Ortopedi ve Travmatoloji; Kas-iskelet sistemi hastalıkları ile ilgilenir. Kas-iskelet sistemi icerisinde hareket etmemizi sağlayan en onemli yapı; kemiklerin uc kısımlarında bulunan, kemiklerin aralarında cok az bir boşluk bırakarak ligament denilen bağlar ile birbirlerine bağlandığı, kapsul denilen ince bir zar ile cevrili, harekete izin veren, adeta menteşe ozelliğine sahip eklemlerimizdir. Halk arasında eklemler oynak yerlerimiz şekline isimlendirilir. Gercekten de bedenimizin oynaklığını sağlayan yapılar eklemlerimizdir.

Ozellikle diz, kalca, ayak bileği ve omuz eklemlerinde meydana gelen hastalıklar ortopedik cerrahların en sık karşılaştığı hastalıklar arasındadır. Artroskopi eklem hastalıklarının değerlendirilmesinde ve tedavisinde cok sık kullanılır. Cok değerli bir tanı ve tedavi yontemidir.

Arthro-skopein...
Artroskopi kelimesi Yunanca arthro (eklem) ve skopein (bakmak) sozcuklerinin birleşmesinden oluşur. Eklemin icerisine bakmak anlamına gelir. Artroskopi; ince kalem boyutlarında bir alete yerleştirilmiş aydınlatmalı bir lens ve kamera ile deri uzerindeki kucuk delikler yoluyla eklem icerisine girilerek, eklem icerisinin bu kameradan alınan goruntulerinin bir televizyon ekranı ile takip edilmesini sağlar. Eklemin her bolgesinin muayene edilebilmesini sağlayan bu teknik ile direkt gorerek tanı konulduğu gibi hastalıklı bolgelerin tedavisi de sağlanır.
Artroskopi neden gereklidir?
Eklem yaralanmaları ve hastalıklarının tanısı icin oncelikle hastalığın oykusu, muayene ve radyoloji tetkikleri (Direkt Grafi-film, Bilgisayarlı Tomografi-BT ve Manyetik Rezonans Goruntuleme-MR) gereklidir. Tanıda her biri ayrı ayrı değer taşır. Ancak artroskopi; goruntuleme aşamasında kullanılan tetkikler veya acık ameliyatlardan daha ustundur. Artroskopi ile daha kesin tanı konulabilir ve tedavi uygulanabilir.

Hangi eklemlere uygulanır?
Yaklaşık tum eklemler artroskopi ile değerlendirilebilir. En sık diz eklemi olmak uzere, omuz, dirsek, el bileği, ayak bileği ve kalca eklemleri değerlendirilmektedir. Elektronik teknolojisinde kaydedilen gelişmeler ve biz ortopedik cerrahların calışmaları ile diğer bircok eklemde gelecekte artroskopi ile değerlendirilebilecektir.

Hangi sorunlarda uygulanır?
Artroskopik cerrahinin ilk donemlerinde sadece acık ameliyatlardan once tanı koymak amacı ile kullanılan artroskopi gunumuzde bircok eklem hastalığında tedavi icin de kullanılmaktadır.
Hastalığın hikayesi, muayene ve yapılan tetkikler ile nedeni tam olarak tespit edilemeyen, uzun sureli eklem rahatsızlıklarının hepsinde artroskopi yapılabilir. Tanısı onceden tahmin edilen veya bilinen hastalıkların kesin tanısının konulması ve tedavisi icin artroskopi planlanabilir. Eklem icini kaplayan sinovya denilen zarsı yapının iltihabi durumları, eklem yuzeyini kaplayan kıkırdaklarda meydana gelen yıpranmalar, eklem icerisindeki yabancı cisimler veya yerinden koparak eklem icerisinde sıkışmaya neden olan eklem elemanları (eklem faresi), omuzda; bağ yırtıkları veya sıkışma, dizde; menuskuslerde meydana gelen eskime (dejenerasyon) veya yırtıklar, bağ yırtıkları, el bileğinde; sinir sıkışması (karpal tunel sendromu) gibi bircok durumda artroskopi yapılabilir. Artroskopi oncelikle tanı amacı ile yapılır. İşlem sırasında gerekli tedavi uygulanabilir.

Nasıl uygulanır?
Artroskopi yontem olarak endoskopik bir yontemdir. İc organların kamera sistemi ile incelenmesine endoskopi denir. Mide ulserlerinde uygulanan gastroskopi denilen inceleme yontemi ile temel olarak aynıdır. Eklem icerisi steril (mikropsuz) ve ekleme girmek ağrılı bir işlem olduğu icin ameliyathanede anestezi (narkoz) verilerek yapılır. Ekleme gore ve hastanın genel ozelliklerine gore belden (spinal veya epidural) veya genel anestezi (narkoz) uygulanır. Eklem cevresine artroskopi aletlerinin girebileceği şekilde birkac adet delik acılır. Oncelikle eklem icerisi muayene edilir. Daha sonra gerekli ameliyatlar yapılır. Gerekli tedavinin uygulanması icin ozel tasarlanmış aletler kullanılabilir. Artroskopi ile tanısı konulan hastalıkların tedavisi bazı durumlarda ileri bir tarihe, artroskopik veya acık yapılacak bir ameliyata ertelenebilir.
Genellikle iki adet delikten girilerek yapılır ve bu delikler ameliyat bitiminde birer adet dikiş ile kapatılır. Eklem cevresine bandaj uygulanarak ameliyat bitirilir. Sonraki tedavi aşamalarında pansuman ve dikişlerin alınması dışında gerekli ilacların kullanımı ve fizik tedavi amacı ile verilecek eklem hareketlerinin yapılması ameliyat kadar onemlidir.

Oluşabilecek istenmeyen sorunlar nelerdir?
Acık yapılan eklem ameliyatlarından cok daha az olsa da bazı istenmeyen sorunlar karşımıza cıkabilir. Enfeksiyon (mikroplu iltihap), flebit (damar tıkanması), aşırı şişlik veya kanama, kan damarları veya sinirlerin tahrip olması, kullanılan aletlerde sorun yaşanması, kullanılan aletlerin kırılması gibi cok nadir ve bircoğunun tedavisi mumkun istenmeyen durum ile karşılaşılabilir. Bu istenmeyen durumlar tum artroskopi ameliyatlarının en cok %1 inde gozlenmektedir. Bu tur sorunlar ile karşılaşmamak icin ameliyat oncesi gerekli kontroller yapılır, tedbirler alınır.

Avantajları nelerdir?
Eklem hastalıklarının tedavisi icin acık uygulanan ameliyatlara gore cok daha kolay, kısa sureli ve başarısı yuksek, aynı zamanda tanı koymaya yardımcı ve daha ekonomik bir yontemdir. Ameliyat sonrasında şikayetlerin az olması, bakımın cok daha kolay olması ve ameliyat risklerinin cok daha az olması nedeni ile bir cok eklem hastalığında tercih edilmektedir.

Artroskopik ameliyatlar dunya genelinde en cok diz eklemi hastalıklarına yonelik uygulanmaktadır. Halk arasında unlu sporcuların dizlerinde meydana gelen menuskus ve bağ yırtıklarının tedavisinde kullanımı ile un salmıştır. Gercekten de diz ekleminde eklem yuzeylerini kaplayan sinovya ve kıkırdakların, eklem aralığında yastık gorevi goren menuskuslerin ve iki kemiği birbirine bağlayan bağların hastalıklarında artroskopi cok sık kullanılmaktadır.

[h=2]Aydın Ortopedi uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]