji uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]