Bu gun sizlere burun eti nedir, buyumesinin nedenleri ve yapılacak tedaviler konusunda genel bilgiler vermeye calışacağım. Burun eti burun tıkanıklığının başlıca sebeplerindendir. Burun etlerimiz burundan gecen havayı suzen, bu havayı nemlendiren ısıtan ana organdır. Burun etleri hava şartlarından, havadaki tozlardan, hava kirliliğinden etkilenen temel bolgedir ve bazı kişilerde bunlar sonucunda buyuyerek burun tıkanıklığına sebep olur. Burun eti sıklıkla genizeti ile karıştırılır. Genizeti cocuklarda vardır, burnun en son kısmında boğaza acılan boşluğu doldurur ve 8 yaş ile 18 yaş arasında yavaş yavaş kuculerek kaybolur. Yetişkinlerin geniz kısmı boştur ve genellikle genizeti tamamen yok olur.
Dışardan gorduğumuz burnun yaklaşık 3 katı boyutunda burnun ic hacmi vardır, burnunun ic kısmı ortadan ikiye bolunmuştur, burnu ikiye bolen bolmeye septum denir. Burnun her bir bolmesinde uc adet olmak uzere toplam altı adet burun etimiz var. Burun etine konka, nasal turbinate gibi isimlerde verilmektedir. Burun eti kemiğin uzerini orten yumuşak dokudan oluşur bol miktarda gozenekli bolge icerir, kan damarlarından zengindir ve burun etini kan ile doldurarak buyumesini sağlar. En buyuk burun eti en altta yerleşir ve yukarı doğru orta ve ust burun eti olarak devam eder bazı insanlarda en ust burun etti diyebileceğimiz dorduncu bir yapı da olabilir. En alt burun etiniz yaklaşık işaret veya orta parmağınız boyunda ve kalınlığındadır. Her bir burun eti alttan yukarı doğru kuculen boyuttadır.
Burun etleri vucudumuz icin gerekli ve onemli bir organdır. Burnumuzun icini boş bir organ olmaktan ayıran en onemli şey sağlıklı burun etidir. Burnun icini daraltarak havanın akışını hızlandırır. Burun girişinde hava kıllar tarafından filtre edilir, ayrıca hava burun etlerimizin altından ustunden akarken daha kucuk parcacıklar buradaki salgıya yapışarak ikinci kez filtre edilir. Hava burun etleri sayesinde ısıtılır, nemlendirilir boğaz ve akciğerlerimize zarar vermeyecek hale getirilir.
Burada burun etlerinin ilginc bir ozelliğinden bahsetmek istiyorum. Burun etlerinin ici bir suru odacıktan oluşur ve bu odacıklar kanla dolar burun etimiz buyur, duruma bağlı olarak burun etleri kasılır ve icindeki kanı dolaşıma yollar ve kuculur. Hava şartları ve ortam normalse bile burun etleri periyodik olarak 3-5 saat icinde buyuyup kuculmektedir, bu genelde bir burun tarafında hafif tıkanıklık obur tarafta daha acıklık şeklinde yansır. Sıklıkla hasta olduğumuz donemlerde kullandığımız burun spreyleri (otrivin, iliadin, burnil vb gibi…) burun etinizin kasılmasına ve kuculmesine sebep olarak burnunuzu acar.
Burun etlerinin bol kanlı yapısı sayesinde hava burun etlerinin uzerinden gecerken yaklaşık olarak 36 dereceye kadar ısıtılabilir, burun etlerinin sıvı kaybı ile burun icindeki buharlaşma sonucu burundan gecen hava %75-80 oranında nemlendirilir. Bu bahsettiğimiz oranlar hava şartlarından etkilenir.
Burun eti buyumesi
Tamamlayıcı (Kompansatris) burun eti buyumesi: Burun boşluğu her hangi bir taraf diğerine gore daha genişse, bu genelde burnun bir tarafa doğru eğri olduğu kişilerde eğriliğin olmadığı geniş taraftaki burun eti buyur ve boşluğu doldurur. Burun eğriliği duzeltilirken bu aşırı buyuk ette kucultulmelidir.
Allerjik rinite bağlı burun eti buyumesi: Burna gelen ve burnumuzda alerjik reaksiyona sebep olan maddeler burnumuzda inflamasyon mediatorleri denen kimyasalların bazı hucrelerden kana salınmasına neden olur bunun sonucunda inflamasyon hucreleri denen hucreler burnumuza akın eder. Bir dizi kimyasal ve hucresel olay sonucu burun eti şişer, burunda sulu bir akıntı başlar, burunda, damak, gozlerde kaşıntı da olabilir. Bu her alerjik reaksiyon sonucu burun eti şişme ve kuculme periyotları sonucunda burun etti buyur ve oyle kalır.
Yanlış ilac kullanımına bağlı burun eti buyumesi: Topikal dekonjestan spreylerin (otrivin, iliadin, burnil vb gibi…) yanlış ve cok uzun kullanılması sonucu burun etlerinin bu ilaclara verdiği reaksiyon giderek azalır ve rebound fenomeni dediğimiz burun etlerinin aşırı kan dolması ve bu ilaclara az reaksiyon vermesi ile buyumesi gercekleşir.
Vazomotor rinit veya sinus enfeksiyonlarına bağlı burun eti buyumesi: Burna aşırı miktarda enflamatuar hucre gelmesi bunların salgıladığı enflamatuar mediatorlere bağlı olarakta burun eti buyur.
Burun eti kucultme teknikleri
Dışa doğru kırma: Genelde cok sık kullanılan bir tekniktir, burun etinin kemiği itilerek dışarı doğru kırılır ve o pozisyonda kalması sağlanmaya calışılır. Ancak bir grup hastada kemik tekrar aynı pozisyona doner. Etin miktarını azaltmaz ancak nazal pasajı daha acık hale getirebilir.
Submukozal rezeksiyon: Burun etinin dış mukozası korunarak kemiği ve mukoza altındaki bir miktar doku birlikte eksize edilmesidir. Teknik olarak zor olması, eksize edilecek dokunun ayarlanmasında sıkıntılar yaşanması en buyuk dezavantajıdır. Kalıcı olarak burun eti kuculmesi sağladığından etkili bir yontemdir. Burun etinin kemik kısmı hipertrofikse daha iyi sonuc alınır.
Shaver ile submukozal rezeksiyon: Burun etinin ici shaver dediğimiz alet ile icerden tıraşlanarak eksize edildi. Dış mukozal yapıya az hasar vermesi nedeniyle tercih edilen bir yontemdir. Burun etinin kemik kısmının hipertrofisi olanlardan cok doku hipertrofisi olanlarda kullanılır, etkili ve kontrollu bir yontemdir.
Koter ile burun eti hacminin azaltılması: Submukozal koter ısı uygulması ile etin kucultulmesidir. Aşırı kabuklanma ve nekroza sebep olur, miktarı belli olmayan doku kaybı olabilir. Cok tercih edilmeyen bir yontemdir.
Radyofrekans yontemi: Burun etinin icine uygulanır ve icerde kontrollu bir doku hasarı oluşturarak burun etinin kuculmesini sağlar. Gunumuzde cok sık kullanılmaktadır. Avantajı mukozaya daha az zarar vermesi, doku kaybının aşırı olmamasıdır. Yine lokal anestezi ile yapılabilmesi artı bir avantajıdır. Uygulama sonrası tampon konulmaz, ağrı cok az olur ve ertesi gun işe gidilebilir. Yaklaşık 1 ay sonra sonuc ortaya cıkar, dezavantajı 1 seans yetmeyebilir veya beklenenden kısa surede tekrarlama olabilir. Allerjik riniti olan hastalarda tekrarlama riski fazladır. Burun eti kemiği hipertrofisi olanlarda yeterli sonuc alınamaz.
Turbinektomi de denilen parsiyel burun eti eksizyonu: Burun etinin kısmen kesilerek dışarı alınmasıdır. Doktorun tecrubesi onemlidir, cunku aşırı eksizyon sonucu boş burun dediğimiz durum gelişebilir. Buna bağlı aşırı kabuklanma kuruma ve burundan gecen havanın hissedilmemesine bağlı nefes alma zorluğu oluşabilir.
Kombine cerrahiler: Bu yontemlerden bazıları kombine edilerek yapılır ve daha iyi sonuclar alınır.
Burun eti ameliyatındaki en buyuk zorluk burun etleri havayı suzen, nemlendiren ve ısıtan bir organ olduğundan gereksiz kucultulmesi problemlere yol acar, ancak aşırı buyuk etlerde solunum sıkıntısına yol acar. Bu noktada koruyucu cerrahiler dediğimiz kısmen burun etini kuculten işlemler daha sık yapılmaktadır ancak bu işlemlerde dezavantaj tekrar burun eti buyumesine bağlı nuks dur. Burada en doğru iş doktorunuzla birlikte bir karara varmak onun tecrubesine guvenmektir ve nuks durumunda da ikinci bir işleme ihtiyac olacağını bilmektir. Aksi takdir de aşırı burun eti rezeksiyonu yapılabilir ve bunu tekrar yerine koymak mumkun değildir.

[h=2]İstanbul Kulak Burun Boğaz uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]