Makat (Anal bolge) Hastalıkları
coğunlukla utanma duygusundan en cok ihmal edilen,en cok gereksiz ve yanlış ilac kullanılan hastalıklardandır Makat hastalıklarının cok buyuk bir kısmı iyi huyludur ancak azımsanmayacak oranda kotu huylu hastalıkları da olabilmektedir..
Yerleşim bolgesi nedeniyle hastalar doktora gitmeye utanırlar.Ozellikle kadın hastalar doktorlara gitmeye cekindiklerinden zaman kaybederler.Coğu zaman aynı şikayeti yaşamış tanıdıklarından,eczanelerden ilac ismi alırlar yada tamamen ticari amaclarla cıkarılan bilimsellikten uzak,reklamı yapılan bazı bitkisel olduğu iddia edilen ilaclardan kullanırlar.Hastalar genellikle cok ağrılı olduğunda dayanamadıklarından ya da kanama fazla geldiğinde korkudan hekime başvururlar,o zaman bile muayene olmaksızın basur ilacı yazması istenir.Bu nedenle hastalık iyi huylu ise ileri evrede yada kronikleştiğinde,kotu huylu ise ileri evrede tespit edilirler.Teşhisin gecikmesi tedavinin zorlaşmasına ve tedaviye bağlı yan etkilerin (komplikasyonların) fazla olmasına yani tedavinin başarısının az olmasına sebep olabilir.
Anal bolge hastalıkları coklukla iyi huylu olmasına rağmen hastalar acısından cektiricidir.Sebep olduğu şikayetler (şiddetli ağrı,kanama,akıntı gibi) hastayı bezdirir.Nuks etme ihtimali olan hastalıklar olduğundan coğu hasta mukerrer defa ameliyat olmuştur.Doktor acısından da cok sevilen,tatmin edici hastalıklardan değildir,coğu hekim arkadaşlar daha ciddi,hayati tehlikesi olan,daha prestijli hastalıklara ve ameliyatlara ilgi duyduklarından anal hastalıklar buyuk hastanelerde bile ihmal edilebilir.
İyi huylu makat hastalıkları:
1-Hemoroid(basur)
2-Anal fissur(makatta catlak)
3-Kondyloma acuminata(Anal kondilom)
4-Perianal apse(makatta apse)
5-Perianal fistul,
6-Pruritis ani(anal kaşıntı),
7-Anal prolapsus(barsağın son kısmının makattan dışarıya doğru sarkması)
8-Anal inkontinans(gaz ve dışkı kacırma,tutamama)
9-Pilonidal Sinus (Kıl donmesi)(Makatta olmamakla birlikte makat hastalıklarıyla birlikte incelenir)
10-Cinsel yolla bulaşan diğer hastalıklar.
Makat hastalıklarında ne gibi belirtiler gorulur?
Makat hastalıklarında gorulen belirtilerin coğu hem iyi huylu hem kotu huylu hastalıkarda gorulebilen belirtilerdir.Halk arasında butun şikayetler basur nedeniyle olduğu zannedilir ve kulaktan duyma ilaclarla geciştirilmeye calışılır.Ancak bazen doktor muayenesiyle bile bir şey soylemek mumkun olmaz,anoskopi,kolonoskopi gibi ek tetkiklere ihtiyac duyulur.Zaman zaman hasta doktora gittiğinde bile muayene olmak istemez,bu nedenle hastanın mahremiyetini koruyacak şekilde muayene ortamı sağlamak gereklidir.Muayene olurken hem hastanın hem doktorun kendini rahat hissedebilmesi icin doktorun yanında bir sağlık elemanı bulunmalıdır,maalesef ulkemiz koşullarında bu pek mumkun olmamaktadır.
Makattan şikayeti olan hastalarda cok buyuk oranda iyi huylu hastalıklar tesbit edilse de makat bolgesinin kotu hastalıkları,bağırsak kanserleri de olabileceğinden doktora erken gitmek onemlidir.
Makatta ağrı ve kanama hastayı hekime getiren en onemli şikayetlerdir. Ağrıya dayanamadığından,kanama nedeniyle de kotu hastalıktan korktuğundan doktora başvurur.
Makatta ağrı: Makatta apse,boğulmuş (tromboze ) hemoroid,makat catlağında sıklıkla gorulur.Coğunlukla apsede acil mudahale edilmesi gerekeceğinden doktora erken başvuru onemlidir,aksi taktirde makat gangrenine kadar giden kotu sonuclara yol acabilir.Nadiren ilerlemiş makat kanserlerinde gorulur.
Makattan kan gelmesi:Hemoroid,fissur,iltihabi barsak hastalıklarında ,barsak ulserleri gibi iyi huylu hastalıklarda gorulebileceği gibi makat ve barsak kanserlerinde de gorulur. Eğer muayenede kanamayı izah eden bir durum gorulemiyorsa,kan dışkıya karışıksa,ailede barsak kanseri anamnezi varsa,hasta 40 yaşının uzerindeyse,diğer belirtilerle birlikte değerlendirilip mutlaka anoskopi,kolonoskopi yapılmalıdır.
Makattan akıntı:En sık anal fistulde gorulur.Barsağın iltihabi hastalıkları,barsağın iyi ve kotu huylu tumorleri,anal kanal bezlerinin iltihaplarında gorulebilir.
Makatta şişlik:Tromboze hemoroid,3 ve 4.derecede hemoroid,anal apseler,prolapsus(barsağın makat dışına sarkması),makat tumorleri,anal kanal polipleri(iyi huylu) gibi hastalıklarda gorulur.
Makatta yanma:Anal fissur,hemoroid,fistul nedeniyle oluşan akıntı,dermatit gibi sebepleri vardır.Dışkılamadan sonra uzun sure rahatsız eder.
Makatta kaşıntı:Yetersiz makat temizliği,anal kondilom,akıntı,mantar enfeksiyonu,dermatitler,barsak parazitleri,makat kanserlerinde gorulur.
Dışkı kacırma:Gecirilmiş makat ameliyatları,sinirsel hastalıklar,obesite,doğumda makat adelelerinin yırtılması gibi sebepleri vardır.
Dışkılama alışkanlığının değişmesi:Barsak kanserleri,ciddi duygusal oynamalar,beslenme duzeninde değişmelerde gorulebilir.
Tenesm(dışkısı yokken varmış gibi hissetme): Makat kanserleri, kolitler.
Bu belirtilerden birkacı birlikte gorulebilir.Hastadan alınan bilgiler doğrultusunda dikkatli bir muayene coğunlukla teşhis koydurur.Muayenede oncelikle gozle bakılır,parmakla muayene (tuşe rektal)yapılır.Mutlaka anoskopla bakılmalıdır. Rahatlıkla muayenehane koşullarında yapılabilir,anoskopta anal kanal ve barsağın son 15 cm.lik alanı gorerek değerlendirilir.Tum bunlarla şikayetler izah edilemiyorsa ve hasta bazı risk faktorleri taşıyorsa kolonoskopi mutlaka yapılmalıdır.

[h=2]İstanbul Genel Cerrahi uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]