Anne sutu; yenidoğanda ideal buyume ve gelişme icin gerekli olan tum sıvı, enerji ve besin oğelerini iceren, biyoyararlılığı yuksek, sindirimi kolay doğal bir besindir.
Emzirme donemi icinde bulunulan fizyolojik ve psikolojik durum acısından ozel bir donemdir. Emziren annenin sağlıklı, yeterli, dengeli beslenmesi ve psikolojik acıdan desteklenmesi gerekmektedir. Bu sure zarfında gunluk en az 1800-2000 kalori alınmalı 3lt civarında su icilmelidir. Emzirme sırasında gunluk kalori diyetine yaklaşık 500 kalori daha gıda takviyesi yapılmalıdır.
Bu amacla annenin gunluk protein, karbonhidrat, yağ, mineral, su, sıvı alımı sağlanmalıdır. Anne beslenme acısından geceyi gunduze gunduzu gece cevirir yeterli ve ceşitli miktarda gıdasını ve sıvı ihtiyacını karşılarsaoruc tutmasında sakınca yoktur. Bebeğin 24 aya kadar anne sutuyle beslenmesi tavsiye edilmektedir.
İlk 6 ay bebeklere yalnızca anne sutu verilirken ortalama 5. Ay gibi ek gıdaya başlanmaktadır. Bu sure zarfında ek gıdaya başlanmış bebekler anne sutu dışında dışarıdan gıda takviyesi ile desteklenmelidir. Bu aydan sonra annelerin oruc tutması nisbeten yani bebeğin beslenmesi acısından alternatif taşıdığından kolaylık arzetmektedir.
Bebek gunde 6-8 kez idrar yapıyorsa, ağırlığı haftada 150-200 g artıyorsa, annenin sutu yeterlidir
Ozellikle calışan anneler gun boyu bebeklerinden uzak kaldığı icin sutlerini sağıp uygun koşullarda saklayaraktan sut ihtiyacının giderildiği duşunulurse oruclu donemde calışan hatta calışmayan annelerin hali hazırda uygun koşullarda muhafaza ettikleri sut kotalarına başvurulabilmeleri diğer bir secenektir. Cunku anne sutu buzdolabında 3-5 gun buzlukta 2 hafta derin dondurucuda 3 ay hatta 6 aya kadarsaklanabilmektedir.
Bebeklerin Gunluk Kalori, Protein, Mineral ve Vitamin Gerekliliği :
Kalori İhtiyacı
Yenidoğan bebeklere 90-140 kcal/kg,
1-3 ay arası bebeklere 120 kcal/kg,
4-9 ay arası bebeklere 110 kcal/kg,
10-12 ay arasındaki bebeklere 105 kcal/kg onerilmektedir.
1 yaşından sonra genellikle toplam gunluk 1000 Kalori baz alınmakta ve bunun
uzerine, her yaş icin 100 kcal ilave edilmektedir.
Ortalama protein
gereksinimleri (Dunya Sağlık Orgutu verilerine gore):
0-3 ay: 3.3 g/kg,
4-6 ay: 2.6 g/kg,
7-9 ay: 2.1 g/kg,
10-12 ay: 1.7 g/kg onerilir.
Bircok calışma anne sutunun ustunluklerini ve anne sutu ile beslenen cocukların sağlıklarının daha iyi durumda olduğunu gostermektedir. Literaturde anne sutu alan bebeklerde ishalli hastalık, kulak enfeksiyonları ve allerji ataklarına daha az rastlanmakta olduğu gosterilmiştir. Aile ekonomisine sağladığı maddi kazanc dışında anne sutu alan cocukların daha ileri zekada olduğu duşunulmektedir. Anne sutunun zengin besi değeri sağlaması annenin beslenmesiyle de alakalı olup gereken miktarda protein, karbonhidrat, vitamin desteğinin gıdalarla alınması sağlanmalıdır.
ilk 4 ay anne sutu bebeğin temel ihtiyacı iken, 5*6 aydan sonra oğun duzeniyle ek gıdaya gecilen bebeğin artık dışarıdan gıda temini gercekleşmektedir. Anneler boylece sutun az olduğunuduşunduğu vakit bebeklerine gıda desteği yapabilecek, daha gonul rahatlığıyla oruclarınıtutabileceklerdir. İftar ve sahurhatta ara oğunlerle beslenme zenginliği ve sıvı alımına ozen gostererekten ;gece bebek uyuyakaldığında da sut verilmeli veya sut sağılarak kullanılmak uzere uygun şartlardamuhafaza edilmelidir.
Gece beslemelerinde bebeğin giysileri ıslak değilse bebeğin altı değiştirilerek rahatsız edilmemelidir. Bebek yavaşca kaldırılıp uyandırılmadan emzirilebilir.
Sut veren annenin alması gerektiğiBesin Grupları ve Gunluk Miktarlar
*Sut, yoğurt
*2-3 su bardağı (400-600ml)
*Peynir 2 kibrit kutusu kadar (60 g)
*Et, tavuk, balık 3-4 porsiyon
*Yumurta, kurubaklagiller 1 porsiyon
*Taze sebze ve meyveler 5-7 porsiyon
*Tahıllar
*Ekmek 4-6 dilim
*Pirinc, bulgur, makarnavb.Hic/2-3 pors.
NOT:
1 porsiyon sut=1 su bardağı sut veya yoğurt veya 2 kibrit kutusu kadar peynir
1 porsiyon et=60-90 g et veya 1 yumurta (50 g)
1 porsiyon sebze=150-200 g
1 orta dilim ekmek=50 g
Birtakım gıdaların, ozel cayların gunumuzde anne sutu miktarını arttırdığı bilgisi ışığında gerektiğinde bu yola da başvuru da oruc tutup sutu azalacağı endişesi taşıyanlar icin bir secenek olmaktadır. Konuyla ilgili gıda diyet listesi dışında eczanelerde urun teminiacısından halka yardımcı olunmaktadır.
Anne sutunun azalmaması icin bir onerimiz de uygun aralıkla sağım veya emzirmenin ihmal edilmemesidir. İlk 4 ayda sutu her şeye rağmen az olan annelere bir secenek deanne sutune yakın iceriklerin mevcudiyetidir.Mumkun olduğunca anne sutu verilmesine ozen gosterilmelidir.
Anne sutu veren bayanlar icin oruc tutma mevzunda Kuran ve hadisler ışığında ruhsat verildiği gorulmektedir.Dolayısıyla guc yetirebilen anneler anlattığımız hususlara dikkat ederekten orucunu tutabilecekken, bunları yapamayacak ve bebeğinin sağlığını riske atabileceği kaygısını taşıyan annelerin de orucunu daha sonra kaza etmek uzere erteleme seceneği mevcuttur.

Sayılı gunler olarak (oruc size farz kılındı)! Fakat icinizden kim hasta olur veya yolculukta bulunursa, artık (tutamadığı gunler) sayısınca başka gunler(de oruc tutsun)! Ona gucu yetmeyenlerin uzerine ise, (tutamadıkları her gun icin) bir fakirin (bir gunluk) yiyeceği kadar fidye (verme borcu) vardır. Buna rağmen kim gonlunden koparak bir hayır işlerse(daha fazla verirse), o takdirde bu, onun icin daha hayırlıdır. Bununla berÂber bilirseniz,(gucluğune rağmen) oruc tutmanız sizin icin daha hayırlıdır.(Bakara 184)
Uzm.Dr.Seda SEZER

[h=2]Trabzon Aile Hekimi uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]