oruc ceşitleri nelerdir nafile oruclar nelerdir oruc zamani 2009 orucun ceşitleri oruc
Beş ceşit oruc vardır:
1- Farz Olan Oruclar: Ramazan ayında oruc tutmak, Ramazanda tutulamayan orucu başka gunlerde kaza etmek ve keffaret orucları da farzdır.
2- Vacip Olan oruclar: Adak orucları ile, bozulan nafile orucları kaza etmek vaciptir.
3- Sunnet Olan Oruclar: Muharrem ayının dokuzuncu gununu onuncu gunu ile veya onuncu gununu onbirinci gunu ile birlikte oruc tutmak sunnettir.
4- Mustehab Olan Oruclar: Kamerî ayların onuc, ondort ve onbeşinci gunleri ile haftanın Pazartesi ve Perşembe gunleri ve Ramazandan sonra Şevval ayında altı gun oruc tutmak mustehabdır.
5- Mekruh Olan Oruclar:
Mekruh olan oruclar iki kısımdır:
a) Tenzihen Mekruh Olan Oruclar: Muharrem ayının sadece onuncu gunu ile yalnız cuma ve yalnız cumartesi gunlerinde oruc tutmak, akşamdan iftar etmiyerek bir gunun orucunu ertesi gune birleştirmek mekruh olduğu gibi, kişiyi zayıf duşurmesi ve orucu Âdet haline getireceği icin senenin tamamını oruc tutmak da mekruhtur.
Peygamberimiz, belirli zamanlarda tutulması emir ve tavsiye edilen oruclar dışında surekli olarak her gun oruc tutulmasını uygun gormemiştir.
Ashab-ı Kiram'dan Selman-ı Farisî Ebu'd-DerdÂ'yı ziyarete gitti ve bulamadı. Eşini eski elbise icinde perişan bir durumda gorunce:
- Bu ne haldir? diye sordu. Kadın:
Kardeşin Ebu'd-DerdÂ'nın dunya ile işi yok ki, "gunduz oruc tutar, gece namaz kılar" diye yakındı. Bu sırada kocası Ebu'd-Derd da geldi. Selman'ı selÂmladı ve onun icin yemek hazırlayıp onune getirdi. Selman ona:
- Haydi sen de ye! dedi. Ebu'd-DerdÂ:
- Ben orucluyum, deyince, Selman:
- Vallahi sen yemeyince ben de yemem dedi. Bunun uzerine o da, orucunu bozup misafiri ile yedi. (38) Gece olunca Ebu'd-Derd gecenin ilk saatlerinde namaza kalkmak istedi. Selman:
- Uyu; diye ona engel oldu. Ebu'd-Derd da uyudu. Sonra tekrar kalkmak isteyince yine Selman:
- Uyu! diyerek, ona engel oldu.
Gecenin gec vaktinde, Selman:
- Şimdi kalk! dedi ve ikisi de kalkıp abdest aldılar ve namaz kıldılar. Namazdan sonra Selman Ebu'd-DerdÂ'ya:
- Kardeşim! Şuphesiz senin uzerinde Rabbının hakkı vardır.
- Kendinin de hakkı vardır.
- Ailenin de hakkı vardır.
Binaenaleyh, her hak sahibine hakkını vermelisin, dedi.
Sonra Ebu'd-Derd Peygamberimizin huzuruna gelip olanları anlatınca, Peygamber Efendimiz:
Selman doğru soylemiştir, buyurdu. (39)
Goruluyor ki bir musluman'ın, yapmakla yukumlu bulunduğundan fazla olarak kendisini tamamen ibadete vererek vucudunu zayıf duşurmesi, dunya ile ilgisini kesmesi ve ailesini ihmal etmesi doğru değildir.
b) Tahrimen Mekruh Olan Oruclar: Ramazan bayramının birinci gunu ile kurban bayramının dort gunu oruc tutmak tahrimen mekruhtur.
Bu gunler, Allah'ın kullarına birer ziyafet gunleridir. Oruc tutarak Allah'ın ziyafetinden kacmak doğru değildir.

Oruca Ne Zaman ve Nasıl Niyet Edilir?
Orucun onemli bir şartı da niyettir. Niyetsiz oruc sahih değildir. Bu sebeple; niyetin ne zaman ve nasıl yapılacağının bilinmesi gerekir.
Niyet zamanı itibariyle oruclar ikiye ayrılır:
1- Akşamdan itibaren gunduz kuşluk vaktine kadar niyet edilebilen oruclar;
Bunlar, Ramazan ayında tutulan, belirli gunlerde tutulması adanan oruclar ile nafile olarak tutulan oruclardır.
Bu oruclara geceleyin imsak vaktinden once niyet edilebileceği gibi gunduz kuşluk vaktine kadar da niyet edilebilir, gece niyet etmek daha faziletlidir.
Gunduz oruca niyetin caiz olması, imsaktan sonra birşey yemeyip icmemeye ve orucu bozan bir iş yapmamaya bağlıdır. Eğer oruca aykırı bir şey yapılmış ise gunduz niyet caiz olmaz.
2- İmsak vaktinden once geceleyin niyet edilmesi gereken oruclar:
Bunlar da; Ramazanda tutulamayıp başka zamanda kaza edilen Ramazan orucu ile her ceşit keffaret orucları, başlanıp ta bozulan nafile orucların kazası ve mutlak olarak adanan (zamanı belirlenmeyen) oruclardır.
Bu oruclar icin belirlenen bir vakit olmadığından bunlar icin imsaktan once geceleyin niyet etmek lÂzımdır. Bu oruclara tan yeri ağardıktan yani imsak vakti gectikten sonra niyet edilmez.
Ramazan orucuna akşamdan itibaren kuşluk vaktine kadar niyet edilebilir. Şoyle ki;
Normal olarak oruca sahur yemeğini yedikten sonra niyet edilir. Ancak sahurda uyanamayıp yeme icme zamanının bittiği imsak vaktinden sonra kalkan bir kimse, guneş doğmuş olsa bile, kuşluk vaktine kadar o gunun orucuna niyet edebilir. Yeter ki, imsak vaktinden sonra orucu bozacak bir şey yapmasın.
Sahura kalkmak istemeyen bir kimse akşamdan sonra yarının orucuna niyet edebilir, geceleyin kalkıp tekrar niyet etmesi gerekmez.
Niyet esasen kalb ile olur. Yani geceleyin, yarın oruc tutacağını kalbinden geciren kimse niyet etmiş demektir. Oruc tutmak duşuncesi ile sahur yemeğine kalkan kimsenin bu duşuncesi de niyettir. Oruca kalb ile niyet etmek yeterlidir. Ancak kalb ile yapılan bu niyeti dil ile soylemek daha iyidir. Bu sebeple, oruc tutacak olan kimse, hem icinden niyet etmeli, hem de dili ile:
"Niyet ettim Ramazan-ı şerifin yarınki orucuna" diye soylemelidir. Her gunun orucuna ayrı niyet etmek lÂzımdır.