Amniyosentez (amniosentez) nedir ? Neden yapılmalıdır?Amniyosentez gebeliğin 16-20. haftaları arasında anne karnının uygun yerinden ince bir iğne yardımı ile bebeğin kesesinin icine girilerek bebeğin bulunduğu ortamdan 15-20 cc amniyon sıvısı alınmasına verilen isimdir. Amniyosentez de aynen koryon villus biyopsisi (CVS) gibi ultrasonografi eşliğinde yapılır. Genellikle amniyosentez yapılma nedeni bebekteki kromozom bozukluğu riskinin yuksek olduğu durumlar veya olası bir genetik hastalığın saptanmasıdır. En sık nedenler uclu test, dortlu test yuksekliği; ailede Down sendromu veya başka kromozomal bozukluk olması; veya ayrıntılı ultrasonografide kromozom bozukluğunu duşundurecek bulguların saptanmasıdır.
Anne karnındaki bebeğin kromozom tayini (genetik tanı) nasıl yapılır ? Guvenilirliği nedir?
Amniosentezle alınan amniyon sıvısından hucre kulturu yapılarak bu hucrelerden bebekteki kromozom bolgeleri incelenerek genetik hastalık tayini (genetik tanı) yapılır. Kromozom bozukluklarının halk arasındaen sık bilineni Down Sendromudur.

Sıklıkla kromozom analizi ile bebeğe ait kromozom yapısı %99.5 guvenirlikle belirlenir ve genetik tanı 15-20 gun icinde cıkar. Hızlı sonuc alınmasını gerektiren durumlarda belirli kromozomlara ait sonuclara FISH veya QF-PCR yontemi ile bakılarak genetik tanıya birkac gunde ulaşılabilinir. FISH veya QF-PCR yonteminin normal cıkıp tam kromozom analizinin normal cıkmama olasılığı oldukca azdır (1/1000’den azdır). Cok nadiren, hucre kulturunde ureme olmadığı durumlarda ikinci bir girişime ihtiyac duyulur.

Amniyosentezin (Amniosentezin) riski nedir?
Amniosentez işleminden sonra en sık gorulen komplikasyonlar (sorunlar) enfeksiyon ve su gelmesidir. Genellikle amniosentez sonrası gorulen gebelik kayıpları da bu iki nedene bağlı olarak gelişir. Amniosentez sonrası ortalama gebelik kayıp oranı 1/200-300’dur. Bu rakamlar tecrubeli merkezler icin gecerli olup, oğrenme periyodunda veya tecrubenin az olduğu, amniosentez işleminin tek tuk yapıldığı yerlerde ise gebelik kayıp oranları en az 4-5 kat daha fazladır.

Amniyosentezin (Amniosentezin) benzer yontemlere gore dezavantajları nelerdir ?
Amniyosentezin, yine kromozom analizi icin doku elde etmeye yonelik yontemlerden biri olan Koryon Villus Biyopsisine (CVS) gore en onemli dezavantajı daha gec gebelik haftalarında (16.gebelik haftasından sonra) yapılabilmesidir. Koryon Villus Biyopsisi (CVS) ise 9-10. hamilelik haftasından itibaren yapılabilmektedir. Maalesef bebekteki kromozom hastalıklarının bircoğunun gunumuzde henuz tedavisi yoktur. Dolayısıyla amniosentez veya CVS sonucunda fetusda kromozom bozukluğu tespit edilirse, kromozom bozukluğunun tipine gore ailenin de isteği doğrultusunda mevcut hamilelik sonlandırılmaktadır. Hamileliğin sonlandırılması gereken durumlarda amniyosentez yapılan hastalarda gebelik sonlandırma sureci yirminci hamilelik haftasına (5 aylık hamilelik) kadar uzayabilmektedir. Koryon villus orneklemesinde (CVS) ise hızlı sonuc alma teknikleri de uygulandığı takdirde gebelik daha henuz 10-13 haftalıkken (2.5 aylık hamilelik), cok daha kolay ve az riskli olan kurtajla sonlandırılabilmektedir. Halbuki amniosentez sonrası, 16-20. haftalarda (4-5 aylık hamilelikte) yapılacak olan bir gebelik sonlandırması kurtajla olmayıp, erken doğum teknikleri kullanılıp duşuğe yol acılarak yapılmaktadır. Bu da kurtaja gore daha zordur ve hamile anne icin daha fazla risk taşımaktadır.

Amniyosentez (Amniosentez) işlemi zor mudur?
Amniyosentez işleminde hissedilecek ağrı basit bir iğne enjeksiyonundan farklı değildir. Amniyosentez işlemi ameliyathane şatları gerektirmeyen yaklaşık 10-15 dakika suren bir işlemdir. Sterilizasyon icin işlem oncesi anti-bakteriyel bir ajanla işlem yapılacak bolgenin temizlenmesi yeterlidir. Girişim yapılacak bolgeye anestezi amacıyla ikinci bir iğne uygulamanın anlamı yoktur.

Amniyosentez (Amniosentez) en erken ne zaman (hangi gebelik haftasında) yapılabilir?
Amniyosentez en erken hamileliğin 16. haftasında yapılabilinir. Teknik olarak daha erken haftalarda yapılması mumkun olmasına rağmen, erken haftalarda yapılan amniosentezlerde duşuk (gebelik kayıp) oranları %4-5 e ulaştığı icin 16. gebelik haftasından once yapılması onerilmemektedir. Rutin uygulamada da 16.hamilelik haftasından itibaren (16- 20. hamilelik haftaları arasında) yapılmaktadır.

Amniyosentez (Amniosentez) ikiz gebeliklerde de yapılabilir mi ?
Amniyosentez coğul gebeliklerde de (ikiz gebelik, ucuz gebelik) uygulanabilir. İkiz gebeliklerde tek bir amniyosentez iğnesi ile ilk bebeğin kesesine girilip ornek alınmasını takiben, bebekler arasındaki zardan gecilerek diğer bebeğin amniyon sıvısından da ornek alımı uygulanabilir. Tek bir iğne girişimi ile iki bebeğin amniyon sıvısından da ornek alınması (yapılan iğne sayısının azalması) amniyosentez sonrası gelişebilecek olası sorunları (duşuk, enfeksiyon, vb.) azaltacaktır.

Amniyosentez (Amniosentez) randevuma gelmeden once neler yapmalıyım?
Amniosentez oncesi ozel bir hazırlığa gerek yoktur. Ancak amniosentez randevusuna gelmeden once kan grubunuzu ve Hepatit B taşıyıcılık durumunuzu bildiğinizden emin olunuz. Kan uyuşmazlığı (Rh) olan ciftlerde, mudahale sonrası 72 saat icinde hamile anne adayına Anti-D immumoglobulin (Rhogam) (kan uyuşmazlığı iğnesi) uygulaması onerilmektedir.

[h=2]İzmir Kadın Doğum uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]