Orucu bozan şeyler
Sual: Ramazan orucunu bozan şeyler nelerdir?
CEVAP
Ramazan orucunu bozup, yalnız kaza gerektiren şeyler:
1- Boğaza kar ve yağmur kacması,
2- Astım spreyi kullanmak,
3- Zorla bozdurulmak,
4- Buruna sıvı ilac koymak,
5- Burnuna kolonya cekmek, [Koklamak bozmaz.]
6- Mukimken oruca başlayıp, sefere cıkınca yiyip icmek,
7- Ud ağacının, amberle tutsulenip dumanının cekilmesi,
8- Başkasının ictiği sigara dumanını isteyerek cekmek,
9- Kulağın icine ilac damlatmak, kulağı ilaclı suyla yıkamak,
10- Derideki acık yaraya konan sıvı veya katı ilacın sindirim yoluna girmesi,
11- Vucuda ilac şırınga etmek,
12- İsteyerek, zorlayarak ağız dolusu kusmak,
13- Dişi kanayanın ağzındaki kanı yutması veya tukurukle eşit miktarda karışık kanı yutması,
14- İmsak vaktinin bittiğini bilmeden yiyip icmek,
15- Guneş battı zannederek orucunu bozmak,
16- Dişlerin arasında kalan nohut kadar şeyi yutmak,
17- Buruna cekilen suyun ağızdan cıkması,
18- Abdest alırken boğaza su kacması, [Hanbelî'de bozmaz.]
19- KÂğıt, taş, pamuk, ot, pişmemiş pirinc gibi ilac ve gıda olmayan şeyi yutmak,
20- Makattan veya kadınların onden fitil kullanması,
21- Oruclu olduğunu unutup yediğinde, orucu bozuldu sanarak, bilerek yemeye devam etmek,
22- İmsak vaktinden sonra niyet edenin, gun icinde orucunu kasten bozması,
23- Denize girince veya guslederken makattan su girmesi, [Hanbelî'de bozmaz.]
24- Dil altına konan ilacı emmek,
25- Makata konan pamuğun veya başka şeyin hepsinin iceri girmesi,
26- Vucuda giren ultrason veya endoskopi cihazında ilac, merhem olması,
27- Lavman yaptırmak, [MÂlikî'de bozmaz.]
28- Ozel olarak su buharı teneffus etmek,
29- Burundan genze giden kanı yutmak,
30- Bayılanı ayıltmak icin veya uyuyanın ağzına su akıtmak,
31- Aclığa veya susuzluğa gercekten dayanamayarak yiyip icmek. [Kefaret gerekip gerekmeyeceğini bilmeyen, ihtiyaten kucuk bir kağıt parcasını veya ciğ pirinc tanesini susuz yutarak orucunu bozmalı. Sonra yiyip icebilir.]
32- Basur memesinin, taharetlendikten sonra, ıslak olarak iceriye girmesi,
33- Masturbasyon yapmak,
34- Yaş parmağı, on veya arka tarafa sokmak, [Hanbeli'de bozmaz.]
35- Seferde iken kasten orucunu bozana kefaret gerekmez, sadece kaza gerekir. Cunku seferde oruc tutmak farz değildir.
36- Kasten orucunu bozan, sonradan oruc tutmamayı mubah kılacak bir hÂl başına gelse, mesela kadının hayzı başlasa yahut oruc tutamayacak kadar hastalansa yalnız kaza gerekir. Fakat orucunu bozup sefere cıksa, kefaret gerekir; cunku sefere cıkmak semavi bir ozur değildir.
37- Oruclunun ağzına giren gozyaşı veya ter, cok olur da, tuzluluğunu ağzının her yerinde duyar ve yutarsa orucu bozulur. Yutmayıp tukururse bozulmaz.
Sigara cok zararlı bir maddedir
Tutunun etkili maddesi olan nikotinin, bir damladan az miktarı insanı oldurur. Bir sigara icinde bulunan nikotin, deri altına şırınga edilirse, iki insanı oldurur. Tutun dumanında nikotinden başka bircok şiddetli zehirler vardır. Mesela bir sigara dumanında, bir miligram siyan asidi, % 5 karbon monoksit, amonyak, % 1,5 kukurtlu hidrojen mevcuttur.
Sigara yanarken nikotinin % 25i harap olur. % 30u dumanla havaya gider. % 45i de sigara icinden ağza doğru cekiliyor ise de, bunun ucte ikisi sigaranın soğuk kısmında sıvı halde kalıp, ağza, sigaradaki nikotinin, ancak % 15i dahil olur. Ağza giren nikotinin muhim bir kısmı, tukuruk ile mideye gidip mide ifrazını azaltarak iştahı keser. Nikotin, ağız ve mide zarlarında kana karışır. Kanla dolaşan nikotin, bobrek ustu bezlerini tahriş ederek adrenalin ifrazı artıp tansiyon yukselir ve derideki damarlar sıkışarak, renk solar, ishal yapar. Safra yollarını daralttığından safrası ve karaciğeri zayıf olan, fazla tutune dayanamaz.
45 yaşın altındaki genc erkeklerden, kroner kalb hastalıklarından olenlerin % 80i sigara tiryakisidir. Sigara icenlerde akciğer kanseri, icmeyenlere nispetle 15 kat fazladır. Akciğer kanserine yakalanan hastaların % 94'unun sigara tiryakisi olduğu ortaya cıkmıştır. Sigara icmeyen kadınlarda kısırlık % 3,8 iken, sigara icenlerde bu oran % 41'dir. Gunde bir paket sigara icilen evlerdeki cocukların da, gunde 5er adet sigara icmiş gibi olduğu tespit edilmiştir. Sigaradan bir nefes cekip ufleyen kimse, dumanla beraber cevreye 70 mg yanmış madde ve 25 mg karbonmonoksit vererek etrafındakileri zehirlemektedir.
Bacaklarında damar tıkanıklığı olan kişilerin % 90ının sigara icenlerden olduğu ilmi bir gercektir. Sigara icenle, sigara ile kirlenmiş havayı teneffus eden arasında, gorduğu zarar bakımından fark azdır. Sigara icilen yerde duran, % 70 sigaranın zararından etkilenir. Gerek hamilelik oncesinde, gerekse hamile ve emzikli iken sigara ve alkole devam eden ana babalar, cocukların hayatlarına kastetmiş sayılırlar. O halde ilk fırsatta sigarayı bırakmaya calışmalıdır.
Sigarayı bırakmak icin
1- Sigarayı bırakmaya kesin karar verip bu işte iradeyi sonuna kadar kullanmak gerekir.
2- Sigarayı birden bırakınız! Zira birden bırakmanın daha başarılı olduğunu tecrubeler gostermiştir. Birden bırakamayan da yavaş yavaş bırakmalıdır.
3- İlk iş olarak sigara icen ve sizi sigaraya iten arkadaşlardan ve onlarla işbirliği yaptığınız cevreden uzaklaşınız! (Kahvehane, oyun yerleri vs.)
4- Sigara icen ve sigarayı hatırlatan her şeyden uzak durun! (Sigara paketi, kibrit gibi)
5- Sizde sigara arzusu uyandıran yiyecek ve iceceklerden uzak durunuz. Genellikle sebze, meyve ve sulu yiyecekleri tercih edin.
6- Bilhassa sigara arzusu arttığı hallerde bir bardak su iciniz!
7- Planlı, disiplinli ve faal bir yaşama şeklini benimseyiniz!
8- Sizi strese sokacak konulardan ve tartışmalardan uzak durunuz!
9- Boş zamanlarınızı faydalı calışmalarla ve acık havada yuruyuşlerle değerlendiriniz.
10- Mumkunse birkac arkadaşla, grup halinde bırakın!
11- Sigarayı bıraktıktan sonra, her gecen gunun sağlığınıza getirdiklerini hatırlayarak kendinize olan guveni pekiştirmelisiniz!
12- Bu arada kilo almaktan korkulursa, şekerli, tuzlu, unlu, nişastalı ve fazla yağlı yiyeceklerden uzak durmalıdır.
13- Sinirlerin guclenmesi ve fizik mukavemetin artması bakımından B vitaminince zengin gıdalar tercih edilmelidir!
14- Gece hayatından uzak durmalıdır!
15- "Bir tane sigaradan ne cıkar" gibi aldatıcı tekliflere kanmayınız! Zira, bu tek sigaranın bu yoldaki butun emeklerinizi boşa cıkarabileceğini unutmayın!
16- Şimdi bazı ilaclar cıkmıştır. Sigarayı bırakmakta buyuk rolleri vardır.