Burun tıkanıklıklarıBURUN TIKANIKLIKLARI
Oncelikli olarak burunun işlevleri nelerdir?
Burun oncelikli olarak solunum işlevini yerine getirmektedir. Burundan alınan havanın ağızdan alınana gore % 10 daha verimli olduğu bildirilmiştir. Ayrıca burun havayı ısıtır, filtre eder, nemlendirerek akciğerlere gonderir. Koku almada burundaki koku hucreleri cok onemli role sahiptir. Konuşmada da burun kişiye ozgu sesi belirler. Burun tıkanıklığında ses kalitesi duşmektedir.
Burun tıkanıklıklarına neler sebep olur?
Burun tıkanıklıklarına yol acan cok sayıda neden mevcuttur. En basit bir nezle bile şiddetli burun tıkanıklığına yol acmakta, hastalarımız burundan nefes alamamakta ve bu nedenle uyuyamamaktadırlar. Burun tıkanıklığı hayat kalitesini duşuren cok onemli bir problemdir.
Burun tıkanıklıklarına yol acan etmenleri sistematik olarak sıralarsak;
a.Enfeksiyonlar:viral veya bakteriyel mikroorganizmaların neden olduğu nezle, grip, rinit, sinuzit ve daha ciddi diğer enfeksiyonlar
b. Cocuklarda Geniz eti olarak bilinen adenoid vejetasyon; 1. yaştan sonra buyumeye başlayan adenoid vejeteasyon 3-5 yaşlarında artık burundan nefes almada zorluk şikayetlerine neden olmakta ve eğer bu doku cok buyuk ve alınmazsa diş, cene, yuz gelişim problemlerine yol acmakta ve işitme problemlerini de beraber getirmektedir.
c.Allerjik rinit; saman nezlesi olarak da bilinen allerjik rinit toplumun % 20'sinde gorulmektedir. Maalesef yeterince tanınmamaktadır. Tanısında muayene, cilt ve kandan allerji testlerine başvurulur. Genetik geciş gosteren bu hastalıkda anne ve/veya babada allerjik hastalıklar varsa cocuklarda da olma ihtimali akılda tutulmalı ve gerekli testler yapılmalıdır.
d.Halk arasında burun eğriliği denen septum deviasyonu da şiddetli burun tıkanıklıklarına neden olur. Septum deviasyonu toplumda sık gozlenmekte, hasta ağzı acık uyuma, horlama, ağız kuruluğu, ağız kokusu ve bazen baş ağrıları ile bize başvurmaktadır. Tekrarlayan farenjitlerin en sık nedeni burun eğrilikleridir. Septum deviasyonları doğuştan olabilecekleri gibi, kaza, travma gibi nedenlerle de sonradan oluşabilir.
e. Konka hipertrofileri de toplumumuzda burun eti buyumesi olarak tanınmakta ve burun tıkanıklığına neden olmaktadır. Konka hipertotfileri allerjik ve allerjik olmayan nedenlerle buyuyebilir. Ayrca burun orta duvar eğriliği olanlarda karşı burun tarafındaki burun eti buyumekte ve hastada burun tıkanıklığını artırmaktadır.
f.Kronik sinuzit,ve polipli kronik sinuzit; 3 aydan uzun suren sinuzitler kronik sinuzit olarak bilinir. Polip ise kronik sinuzitte gorulen ve uzum salkımı gibi acık renkli oluşunlardır. Kronik sinuzit de yoğun olarak burun tıkanıklığı, geniz akıntısı ve bazen başağrısına neden olmakta, yuzde basınc hissi, koku alma bozukluklarına yol acabilmektedir. Wegener, SLE gibi diğer kronik enfeksiyonlar da benzeri şikayetlere neden olurlar.
g. Tumorler; maalesef vucudun herhangi bir yerinde gorulebiliği gibi burun boşluklarında, genizde ve sinuslerde iyi ve kotu huylu tumorler izlenebilmektedir. Bu tumorler bazen cocuk yaşlarda olabileceği gibi, ileri yaşlarda da gorulebilirler. Hastalarda burun tıkanıklığı, burundan kanama, işitme azlığı, gorme problemleri, yuzde şişlik, diş problemleri gibi bircok semptom bu tabloya eklenenbilir.
h. Yabancı cisimler; cocuklarda ve mental problemli olanlarda karşılaştığımız bu durumda ozellikle tek taraflı kotu kokulu ve sarı-yeşil renkli burun akıntısı akla yabancı cisimi getirmelidir. Eğer cisim kucukse solunum yoluna kacıp hayatı tehdit edebileceğinden onemli bir durumdur. Cocuklar genelde burunlarına bir şey soktuklarını soylemezler. Ve bir kez burnuna yabancı cisim sokan cocuk daha sonra tekrar benzeri davranışta bulunabilmektedir. Aileler bu konuda uyanık olmalıdır.
ı. ilaclar: bircok ilac burun tıkanıklığı yapabilmektedir. Bu nedenle hekime danışmadan ilac kullanmamalı ve burun tıkanıklığı nedeni ile doktora başvurduğumuzda kullanmakta olduğumuz ilacları bildirmeliyiz. Yanlış ilac kullanımına en iyi ornek burun acıcı damlaların 5 gunden fazla kullanılmasıdır. Bu tur burun acıcıları uzun sureli kullanırsak geri donuşumu olayan hasarlara neden oluruz. Eczaneden kalfa onerisi ile hekime danışılmadan alınan ilaclar buyuk problemlere yol acmaktadır.
Burun tıkanıklığında tanı metodları nelerdir?
Once ayrıntılı bir hikaye alıp, tam bir KBB fizik muayenesi yapılmalııdır. Endoskopik burun ve geniz muayenesi sonrası gerekirse radyolojik goruntuleme, allerji testleri, akustik rinometri ve kan tetkikilerine başvurulur. Bazen dokulardan biopsi almak da gerekebilir. Komplike vakalarda ileri tetkikler de gerekebilir.
4. Burun tıkanıklığı tedavisi nelerdir?
İlac Tedavileri
Biraz evvel saydığımız nedenlerin tedavileri doğal olarak farkı farklıdır. Oncelikle yapılmaması gereken hekim yerine aktarları tercih ederek yanlış yollara baş vurmaktır. Acı kavunu burnuna damlatan ve ağır allerjik şoka giren hastalarımız var. Hic duymadığımız otları burnuna sıkan cahil insanlar da oluyor maalesef. Ayrıca her ilacın beli bir kullanım sıklığı ve suresi var. Bunlara dikkat edilmelidir.
Hastanın enfeksiyonu nezle, grip gibi viral enfeksiyon ise antibiyotik kullanılmamalıdır. Gereksiz antibiyotik kullanımı Turkiye'nin kanayan yarasıdır. Antibiyotik direncleri gelecek yıllarda cok caresiz kalmamıza neden olacaktır.
Allerjik rinitte (saman nezlesinde) allerji icin kullanılan burun spreyleri ve diğer allerji preparatları kullanılmalıdır.
Sinuzit gibi diğer bakteriyel enfeksiyonlarda ise KBB Hekiminin onereceği ilacları kullanmalıyız.
Burun yıkama solusyonları doktor onerisi ile uygun konsantrasyonda kullanılmalıdır.
Burun Tıkanıklığı Cerrahi tedavisi Nelerdir?
Cocuklardan başlarsak, geniz eti buyuk ve solunum problemlerine yol acıyorsa geniz eti ameliyatları son derece yuz guldurucudur. Geniz etinin tekrarlama oranı ise % 2.5' dir.
Septum deviasyonu (burun orta hat eğrilikleri) durumunda septoplasti ameliyatları artık eskisine gore cok daha kolaydır. Burun ameliyatlarında son 10 yıldır burun tamponu kullanmamaktayım.
Burun eti buyumelerinde (konka hipertotfisi) radyofrekansla kucultme ve eğer bu yontem yeterli olmayacaksa diğer ek cerrahi metodları (mikrodebrider, parsiyel rezeksiyonlar gibi) yapılabilmektedir.
Kronik sinuzit vakalarında ise ulkemizde 20 yıldır başarı ile uygulanan endoskopik sinus cerrahisi metodu cok iyi sonuclar vermektedir.
Tumor gibi ve diğer ileri vakalarda hastalığın turune ve yaygınlığına gore cerrahi secenekler mevcuttur.
Sonuc olarak, burun tıkanıklığı hayatın her doneminde bizi rahatsız edecek, hayat kalitemizi duşurecek son derece tatsız bir durumdur. Ancak gerekli muayene ve değerlendirmelerden sonra, uygun tedavi ile yuz guldurucu sonuclara ulaştığımız da bir gercektir.
Sağlıklı gunler dilerim.
Kanuni'nin dediği gibi:
“Olmaya devlet cihanda, bir nefes sıhat gibi.”



[h=2]Ankara Kulak Burun Boğaz uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]