'Yeni Ceza Kanunu'na gore, din, dil, ırk, cinsiyet gibi farklılıklardan hareketle bir kimseyi işe alan ya da almayan kimse, 6 aydan 1 yıla varan hapis cezasıyla cezalandırılıyor. Yeni Ceza Yasası işte ayrımcılık yapmamak uzerine kurulu.

İnsan kaynakları şirketi Datassist'in Genel Muduru Ayşe Yılmaz, Yeni Turk Ceza Kanunu'nun, işverenler acısından cok ağır maddeler icerdiğini soyledi. Yılmaz, 'prezantabl' olmadığı icin işe alınmayan bir kişinin adli mercilere başvuru yaparak bunu kanıtlaması durumunda işveren hapse girebilir.

Yeni yasanın ayrılımcılık yapan işverene ağır yukumlulukler getirdiğini soyleyen Yılmaz, 'İş ilanlarında 'prezantabl' ifadesini kullanmak, ODTU ya da Boğazici gibi universite isimlerini belirtmek ayrımcılığa giriyor. Secme ve yerleştirme yapmak cok zorlaştı. Ayrımcılığa uğradığını ispat eden adaylar yuksek tazminatlar talep edebilir' dedi.

Yılmaz şoyle konuştu: 'Yeni Ceza Kanunu'na gore, din, dil, ırk, cinsiyet gibi farklılıklardan hareketle bir kimseyi işe alan ya da almayan kimse, 6 aydan 1 yıla varan hapis cezasıyla cezalandırılıyor. Yeni Ceza Yasası işte ayrımcılık yapmamak uzerine kurulu. Ancak kavramlar net değil. İstihdama yonelen bir işveren, bu kanunlarla zor durumda kalabilir. İstihdam olumsuz yonde etkilenebilir. Butun bu uygulamalar olayı kayıtdışına cekiyor.' Yeni Ceza Yasası'nın Turkiye'ye daha uygun hale getirilmesi gerektiğini savunan Yılmaz, sozlerin şoyle surdurdu: 'Turkiye bu yasalarla rekabet avantajı kaybeder. Şirketlerin buyuk bir kısmı sorumluluklarının farkında değil. Orneğin, iş başvurusuna gelen kişi 'Ben Kurtum, bundan dolayı işe kabul edilmedim' diye mahkemeye başvursa

geriye donuk o şirketin tum işe alım prosedurlerinin hepsi incelenmek zorunda. İspat yukumlulukleri cok değişecek. Tazminat almayı kafaya koymuş birisi, bunu cok rahatlıkla yapar. İş ilanlarının bir an once belli bir norma gelmesi gerekiyor.'

Cinsel taciz yasaya girdi

-İlan verirken 'prezantabl bayan eleman aranıyor' ya da 'ODTU, Bilkent gibi universitelerden mezunlar başvuru yapabilir' denilemeyecek.

- İşyerinde cinsel taciz olayı ilk kez yasaya girdi. Tacizde gorevin ve nufuzun kullanılması halinde verilecek ceza 2 kat artıyor.

-İş kazası olmasında işverenin sorumluluğu artırıldı. Gerekli onlemin alınmadığı durumlarda hapis cezası da bulunuyor.

-İşe alım surecinin hic bir aşamasında engelli calışanların aleyhine her hangi bir uygulamalara gidilemeyecek.

-'Cinsel saldırı' sucunu duzenleyen 'madde 102' soz konusu sucun yaptırımını '2-7' yıl olarak belirlemekteyken, bu sucun hizmet ilişkisi kullanılarak gercekleştirilmesi durumunda cezanın yarı oranında artırılmasını hukum altına almakta.

-Aynı bicimde, cinsel istismar ve cinsel taciz sucları icin ongorulen cezalar, bu sucların hizmet ilişkisi yoluyla yapılması halinde yasada yer alan yaptırımların ağırlaştırılmasını ongormekte.

-'Hurriyete karşı suclar' bolumunde, iş ve calışma hurriyetinin engellenmesi, sendikal hakların kullanılmasının engellenmesi ayrı ayrı maddeler halinde duzenlenmiş, sozu edilen hakların ihlali durumunda uygulanacak yaptırımlar acıkca ortaya konulmuş. Buna gore; Madde 117, iş ve calışma hurriyetini hukuka aykırı yontemlerle engelleyen kişiye, 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası verilmesini hukum altına aldı.

-Aynı maddede yer alan diğer bir duzenlemeyle, kişilerin caresizliğinden yararlanarak ucretsiz ya da yaptığı işle orantısız bir bicimde duşuk ucretle calıştırılması, yine bu durumdaki kişilerin yetersiz calışma şartlarına zorlanması durumunda, 6 aydan 3 yıla varan cezai yaptırım ongorulmuş.

Mitsubishi 34 milyon dolar tazminat odedi

Son yıllarda, ABD başta olmak uzere Batı ulkelerindeki firmaların uğraştığı en buyuk konulardan birini ise cinsiyet ayrımcılığı oluşturuyor. Cinsiyet ayrımı yapan işyerlerine yonelik acılan tazminat davası sayıları hayli yuksek. Kaldırımın yuksekliğinden, kişiye yaşını sormaya kadar bircok konunun dava acma nedeni olduğu ABD'de, Mitsubishi Motor Manufacturing of America, cinsiyet ayırımcılığı konusunda bugune kadarki en yuksek tazminatı odeyen firma olarak tarihe gecmişti. Mitsubishi, 300'den fazla kadın calışanına 34 milyon dolar odemişti. 'Calışana ayrımcılık' ilkesinden mahkemelik olan şirketlerden biri de ABD'nin en buyuk mağazalar zinciri Wal- Mart. Şirkette calışan 1.6 milyon kadın adına 6 kadın manevi tazminat talebiyle dava acmıştı. Başvuruda şirketin 'cinsiyet ayrımcılığı yaptığı, calışan kadın oranı yuzde 70 olmasına rağmen yonetici oranının yuzde 15'te kaldığı ve kadınların daha cok kasiyerlik gibi yukselme şansı olmayan bolumlerde calıştırıldığı' iddia edilmişti. Kadınlar 6.4 milyar dolar tazminat talep etmişti. Dava Amerika'da en buyuk sivil hak arama mucadelesi olarak kabul edilmişti.

ABD'de CV'ye fotoğraf istenemiyor

Eşitlik ilkesinden yola cıkarak ABD'de CV'lerde (Ozgecmişlerde) adayın resmi, yaşı, cinsiyeti sorulamıyor. Avrupa Birliği'nde ise işci-işveren ilişkisini duzenleyen maddeler cok daha ağır. AB'de firmalar performans kriterlerine dayanmadan işten cıkarma ya da atama yapamıyorlar. İş başvurusu yapana hangi kriterlere gore işe alınmadığının cevabı veriliyor. Calışanların meslek ediniminde belli kriterleri ve asgari yeterlikleri karşılamaları bekleniyor. Sertifikasız musluk tamircisi bile calışamıyor.
__________________