Otistik bozukluk:

Sosyal ilişki, iletişim kurma ve davranış tarzı anormalliklerinin 3 yaş oncesinde başlamış olması gerekmektedir.

Toplumdaki yaygınlığı :

On bin kişide 4 oranında gorulmektedir. Erkeklerde kızlara oranla 4 kat daha cok rastlanmaktadır.Rahatsızlık kızlarda erkeklere gore daha ağır seyretmekte, zeka testleri daha duşuk bir değeri gostermektedir.

Otistik bozukluk olcutleri:

A-Aşağıdaki dort belirtiden en az ikisinin varolması gerekmektedir.

1- Konuşma dışı iletişim (goz goze gelme, yuz ifadesi ile anlatım, mimikler ve vucut dili ile kendini ifade gibi ) ile karşılıklı ilişkiyi sağlamada belirgin bozukluğun olması.

2- Kendi yaş donemi ile uyumlu olacak şekilde, yaşıtları ile arkadaşlık ilişkisi kuramamak.

3- Diğer insanlarla birlikte kendiliğinden , doğal bir şekilde hoşlanılabilecek, ilgi alanları ya da beceri ve başarıları paylaşamama durumu ( ilgisini ceken nesneleri başkalarına gosterememe, onları işaret edememe , onları cevresindekilere verememe gibi davranışlar) .

4- Toplumsal ya da duygusal yanıt vermede eksiklik.

B-Aşağıdakilerden en az birinin varolması gerekmektedir:

1- Konuşulan anadilin ya hic becerilememesi ya da bunun gecikmesi durumu.

2- Yeterli konuşmanın varolduğu durumlarda, başkaları ile konuşmayı başlatmak ya da surdurmekte belirgin bozukluk.

3- Sozcuk ya da cumleleri arka arkaya tekrarlayarak ya da anlamsız şekilde kullanarak konuşma durumu.

4- Doğaclama bir şekilde , yaş ve gelişim duzeyine uyan evcilik, hırsız-polis, doktor-hasta vb. oyunları oynayamama durumu.

C- Aşağıdaki tekrarlayıcı ilgi, aktivite ve davranışlardan en az birinin varolması durumu:

1- Hem miktar olarak sıklık, hem de yoğunluk acısından belli bir nesne ya da konu ile tekrarlayıcı bir şekilde uğraşarak, kısıtlı kalmış ilgi odaklarının bulunması.

2- İşlevsel olmayıp, belli bir amaca hizmet etmeyen birbirini izleyen , sıradan belli bir aktiviteyle durdurulamaz derecede uğraşı durumu.

3- Herhangi bir hareketi tekrarlayıcı ya da başkasının yaptığı bir hareketin aynısını yapar bir şekilde vucut hareketleri ( parmak şıklatma , parmakları acıp-kapama, omuz oynatma ya da tum govdeyi bukme, yumak gibi olma seklinde davranışlar).

4- Tekrarlayıcı bir şekilde bazı nesnelerin belirli parcaları ile aşırı uğraşı durumu.

Bu yukarıdaki yazılmış olan tum maddelerden toplam olarak en az altı adedinin varolması gerekmektedir.

Sosyal ilişki ya da dil becerisi konularından en az birisinin, cocuk 3 yaş başlangıcına dek gecikmesi veya normal dışı bir şekilde olması durumu.

Rahatsızlığın başka bir hastalığa bağlı olmaması gerekmektedir.

Otistik Cocukların Ozellikleri:

Gorunumleri yaşıtlarından daha ve kardeşlerinden daha kısa boylu olup, cok sevimli bir gorunumleri vardır.

Bu cocukların bebekliklerinde bakımı kolay , bırakıldıklarında yerinde duran, cok fazla ağlamayan cocuklar oldukları gozlenmiştir. Bazı hallerde cocukların konuşma ve davranışları normalken, bunların birden bire sonradan sosyal ilişkiden kopup, dil becerilerini kaybettikleri gozlenmiştir. Aileler cocuklarının seslenince yanıt vermemeleri nedeniyle, sağır olduklarını duşunebilmektedirler. Cocuklar gelişimleri esnasında belirli davranış ya da sesleri taklit edemez, nesneleri başkalarına gosteremez, kucaklanmak istendiklerinde kollarını kucaklamayı karşılamak icin kaldıramazlar. Tek başlarına oynamayı yeğlerler.

Bu cocuklar insanlara cansız varlıklar gibi tepki verirler. Toplumsal durumlarda garip yuz ifadeleri ve uygun olmayan hareketlerle karşılık verebilirler. Sosyal ilişkilerden cok memnun olmazlar. Arkadaş edinemezler.dil gelişimlerinde gecikme olabilir. Konuşabiliyorlarsa konuşmaları tekrarlamalar ya da ses melodisindeki bozukluklar ( tekduze , mekanik tonlama bozuklukları şeklinde) ile birliktedir. Uygunsuz fiil ya da sozcuk kullanımları olabilir. Olmayan sozcukleri uydurabilirler, kendi kendilerine konuşabilir, kendilerinden kendi isimlerini soyleyerek ya da başkası gibi bahsedebilirler. Belirli davranış ( el cırpma, donen nesneler gibi)ya da bilgilere (cok gerekli olmasa da) eğilimleri vardır ( hava durumu, tv. Program zamanları ve reklamlar gibi). Yeni oyuncakları kolay kabul edip, oynayamazlar, ortam değişikliklerine aşırı duyarlıdırlar, değişikliklerde aşırı tepkisel olabilirler. Bazı nesnelere aşırı bağımlı olup, onları kullanmasalar da onlar olmadan dışarı cıkamayabilirler. Sese aşırı tepki vererek, kulaklarını kaparlar. Ağrıya karşı duyarsız olabilirlerken dokunmaya karşı aşırı tepki gosterebilirler. Zaman zaman aşırı hareketli zaman zaman da aşırı hareketsiz olabilirler. Sebepsiz gulme ve ağlamaları olabilmektedir. Ailelerinin yanlarından uzaklaşmalarına aşırı tepki gosterebilmektedirler. Sadece belirli besinleri yemeye eğilimlidirler. Kendi ellerini ısırabilir, başlarını duvara vurabilir, saclarını cekebilir ve kendilerine zarar verebilirler.

Oluş Sebepleri:

Otistik cocukların % 75’inde zekada gerilik gozlenmektedir. % 25 kadar bir kısmında ileri donemlerde havaleler gorulmektedir. Otizm ile birlikte gorulebilen norolojik bozukluklar arasında tuberoz skleroz, frajil X sendromu, doğumsal kızamıktır.

-Duygusal acıdan cocuğa uzak duran ya da obsesif kişilik yapıları nedeniyle aşırı titiz ve kısıtlayıcı bir şekilde eğitim veren ailelerin cocuklarında bu durumun varolduğu ileri surulmektedir.

- Rahatsızlığın genetik temeline yonelik calışmalar devam etmektedir.Bazı kişilerde bu rahatsızlıkla birlikte epileptik bozukluklar, doğumsal rubella ve fenilketonuri gibi rahatsızlıkların bulunması bu olasılığı duşundurmektedir. Rahatsızlığın X kromozomuna bağlı olarak ya da otozomal resesif geciş ile aktarıldığı duşunulmektedir. Etkilenen cocuğun kardeşlerinde de rahatsızlığın gorulme riski toplum ortalamasına gore cok daha yuksek olup, % 3 e dek cıkabilmektedir. Bu kişilerin ailelerinde duygu durum ve kaygı bozuklukları daha yuksek oranda saptanmış olup, toplumsal ilişki sorunlarının daha yuksek olduğu gozlenmiştir.

Doğum oncesi ya da doğum sırasında yaşanan tıbbi sorunlar olası nedenler arasındadır. Ozellikle annenin hamileliğinin ilk uc ayında genital kanama yaşaması, bebeğin icinde bulunduğu amnios sıvısının cocuk dışkısı ile boyanması, annenin hamileliğinde bazı ilacları kullanımı onemli sebepler arasında sayılmaktadır.

Beyin yapısında ceşitli bozukluklar bulunmaktadır. Serotonin duzeyleri hastaların 1/3 unde gozlenmektedir. Otistik cocukların coğunda gozlenen bahar aylarındaki doğum oranları, annenin kış aylarında doğum oncesi kızamık gecirmesi ile bağlantılı bulunmuştur.

Tedavi:

Tedavide ailenin eğitimi onemlidir. Saldırgan ve kendine zarar verme davranışlarına karşı ilac tedavisi kullanılabilir. Davranış tedavisi kullanılmaktadır.