Anaokulu ve kreş secerken broşure aldanmayın !Erken cocukluk eğitimi cocukların gelişimlerini en ust duzeyde gercekleştirmesi icin kritik bir donemdir. Cocuğunuzun bu eğitimi alması icin gondereceğiniz anaokulunu, gosterişli broşurlere aldanmadan, eğitim kalitesine gore itinayla secmelisiniz. Cunku bu donemdeki eksikliklerin ilerde telafisi cok zordur.
Eğitim, doğumla başlayıp hayat boyu devam eden bir surectir. Hayat boyu surecek oğrenmenin temelleri ise ilk altı yaşta, yani erken cocukluk doneminde atılır. Bu donemde cocuklara kaliteli bir eğitim verilmesi ve olumlu cevre şartları sunulması cocuğun fiziksel, zihinsel, duygusal, sosyal gelişimini desteklemede cok onemli rol oynar.

Erken cocukluk eğitimi ilk olarak aile de başlar. Aileden sonra, okul oncesi eğitim kurumları cocuğu toplumsal yaşama hazırlamada aileyi desteklemektedir. Okul oncesi eğitim kurumları, calışan anne babaya destek olup, cocuk bakıcılığı gorevinin ustlendiği bir yer değildir. Cocukların fiziksel, sosyal, duygusal ve bilimsel gelişimlerini en sağlıklı şekilde gecirmesini, onları gelecek eğitim basamaklarına hazırlamayı, kendini ifade eden, yaratıcı yonlerini ve becerilerini ortaya koyan sosyal bir birey olarak yetişmesini ve aileyi okul oncesi eğitimi konusunda bilgilendirmeyi amaclayan eğitim kurumlarıdır.

UNICEF, okuloncesi eğitim kurumlarını “yaşama en iyi başlangıc” yeri olarak goruyor ve cocuklar icin yaşamsal onemde olan bu donemecte, onlara eşit haklar verilmesi gerektiğini savunuyor.
Peki, yaşama en iyi başlangıc yerinde okuloncesi eğitim nasıl olmalıdır? Oncelikle anaokulu cocuğu bilgiyle yukleme yeri değil, cocuğun ilkoğretime başlandığında bilgiyi oğrenmesi icin gerekli becerilerin kazandırıldığı ve cocukların gelişimlerinin desteklendiği yerdir. Okuloncesi eğitimi dendiğinde, “eğitim” akademik bilgi gibi anlaşılıyor. Okuloncesinde “eğitim”, cocukların duygusal, sosyal, fiziksel, zihinsel gelişimlerini desteklemek icin fırsatlar yaratmak anlamına gelir. Anaokulu, cocuklara bir şeyler oğretme endişesiyle yoğun dergi calışmalarının verildiği, ceşitli branş dersleriyle cocukların sıkıldığı bir yer değil; cocukların potansiyelinin ortaya cıkarıldığı ve yaş gurubuna uygun oyunlarla cocukların gelişimlerinin desteklendiği ve mutlu edildiği bir kurumdur. Yine cocuklara bir şeyler oğretmen endişesiyle cocukların tum gun anaokulunda kalması da yanlıştır. Bir yetişkin gibi sabah erkenden akşam 18.00’ e kadar cocuğun okulda kalması cocukta duygusal sorunların ortaya cıkmasına yol acabilir. İdeal olan sabah cocuk uykusunu aldıktan ve kahvaltısını yaptıktan sonra 9:30-10:00 arası anaokuluna gelmesi, yaş gurubu ne olursa olsun oğle yemeğinden sonra en az yarım saat dinlenmesi ve saat en gec 15: 00 gibi anaokulundan ayrılıp evine gitmesi ve evde olmanın tadını cıkarmasıdır.
İyi bir anaokulu secmek icin okulun fiziki gorunuşune ve gosterişli broşurune de aldanmayın. Anaokulunun eğitim kalitesine bakın ve eğitim kalitesini belirleyen kriterlere gore okuloncesi eğitim kurumunu secin.
Peki, 0-6 yaşta cocuğunuzun gelişimi desteklemek icin gondereceğiniz Kreş ve Anaokulunda hangi kriterler eğitim kalitesini belirler? Bu kıstaslar şunlardır;

1.Oğretmen

Anaokulu secerken dikkat edilmesi gereken en onemli kıstas oğretmendir. Okul oncesi donemde oğretmenin onemi tartışılmaz. Okulun fiziki şartları ne kadar iyi olursa olsun, program ne kadar dikkatli hazırlanmış olursa olsun, cocuklarla butun gun beraber olan, programı uygulayan oğretmendir. Cocukları gozleyip programı geliştirecek, cocuklara şefkatle yaklaşıp onların ihtiyaclarını bir anne gibi karşılayacak kişi de yine oğretmendir. Kısacası okulun eğitim kalitesini belirleyen oğretmendir.

Oğretmenin Kişiliği: 0-6 yaşta anne babanın tum ilgisine ve sevgisine sahip olan cocuk okulda oğretmenin ilgisini diğer cocuklarla paylaşmak zorunda kalır. Bu donemde ozellikle kucuk yaş gurubu cocuklarının sevgiye ve şefkate muhtactır. Bu nedenle oğretmenin şefkatli, guler yuzlu ve sevgi dolu olması, işini severek yapması cok onemlidir.
Oğretmenin Eğitimi ve Tecrubesi: 0-6 yaş, cocukların gelişimi icin kritik bir donem ve cocukların bu donemde gelişimlerini destekleyecek eğitimli ve tecrubeli oğretmene ihtiyacları duyar. Oğretmen ne kadar eğitimli ve tecrubeli olursa cocukların gelişimini o kadar iyi destekleyebilir.
Oğretmenler ve Diğer Personeller Arasındaki İletişim: Okulda oğretmenlerin arasında iyi bir iletişim oluşursa, oğretmenler bir takım olarak calışıp okuldaki cocukların gelişimi icin birbirlerine destek olurlar. Sadece oğretmenler arasındaki iletişim değil, okulun butun calışanlarının arasındaki iletişimde de onemlidir. Herkes mutlu mutlu calışırsa bu mutluluk cocuklara da yansır. Yaşanan sorunlar oğretmenlerin işine konsantre engel olur ve asık suratla calışmaları cocukları olumsuz etkiler.


2. Cocuk Sayısı

Oğretmen-Cocuk Oranı: sınıfta bir oğretmene duşen cocuk sayısı okul oncesi donemde cok onemlidir. Ozellikle kreş doneminde bir oğretmene duşen cocuk sayısı 5 gecmemelidir. 3-6 yaş doneme ise bu sayı 12 gecmemeli ve sınıfta bir yardımcı oğretmen olmalıdır.

Sınıf Sayısı: Bircok anaokulu kapasitesinin ustunde oğrenci kabul ediyor ve her odayı sınıf yapıyor. Boylece cocuklara duşen metrekare alan azalıyor. Ceşitli etkinlikler icin kullanılacak boş oda da kalmıyor. Cok gurultulu kalabalık bir okul cocukların gelişimini de olumsuz etkileyebiliyor. Cunku anaokulunda cocuğunun huzurlu, sakin bir ortama ihtiyacı vardır.


3. Programın Kalitesi ve Geliştirilmesi:

Kulturel ve Bireysel Farklılıklar: Okul oncesi eğitim kurumlarında uygulanan ceşitli eğitim modelleri vardır. Bu eğitim modelleri farklı kulturlerden geldikleri icin bizim kulturumuzde uygulandığında problemler ortaya cıkabiliyor. Ayrıca her eğitim modeli artılara ve eksilere sahiptir. Tek bir eğitim modeli yerine her eğitim modelinin kulturumuzle ve eğitim felsefemizle uyumlu yonlerini alarak kendi kulturumuze uygun hale getirmek gerekiyor. Anaokulunda program nasıl geliştiriliyor, Programı hazırlarken bireysel farklılıklara dikkat ediliyor mu oğrenmelisiniz. Eğitim programı cocukların bireysel farklılıklarına cevap verecek şekilde duzenlenmeli. Bazı cocuklar gorerek, bazıları dokunarak, bazıları ise duyarak oğreniyor. Orneğin konu meyveler ise meyve ceşitleri sınıfa getirilmeli, her cocuğun dokunması, tatması, gormesi ve ozelliklerini anlatarak duyması sağlanmalı.

Branş Dersleri: Erken cocukluk yılları gelecekteki akademik başarının temellerinin atıldığı donemdir. Okul oncesi donemde amac bilgiyi (sayıları, renkleri, harfleri) oğretmek değil, bilgiyi oğrenebilmesi icin gerekli becerileri kazandırmaktır. Bu becerileri kazandırmak yerine bilgiyi oğreteyim diye cocuğu sıkmak, cocukluğunu doya doya yaşamasına engel olmak cok yanlıştır. Cok fazla branş derleri ve yoğun program okuloncesi cocuğu icin cok ağır olabiliyor ve cocuğun gelişimi olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle daha az branş dersleri olan okullar tercih edilmeli.
Olcme, Değerlendirme ve Geliştirme: Anaokulunun olcme değerlendirme sistemi var mı oğrenin. Planla-Uygula-Değerlendir… Tekrar Planla-Uygula- Değerlendir… Burada bir sureklilik mevcuttur. Programı uyguladıktan sonra iş bitmiyor. Surekli bireysel ve grup gozlemleri, oğretmenin notları incelenerek, cocukların gelişimlerine bakılarak program değerlendirilmeli. Programın eksik yonleri geliştirilmelidir. Cocuklar buyudukce, sınıfa yeni cocuk geldikce grup dinamiği değişeceğinden programın etkili olabilmesi icin programda değişiklikler yapılması şarttır. Ayrıca bu olcme değerlendirme bireysel yapılmalı. Bir cocuğun gelişimini başka bir cocuğun gelişimiyle karşılaştırmak doğru olmaz. Her cocuk icin bir klasor tutulmalı ve oraya cocuğun yıl icinde yaptığı faaliyetler, gozlem formları konmalı. Cocuğun gelişimi, yaptığı bu faaliyetlerle ve gozlem formlarına bakarak kendi gelişimi ve ilerlemesine gore değerlendirilmelidir. Yapılan bu değerlendirmelere gore program tekrar değiştirilmeli ve geliştirilmelidir. Bu nedenle anaokulun sistemli olcme, değerlendirme, geliştirme sistemine sahip mi ve bu sistemli işliyor mu dikkat edin.


Pedagog Danışmanlığı: Okulun programın hazırlanmasında, olcme değerlendirme surecinde bir pedagogdan profesyonel destek almak cok faydalı olacaktır. Anaokulun bu hizmet icin bir uzmandan ya da kurumdan destek alıyor mu oğrenmelisiniz.
Okul-Aile İşbirliği: Anaokulunda cocukların aileleriyle sıkı iletişim icinde olmak, ailelerden cocukların gelişimleriyle ve evde neler yaptığı ile ilgili bilgi almak, okuldaki gozlemleri ailelerle paylaşarak onerilerde bulunmak cocuğun gelişimini destekler. Anaokulu secilirken aile ve okul işbirliği de değerlendirilmelidir.


4. Okulun Fiziki Şartları

Sınıflar: sınıflarda hijyen kurallarına ve temizliğe dikkat edilmeli.Mobilyalar cocukların boyunda olmalı ve mobilyaların sivri kısımları kaplanmalı.Koşeler ve oyuncaklar cocukların ozgurce hareket etmelerini destekleyecek şekilde duzenlenmeli.Oyuncak ve eğitim materyalleri cocukların gorebilecekleri şekilde yerleştirilmeli ve dolaplar, cekmeceler, kutular etiketlenmeli (Bir oyuncak orneği ile oyuncağın ismini yazarak).Cocukların yaş grubuna gore tehlikeli oyuncak ve materyaller sınıfta tutulmamalı (Cocukların yutabilecekleri oyuncak parcaları, kesici aletler, kimyasal maddeler). Temiz, duzenli ve ferah olmalıdır.
Bahcesi ve Spor Salonu: Cocukların enerjisini atacakları bir bahcenin ve kışın ozgurce oynayacakları bir spor salonun olması cocukların fiziksel gelişimi icin şart. Bahce ve spor salonu yeterli arac gerece sahip mi dikkat edin.
Guvenlik: Bu yaşta cocuklar tehlikelere acık olduğu icin okulda guvenlik onemleri tam alınmalıdır. Ozellikle yangın ve depreme karşı okuldaki arac gerecler guvenli bir şekilde yerleştirilmeli ve cocuklar bu konuda eğitilmeli. Bunla birlikte oyuncak ve eğitici materyallerin guvenliğinden emin olunmalıdır. Acil durumlarda anaokulun işleyişi nasıl, guvenlik tatmin edici mi bunları da ailelerin değerlendirmesi gerekiyor.

Eğitim Arac ve Gerecleri: Okulun oyuncaklarla dolu ve rengarenk, gosterişli olması okulun kalitesini gostermez. Onemli olan her yaş gurubuna gore eğitici eğitim materyallerin bulundurulması ve bunların duzenli değiştirilmesidir. Sınıfları gezerken eğitici oyuncakların varlığına ve kalitesine dikkat etmek faydalı olacaktır.

Cocuğunuza en iyi anaokulunu gosterişli broşurlere gore değil, okulun eğitim kalitesine gore secmeniz dileğiyle...

[h=2]İstanbul Pedagog uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]