ATOPİK DERMATİT (Atopik egzema=Deri alerjisi)
Atopik dermatit yoğun kaşıntılı bir cilt hastalığı olup, sıklıkla allerjik rinit ve astım gibi iki alerjik solunum yolu hastalığı ile ilişki gosterir. Atopik dermatit gorulme sıklığı son 30 yılda artmıştır. Sanayileşmiş ulkelerde nufusun yaklaşık %8-12'de gorulur. Atopik dermatit gorulme sıklığı artışı; sanayileşme ile yeni kimyasal maddelerin antijenik ozeliği arttırması; kucuk yaşta evtozu akarları gibi allerjen teması artışı; fazla yağ alımı ve anne sutunden erken ayırma gibi beslenme değişiklikleri; aşıların bakteri ve viruslere erken karşılaşmayı engellemesi sonucu bağışıklık sisteminin allerjik yanıta kayması; erken cocuklukta sık antibiyotik kullanımından kaynaklanmaktadır. Atopik dermatit hastalarının cildi 'kış cildi' diye adlandırılır. Cilt kuru, ince, kolaylıkla catlayıp yarıldığından iritan maddeler, allerjen ve bakterilere karşı normal ciltten daha gecirgendir. Şiddetli kaşıntı hastalığın tanısında ilk sıradadır. Tırnaklama ya da surterek ovalamaya yol acan yoğun kaşıntı egzematoz dokuntu gelişmesine neden olur. Hastaların yaklaşık yarısında belirtiler yaşamın ilk yılında, %90'da ise ilk 5 yaşta ortaya cıkar. Başlama yaşına gore sut cocukluğu, cocukluk - ergenlik ve erişkin olmak uzere uc tiptir.
Sut cocukluğunda yaralar daha cok yanaklarda ve kol-bacakların dış kısmındadır. Cocuklukta yaralar yuzde ve kol-bacakların kıvrım yerlerindedir. Ayrıca goz kapakları, bilekler, boyun, sırt, kalcalar ve ust bacaklarda da yaralar olabilir. Eller kuru, catlak, deri cizgileri belirgindir. Dudaklar ve ağız cevresindeki deri kurudur ve catlaklar vardır. Erişkinlerde ise kaşıntı ve deride derin cizgilenmeler on plandadır ve yaralar cocuklardaki yerlerdedir. Atopik dermatitli cocukların buyuk bir kısmında ileriki yıllarda astım veya allerjik nezle ortaya cıkar. Atopik dermatitli hastalarda alerjenler, tahriş edici maddeler, terleme, derinin kuruması, ateş, enfeksiyonlar veya ruhsal gerginlik ve yorgunluk kaşıntının şiddetini arttırır. Yun veya akrilik giysiler, parfum veya parfumlu urunler, sabunlar, deterjanlar, kozmetikler, alkol iceren urunler, boya ve kum en onemli tahriş edicilerdir. Bazı hastalarda besinler (sut, soya, yumurta, fıstık, balık vb) veya hava yolu ile alınan maddeler (ev tozu akarları, polenler, hayvan tuyleri) hastalığın ortaya cıkmasını kolaylaştırmaktadır.
Atopik dermatit tedavisinde esas olan hastanın kaşıntı yapan maddelerden uzaklaştırılması ve derinin nemli tutulması ile kaşıntının azaltılmasıdır.
Atopik dermatit tedavisinde oncelikli hedef, kaşıntının giderilmesi ve inflamasyonun ortadan kaldırılmasıdır. Tedavide ikincil hedefler ise; uyku, dış gorunuş ve yaşam kalitesinin iyileştirilmesidir. Korunmaya odaklı iyi tasarlanmış bir yaklaşım; gunluk uygun cilt bakımı, akut lezyonların erken tanımlanması ve recete edilen ilacların doğru kullanımı hayat boyu devam eden iyi sonuclar sağlar.
Oncelikle hastalığı tetikleyen alerjen ve iritanları tanımlamak ve hastanın bunlarla temasını ortadan kaldırmak veya azaltmak esastır. Kaşıntıyı aktive eden stres faktorlerini tanımlamak, hastaya rehberlik ve rahatlama tedavileri uygulamak, gerekirse psikiyatrist desteği almak uygundur. Hastaya cildini tahriş etmeyecek, aşındırmayacak, aşırı ısıtmayacak bol pamuklu ve pamuk karışımlı giyecekler onerilir. Cilt gunluk olarak nemlendirilmeli ve korunmalıdır. Gunde 20-30 dakika suren ılık banyolarla cildin nemlendirilmesi yararlı olur. Banyo sıklığı kişiye gore haftada iki kez ile gunde iki kez arasında değişebilir. Atopik dermatitli hastaların kaşınmamak icin gayret etmeleri gerekir. El ve ayak tırnaklarının kısa kesilmesi ve koşelerin yuvarlak torpulenmesi cilt travmasını azaltabilir. Bebekler icin yumuşak ve tahriş etmeyen kumaştan yapılmış eldiven ve kalın pijamalar faydalı olur.
Cilde uygulanan kortizonlu kremler, gereğinde antibiyotikli kremler veya pomadlar, antihistaminikler, gerektiğinde antimikrobiyal tedavi, cok gerekli olduğunda ağızdan veya enjeksiyon halinde kortizonlu ilaclar atopik dermatitte uygulanan tıbbi tedavinin esasını oluşturur. Uzun yıllardır bilinen en etkili tedavi cilde uygulanan kortizonlu ilaclarladır.


[h=2]İstanbul Goğus Hastalıkları uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]