[h=1][/h]Koroner arter baypas cerrahisi, tıkalı kalp damarının otesine yeni bir damar dikerek kan akımını normale dondurmek ameliyatıdır.
1960’lı-70’li yıllardan sonra kalp-akciğer makinesinin kullanımıyla birlikte tum dunyada yaygın olarak yapılan bir ameliyattır.
Halen kalp-damar hastalıkları en yaygın olum sebebi ve koroner baypas operasyonu dunya uzerinde en cok yapılan cerrahidir.
Bu cerrahinin zaman icinde gelişimine bakacak olursak; ilk 20-30 yıl cerrahinin stardizasyonu ile gecmiş 90’lı yılardan sonra farklı teknikler, farklı kesiler denenmeye başlamıştır.
Kalp-akciğer makinesi kullanılmadan ve kalp durdurulmadan yapılan calışan kalpte baypas (off-pump bybass) ozellikle secilmiş hasta guruplarında uygulanmaya başlandı (Norolojik riski olan, aort damarı ileri kirecli, kalp kasılma fonksiyonları ciddi bozulmuş ve erken donemde enfarktus gecirmiş hastalar).
Calışan kalpte baypasta ozel vakum enstrumanları kullanarak koroner anastamozun (damarları biribirine dikme işlemi) yapılacağı kalp bolgesi hareketsiz hale getirilir. Bu sırada kalp vucuda kan pompalama işlevine devam etmektedir.
Baypas cerrahisinde kullandığımız damarlar (greft) uzun donemli calışmalarla araştırılmıştır. Gerek baypas damarlarının kontrol anjiografilerle acık kalma oranları, gerek hastaların sağkalım oranları ve gerekse zaman icerisinde tekrar kalp girişimleri (anjiografik ve ya tekrar ameliyat) karşılaştırılmıştır. Bacaktan alınan toplardamar (safen ven) baypas cerrahisinin başlangıcından bu yana, hatta gunumuzde bile en yaygın kullanılan grefttir. Bir diğer onemli damar goğus on duvarından gecen, kaburgaları besleyen atardamardır (internal mamaryan arter).
Calışmalar gostermiştir ki internal mamaryan arter, atardamar olduğundan (koroner damarlar da atardamardır) daha uzun sure acık kalmakta, hastalar daha uzun ve tekrar girişim olmadan yaşamaktadır.
Gunumuzde ozellikle kalbin en onemli damarı olan sol on damara (LAD) sol internal mamaryan arteri(LİMA) anastamoz etmek rutin olmuştur.
Sağ ve sol olmak uzere her iki mamaryan arteri (BIMA) baypasta kullanmanın uzun donemde bir tanesini (SIMA) kullanmaya oranla daha iyi sonuclar verdiği gosterilmiştir.
Mumkun olduğunca butun baypasların atardamarla yapılmasınin (Full arterial revascularization) uzun donemli sonucları mukemmeldir. Tumu yapılamıyorsa bile kalbin vucuda kan pompalayan sol tarafındaki damarlara atardamar baypasları tekrar girişim ihtimalini azaltır.
Ancak cok fazla damara baypas yaparken bacaktan da damar kullanmak gerekli olmaktadır. Baypas ameliyatı sonrası bacak damarının acık cıkarılması ile olan problemler cok sıktır. Hastalar icin ciddi hayat kalitesinde duşmeye neden olmaktadır. Cok uzun bir cerrahi kesi, iyileşme zorlukları, enfeksiyon riski, yurume zorluğu ve uzun bir kesinin izi bacak damarını hazırlamaka yeni metodlar denenmesine yol acmıştır. Damarın boydan boya kesi olmadan endoskopik olarak, kapalı cıkarılması butun bu problemleri gidermiştir. Bu işleme Endoskopik Damar Cıkartma (Endoscopic Vein Harvesting-EVH) adı verilir. Diz seviyesinden daha onceden ultrasonografik olarak işaretlenen safen dadarına 2 cm’lik bir kesiyle ulaşılır. Endoskopik kamera ve ozel enstrumanlar yardımıyla damar kapalı olarak hazırlanır.
Baypas cerrahisinin daha kucuk kesilerle, goğus kemiği acılmaksızın gercekleştirilmesi Minimal İnvaziv Baypas Cerrahisi (Minimally Invasive Coronary Artery Bypass-MIDCAB) olarak adlandırılır. Bu ameliyatta Sol goğus altından 4-5 cm’lik bir kesiyle cerrahi yapılır. Buradan sol on goğus atarmarı (LİMA) hazırlanarak, calışan kalpte sol on kalp damarına (LAD) dikilir. Kalbin sol sistemindeki diğer damarlara da bu acıklıktan baypas yapılabilir.
Kalbin kucuk kesilerle ulaşılabilir onemli damarlarına minimal invaziv yontemle baypas sonrası, anjiografik olarak acılmaya uygun arka damarlarına daha sonra balon-stent yapılmasına Hibrit Koroner Girişimler denilir. Bazen bu işlem kriz anında anjio ile arka damarların acılması ve baypas gerektiren on damarların minimal invaziv cerrahisiyle tum damarların acılması şeklinde de olabilir.
Koroner arter baypas cerrahisi 50 yılda ciddi bir gelişim gostermiştir. Ceşitli tedavi yontemlerini inceleyerek, doğru işlemi, teknolojiyi başarılı olarak uygulayan klinikleri ve doktorları araştırınız.

[h=2]İstanbul Kalp Damar Cerrahi uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]