Amniyosentez işlemi anne karnından ince ve uzun bir iğne yardımıyla amniyon sıvısının (bebeğin icinde yuzduğu sıvı) alınması işlemidir. Genellikle bebeğin kromozom yapısı hakkında bilgi edinmek icin 16-22 gebelik haftaları arasında riskli gebeliklerde yapılır. Tecrubeli ellerle yapıldığında oldukca ağrısız ve bebek icin riskleri cok az olan bir işlemdir. Amniyosentez bebeğin sağlık durumu hakkında onemli bilgiler verecek girişimsel bir tanı testidir. Uygulama oncesi doktor tarafından ciftin detaylı bilgilendirilmesi cok onemlidir.
Amniyotik sıvı anne karnındaki bebeğin hucreleri (Amniyotik sıvıda bebeğe ait dokulen canlı hucreler vardır. Bu hucreler bebeğin idrar kanallarından, sindirim sisteminden gelen hucreler ve cilt hucrelerini icermektedir) ve bebek tarafından uretilen biyokimyasal maddeleri icermektedir. Bu hucreler ozel bir kultur ortamında 2-3 hafta bekletilerek uretilir. Uretilen hucrelerin kromozomları ayrıştırılır ve mikroskop altında goruntulenerek kromozomlar analiz edilir. Bu fetal hucrelerin ve biyokimyasal maddelerin incelenmesi ile bebeğin kromozom yapısı, genetik hastalık taramaları, plasental geciş gostermiş enfeksiyon varlığı ve metabolik hastalık tanıları konabilir.
Amniosentez şu durumlarda duşunulmesi gerekir;
- 35 yaşın uzerindeki gebelere
- Daha once genetik bozukluğu olan bebek doğuranlara
- Anne veya babada kromozom bozukluğu olanlara
- Anne ya da baba adayında bilinen genetik hastalık varlığında
- İkili, uclu veya dortlu test sonucları anormal olan gebelere
- Ultrasonda şupheli ve anormal bulgular saptanan gebelere
- 32. haftadan sonra bebekte doğum gerektiren bir patoloji varsa bebeğin akciğer gelişimini araştırmak amacıyla
- Polihidramniosda (amniyotik sıvının normalden fazla olması) bebeğin suyunu azaltmak icin
- Bebekte bir enfeksiyon varlığının incelenmesi
- Ciftte kan uyuşmazlığı olup Rh hastalığı geliştiyse hastalığın derecesini saptamak icin
Riskler;
- Duşuk; 16 – 22 gebelik haftaları arasında yapılan genetik amniyosentez işlemi 1/300 – 1/500 oranında duşuk riski taşımaktadır.
- Kramp ve vajinal kanama
- Vajenden amniyotik sıvı sızıntısı; Nadiren gorulur, yırtık alanı kendiliğinden iyileşerek gebelik normal seyrinde ilerleyebilir veya enfeksiyon ve duşuğe yol acabilir.
- Rh Duyarlılığının Gelişmesi; Kan uyuşmazlığı olanlarda (anne Rh-, baba Rh+ ise) amniosentez işleminden sonra anti-Rh antikor iceren koruyucu iğne yapılması gerekir.
- Enfeksiyon; İşlem steril şartlar altında yapılmaktadır, nadiren enfeksiyon gelişir.
Hastanın Hazırlanması: Amniyosentez işlemi oncesi ozel bir hazırlık yoktur. Anne adayının ac olması gerekmemektedir. Uzman tarafından işlem oncesi detaylı olarak bilgilendirilmek gerekir. Amniyosentez uygulaması ve sonuc doğrultusunda gebeliğin ne şekilde devam edeceğine sadece anne adayı ve eşi karar verebilir. Bu nedenle tıbbi butun bilgiler aileye aktarılır ve karar vermeleri beklenir. İşlemin yapılması icin ‘aydınlatılmış onam formu’ imzalanması istenecektir.
İşlem Sırasında: Amniyosentez işlemi klinik şartlarında uygulanır. Anne adayından hareketsiz bir şekilde yatması istenir. İnce bir iğne ile ultrasonografi eşliğinde cilt ve karın duvarı gecilerek rahime girilecektir. Genellikle anestezi uygulanmaz. İğne cildi gecerken yanma ve rahime girerken kramp hissedilebilir. İşlem 2 dakika icerisinde bitecektir.
İşlem Sonrasında: İşlem sonrası bebeğin kalp atımları kontrol edilir. Alınan sıvı kendiliğinden yerine gelir. İşlem gunu anne adayının dinlenmesi onerilir, ertesi gun normal hayatına donebilir.
Sonuc: Akciğer olgunluğu testleri birkac saat, enfeksiyon testleri bir hafta, genetik taramalar 15-20 gun icinde sonuclanır. Hızlı sonuc istenmesi durumunda 13.18.21 ve cinsiyet kromozomu anomalilerine 24-48 saat icinde tanı koymayı sağlayacak QF - PCR veya Rapid FISH yontemi ek olarak istenebilir. Doktor ve genetik danışman sonucu aileye detaylı olarak bildirecektir.
Ateş, vajinal kanama, amniyon sıvış gelmesi, krampların birkac saatten uzun surmesi durumunda Doktor mutlaka bilgilendirilmelidir.

[h=2]Ankara Kadın Doğum uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]